DSC04603 (2)

KYTU UCKBN IIOMANTYKOW

pologią musieli kojarzyć ludowość Leśmiana z kierunkami I przebrzmiałymi, z rekwizytami ludowości młodopokktej I Twórczość ta nie była spokrewniona jednak z żadną „chlopoi I manią” czy regionalizmem. W tym sensie nie należy jej łączyć I także z regionalistycznym kierunkiem w dwudziestoleciu miś. I dzywojennym, choć na zainteresowania podobne wpłynęli, I Ale już nawiązujący do Leśmiana wpadli w ton regionalizmu, | Myślą tutaj o poezji związanej z czasopismem «Czartak», I redagowanym przez Emila Zegadłowicza, o elementach egzo-1 tycznie ludowych w jego poezji (cykl balladowy Powsinogi I beskidzkie). Nie zapominajmy, że Leśmian cofa swoje wiersze i ludowe w nieokreśloną bliżej epoką „pierwotną”.

W odwołaniu swoim do ludowości jest Leśmian natomiast j po części uczniem romantyków, spadkobiercą ich ludowych i ballad. Najsilniej bowiem wyrazi swą ludowość w formie! poetyckiej ballady. Jeśli w balladzie romantycznej element I metafizyczny wyrażał się w dość bezpośrednim czerpaniu I przez poetów z wierzeń i przesądów ludu, przedstawionych I ze swoistą wiernością, a tekst był często poetyckim przeniesie-1 niem tekstu ludowego (np. Lille Mickiewicza) — Leśmian I poglądy zawarte w tekstach ludowych traktuje jako pretekst I dla ukazania filozoficznych problemów dwudziestowiecznego I poety, a motywy ludowe przekształca całkowicie według swoich 1 pomysłów. Dlatego jego ballady zyskały nazwę ballad filozo- 9 ficznych (termin Kazimierza Wyki).

Co decyduje o ludowym charakterze wierszy Leśmiana? I Wiele czynników składających się na całość określonej stylizacji. I Wymieńmy najważniejsze: 1) ludowy bohater ballad i wierszy, | 2) wykorzystywanie motywów ludowych wierzeń i motywów I baśni ludowej, 3) stylizacja językowa nawiązująca do poszczę* I gólnyth zasad ekspresji estetycznej, jaką spotykamy w tekstach i literatury ludowej i pieśni ludowej; także liczne dialektyzmy | językowe, 4) motywy i realia ludowego żyda i ludowego i świata.

Ludowy bohater. W Sadzie rozstajnym mamy do czynienia z „normalnym” bohaterem lirycznym — odpowiednikiem mniej więcej „poety**; jeśli zaś mamy do czynienia z bohaterem, którego status zostaje ściślej określony, jest to „oddaleniec”, bohater spoza nawiasu społecznego, wreszcie bohater fantastyczny (odmiana „oddaleńca”) — np. w poemacie Nieznana podróż Slndbada-Źeglarza. Jedynym bohaterem lirycznym, od którego możliwe jest przejście do Łąki, jest bohater liryczny cyklu Zielona godzina. Zwraca uwagę próba zbliżenia się do natury, ale nie odpowiada to koniecznie pozycji ludowego bohatera.

Jakże inaczej i zdecydowanie już wygląda sytuacja w Łące i Napoju cienistym', bohaterowie ballad i poematów to postaci .wyjęte z ludowego^ kosmosu. Tuż to parobek, kochający się ~W~pne, Żołrtiefz^nwaiida, Dziad, Świdryga, Midryga, Migoó, Jawrzon, czy wreszcie dwaj Macicje — to wszystko postaci ludowe; a nawet można powiedzieć — wiejskie i „zgrzebne**. Pochodzenie wielu innych bohaterów można określić jako ludowe, jeśli nie na podstawie charakterystyki, to choćby kontekstu czy użytych motywów. Dwunastu braci dokonujących bohaterskich czynów — to bohaterowie ludowi, z piosenki ludowej pochodu AJcabon itd.

Jest jednak jeszcze inny bohater w wierszach ludowych Leśmiana, może ważniejszy niż wspomniane wyżej postaci. Kimże mianowicie jest narrator, ten, który opowiada te wiersze, opowiada przygody ludowych bohaterów? Jak wskazuje na to kategoria pojęć i języka}— o czym będzie niżej mowa — stylizowanego w ten sposób, jakby pochodził z ust ludowego narratora^ sam twórca, sam poeta jest jakby bohaterem ludowym, pochodzi z ludowego kosmosu, o którym opowiada. W swoim „pierwotnym czasie** filozoficznym umieszczał przecież Leśmian poetę pierwotnego, legendarnego śpiewaka.

Zgodnie bowiem z tradycją poezja pierwotna była raczej tworem ustnym, recytowanym czy śpiewanym, przechodzącym z ust do ust. Leśmian wyznawał pogląd, że artysta jest jednostką

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSC04605 (2) xxn MOTYWY LITERATURY LUDOWEJ szczegółowe, wiek wierszy Leśmiana nawiązuje do motywy li
DSC04606 (2) XXIV MUŁU ŚWIATA LUDOWOO XXIV MUŁU ŚWIATA LUDOWOO c) Rytm i wersyfikacja. Jest to przed
skanuj0025 Motywowanie podwładnych przez dyrektora (na przykład: „Wierzę, że w przyszłości nie będzi
Formy ruchu przy muzyce 7 Zachodniej. Jest to forma ćwiczeń, która nie powinna się kojarzyć z brutal
IiOSO 1 25- Która z poniższych osób kojarzy się z „nieposłuszeństwem obywatelskim” i/.... a.
Slajd31 (44) r     Sieć neuronowa może w stosunkowo łatwy sposób dokonywać kojarzenia

więcej podobnych podstron