DSCN1850 (5)

Malowidła te odbiegały swą wymową ideologiczną od oficjalnej Kościoła; ilustrowały one teorią Walentyna — myśliciela chrześcijańskimi żyjącego w wieku II, a uznanego przez potomnych za heretyka¹⁶⁹. TwierJjS on, iż ciało Chrystusa nie zostało poczęte w łonie Matki, lecz uformow^S wcześniej wniknąło doń w chwili Zwiastowania.

Przedstawienia takie częste były w średniowieczu i renesansie. W M stuleciu piętnował je Jan Molanus¹⁷⁰; „Wyobrażają w niektórych sceuJI Zwiastowania i Narodzenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa ciałko jakówJ człowiecze wśród promieni, jakie Duch Święty rozsiewa wstępując w ży^J Błogosławionej Dziewicy, Ten obraz wydaje się dawać świadectwo nie tyfoT zgubnego, lecz także heretyckiego błędu. Valentinus bowiem, dawno pr^l Kościół uznany za heretyka, utrzymywał, że ciało Chrystusa przyniesionoI z nieba i przeniesiono w ciało Maryi jakby przez guz i przetokę. Święty i Antoni potępił surowo to wyobrażenie. Potępić trzeba rzecze, tych malarzy F którzy wyobrażają to co jest przeciwne wierze — gdy tworzą wizerunek [ Trójcy w jednej osobie z trzema głowami, lub przy Zwiastowaniu Błogosławić-1 nej Dziewicy (malują) ciałko malutkiego chłopca — Jezusa umieszczone w j_ej łonie, tak jakby jego ciało nie było z ciała Matki".

Molanus jest zdania, iż w większości przypadków malarze nie mieli zamiaru ilustrować teorii Walentyna, lecz usiłowali przedstawić duszę lub „jeśli i wola Boga samego, który z nieba zstąpił w łono Dziewicy". Jednakże zewzglą. du na błędy jakie podobne wizerunki mogą budzić u wiernych duchowny teoretyk potępia je: „Wolałbym trzymać się od tego z dala; przecież w naszych czasach wielu błądzi, a już najbardziej anabaptyści, gdy niegodziwie uważają, że ciało człowiecze Jezusa Chrystusa nie zostało poczęte z Maryi Dziewicy, lecz z substancji Ojca z nieba było przyniesione"¹⁷¹.

Podobnie Piotr Kanizjusz zakazał malowania owych Zwiastowań nasuwających skojarzenia z teorią Walentyna¹⁷². Kościół w Polsce, w Reformacjach synodu krakowskiego z 1621 roku wydał rozporządzenia zgodne z duchem postanowień Soboru Trydenckiego. W rozdziale 51 owych czytamy, iż mają być usunięte z kościołów „obrazy przedstawiające Zwiastowanie Najświętszej

Maryi Panny, na których maluje się /Dzieciątko Jezus schodzące z nieba w ludzkiej postaci jakby wprost do łona Najświętszej Maryi Panny.(Takie obrazy dają sposobność do błędu (zwłaszcza w tym kraju, gdzie rozmnożyły się obficie błędy heretyków), a co więcej przedstawiają herezję Walentyna i szerzoną przez niego wbrew nauce Kościoła tezę, że Chrystus przyniósł ciało z nieba, a nie wziął go od Maryi Panny. Przeto polecamy Dzieciątko Jezus zstępujące z nieba w ogóle usunąć i wymazać z obrazów"¹⁷*.

Jak sądzić należy z ilości zachowanych przedstawień tego typu — uchwały te nie były skrupulatnie przestrzegane, zwłaszcza w przypadku tych Zwiastować, które powstały w XVII, a nawet XVIII wieku.

synodu krakowskiego z 1957, s. 174 - 184

10 — Ikonografia 1

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
BSM Uchnast tif 30 E. UCHNAST — SAMOLECZENIE BIOEMANACYJNYM SPRZĘŻENIEM... wówczas, kiedy warunki t
DSCN1843 (5) W VroJ. opolskim (il. 193)" kompozycją i wymową ideologiczną nawiązują^ do dzieła
O KLEJNOCIE GRYF, KTÓRY DLA HOJNOŚCI PRZODKÓW TEJ FAMILII ZOWA HISTORYCYSWOBODA. Ci tę hojność swą n
skanuj0037 (92) Rozdział 2.2 Systemy te spełniają swą funkcję (planowanie zapotrzebowania) poprzez b
page0457 453 a osobno na trutnie, przy której to czynności towarzyszy jej stale kilka pszczół, i te
skanowanie0038 3 multielektrody - elektrody te zawierają kilkanaście elektrod odległych od siebie o
DSC00055 (31) Czy Natura jest dobrym przewodnikiem Oczywiście, te XmY Zdawaliśmy v>b»* i tego k*™
13 (160) !Podstawowe środki ostrożności. Te środki ostrożności ustrzegą Cię od niebezpieczeństwa
CCF20090303004 12 Wszechświat otwarty Części te są także zasadniczo niezależne od siebie. Skłoniło
W tę kształtującą się stopniowo doktrynę od samego początku wbudowany jest optymistyczny determinizm
TEORIA MUZYKI TEMPO oAgogika i dynamika2 2. Tempoł Wiemy z doświadczenia, że te same wartości rytm
Do zjazdów na sankach czy nartach wybieraj te górki, które są z dala od ulicy czy rze
518 519 (2) Niezawodność elementów, a więc i urządzenia, w którym te elementy są wykorzystane zależy
Image006301 własną z przytomnemi świadkami podpisaną. Więc tę i z małżonkiem jej, Michałem Zabłocki

więcej podobnych podstron