DSCN0326

DSCN0326



Nasilenie kreski jest tak żywe, ze gdy patrzymy na przykład na obraz U krzywo- 13.14.

*-.-ryk 7 Korzennejs surowca i wzniosła prostota tej kompozycji budzi w pierwszej chwili wrażenie swoistego bizantynizmu. Skojarzenie tego rodzaju nie wyczerpuje się chylw jednak w chwilowej tylko asocjacji, skoro uprzytomnimy sobie, że w tym samym czasie istniała w pełni rozwinięta sztuka cerkiewna, że ikony bizantyńsko-ruskie XY wieku napotykamy nie tylko w okolicach Sanoka i Przemyśla, lecz również i na południe od Nowego Sącza. Wszelako kompozycja obrazu z Korzennej jest całkowicie zachodnio-europejskiego typu, gotyckie są też jego realia, np. stroje l.ongina i Nikodema. Postać zaś Longina budzi wspomnienie podobnej postaci 2 Ukrzyżowania Simone Martiniego w muzeum w Antwerpii, a figura klęczącej Magdaleny powtarza w uproszczeniu jej sylwetkę znaną z dzieł szkoły Giotta. Tak więc obraz, wykonany na terenie, na którym współistniały obok siebie malarstwo bizantyńskie i gotyckie, uznać należy za prowincjonalne, w pewnej mierze zbizan-tynizowane odbicie sztuki włoskiego trecenta, zbliżone w nastroju do dzieł Allegretta Nuzi, tworzącego pod wpływami malarstwa sieneńskiego*.

Wpływy trecenta, ściślej zaś jego nurtu gotyckiego, widoczne są w szeregu dalszych jeszcze obrazów. Poza omówionym Ukrzyżowaniem wymienić tu można Sacra Con- *versazione z Żeleźnikowej, z wyraźnie italizującą postacią archanioła Michała, a przede wszystkim najwcześniejsze znane dzieło malarstwa wielkopolskiego, jakim jest Pieta S3 z Muzeum Narodowego w Warszawie. Te włoskie inspiracje można by łatwo uznać za przypadkowe, jeśli nie wręcz iluzoryczne, gdyby nie obecność w naszej spuściźnie artystycznej jeszcze jednego dzieła, najpełniej i jednoznacznie te inspiracje potwierdzającego. Mamy tu na myśli Zdjęcie z krzywa z Chomranic (ok. 1440). Twórca tego 28-30 niepospolitego obrazu, nazwany w niniejszej publikacji zastępczym mianem Mistrza »Opłakiwania«, uważany był dotąd za czołowego reprezentanta Szkoły Sądeckiej. Zarówno jednak obraz chomranicki, jak i dzieła powstałe w kręgu jego oddziaływania różnią się od obrazów Szkoły Sądeckiej wielkim formatem^ świadomie geo-metryzującą kompozycją, zróżnicowaną gamą kolorystyczną; przede wszystkim zaś cechuje je wysoka umiejętność oddawania stanów uczuciowych, jak również zastana wiająco twórcze zrozumienie wzorów włoskich, przejawione w pełnych ekspresji twarzach św. Jana i Marii w turbanie oraz w umiejętnie odtworzonych skomplikowanych upozowaniach postaci. (Jedna tylko, zwrócona tyłem do widza pierwszoplanowa postać klęczącego mężczyzny jest wiernym odbiciem podobnej postaci z malowideł Lorenzettiego w bazylice w Asyżu).

Wszystko to przemawia za tym, by w autorze widzieć indywidualność twórczą działającą na terenie Małopolski, najpełniej i najsugestywniej przekazującą naszemu malarstwu swą nieprzeciętną znajomość sztuki włoskiej, przede wszystkim sieneńskiej.

Powstałe w kręgu Mistrza chomranickiego Opłakiwania z Czarnego Potoku i Żywca uh.jj-3 nawiązują wyraźnie do włoskich form pierwowzoru; i tutaj wieiofigurowe grupy powtarzają bieg geometrycznych układów, dostojny zaś ich rytm przywodzi na myśl wielkie, patetyczne »Piety«, malowane przez freskantów Południa. O tych samych

19


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PICT5382 uznawane za niezbędne w sytuacji, gdy nasilenie objawów jest tak duże. że inne metody pomoc
19972 smoczydło ;qj nad tym obszarem, monstrum jest tak odrażający, że natychmiast uciekasz na&
PHOTO192 76 SI. WITKIEWICZ nim posługuje", jest tak nieistotnym, jeśli się patrzy na Sztukę z p
PICT5382 uznawane za niezbędne w sytuacji. gdy ^ silenie objawów jest tak duże. ze inne meto. d
Ochrona w czasie eksperymentu leczniczego lub badawczego, zwłaszcza wtedy gdy człowiek jest tak
IMG65 Smar jest tak skomponowany, że składniki tworzą jednolitą strukturę. o właściwościach ti
Biblioteka self-adwokata• Mediacje Czasem konflikt jest tak duży, że nie potraficie sami go rozwiąza
SPRAWOZDANIE Z RUCHU RELIGIJNEGO; Pismo na masie woskowej jest tak trwałe, że można go 25.000 razy o
Popper4 KARL R. POPPER Zjawisko to jest tak ważne, że trzeba je zilustrować kilkoma przykładami. Bac
IMGV68 Zależność między gatunkiem a jego siedliskiem życia jest tak silna, że jeśli siedlisko zostan
40230 Schaeffler Filozofia Religii5 struktury jest tak ukształtowana, że przedmiot swój ujmuje jako
10578701 23 twfj, alo sarna nazwa nie wykryła jej tajników. Działanie tej siły jest tak tajemnicze

więcej podobnych podstron