DSCF6501

190 Zofia Chyra-Rolicz

w spółdzielniach mieszkaniowych lokatorskich i spółdzielniach nauc? cielskich zrzeszających członków o równej pozycji społecznej, zwłaszj i inteligencję.

Praca kobiet w zarządzie spółdzielni była jeszcze zjawiskiem niezwy^ le rzadkim.¹ „Dane liczbowe, co do udziału we władzach spółdzielczych nie były dotychczas zbierane — pisała M. Orsetti — ale wiadomo, ^ | udział ten jest nikły. Wyjątki, jak Lubelskie Stowarzyszenie Spożywców I Lubartowski Związek Okręgowy [„Społem” — Z.Ch.], Ludowe Stowarzy. szenie Spożywców w Andrychowie, potwierdzają regułę. Wybór kobiety I do organów kierowniczych jest jeszcze swego rodzaju ewenementem, np, I powołanie pierwszej kobiety do Rady «powszechnej» w Łodzi w r,b, [1931 — Z. Ch.] było owacyjnie witane w Dniu Spółdzielczości w prze* mówieniu prof. S. Wojciechowskiego przez radio”². Wynikało to stąd, że I do zarządów spółdzielni wybierano najczęściej osoby wpływowe, za- I jmujące wyższe stanowiska, do których kobiety poza wyjątkami nie miały I dostępu. Istotną przyczyną był wciąż jeszcze brak większego wyrobienia I społecznego kobiet i, rzecz jasna, niechęć mężczyzn.

Wyniki ankiety ZSR i ZG przyniosły ciekawy materiał obrazujący I udział kobiet³ w terenowym aparacie spółdzielczości rolniczej. Ogółem I w spółdzielniach zrzeszonych w ośmiu okręgowych związkach (w Bia- fl łymstoku, Krakowie, Lublinie, Lwowie, Łucku, Poznaniu, Toruniu i Wil- I nie) było zatrudnionych bądź działało społecznie 218 kobiet; na po- 1 szczególne terenowe związki przypadało odpowiednio: 18, 47, 29,29,12, i 12, 40. Najliczniej uczestniczyły kobiety w pracy spółdzielczej w Mało- [ polsce (okręgi krakowski i lubelski) i na Kresach Wschodnich (Wilno, 1 Lwów, Łuck), najrzadziej zaś na ziemiach dawnego zaboru pruskiego I (okręgi poznański i toruński). O ile w Małopolsce Wschodniej i na ziemiach byłego zaboru pruskiego zaznaczył się widoczny udział ziemianek i podporządkowanych im włościanek, to na pozostałych terenach więcej było i działaczek i członkiń KGW oraz nauczycielek. Kobiety zainteresowane spółdzielczością często należały również do innych organizacji społecznych.

Powolny i nierównomierny wzrost udziału kobiet w szeregach spółdzielców przyczyniał się do rozwoju i umasowienia ruchu spółdzielczego, a zatem zdawał się przybliżać realizację pewnej wizji społeczno-gospodar-rozwoju kraju. „Skooperyzowanie” ludności Polski u schyłku ęifit⁰ międzywojennego czyniło już widoczne postępy. Według danych tycznych z 1935 r.⁴ na 1000 mieszkańców przypadało 85 członków

Aini-

_sp%»ższe odsetki spółdzielców wykazywały tereny byłego zaboru iackiego (województwa południowo-wschodnie): tarnopolskie (165 na ¹¹ • c)» lwowskie (153), stanisławowskie (150). Przyczyny tego tkwiły tyluletniej już tradycji spółdzielczości polskiej w Małopolsce i w szyb-

*    rozwoju ukraińskiego ruchu spółdzielczego. Galicji Wschodniej ^iele ustępowały województwa krakowskie (134) i poznańskie (105), ^jgruch spółdzielczy miał jeszcze dłuższe tradycje. Najmniejszy stopień ^ owszechnienia spółdzielczości obserwowano w Polsce centralnej: w wo-

•    wództwie warszawskim (56), kieleckim (54) oraz na Kresach Wschodnich: I wołyńskim (50) i poleskim (44). Na samym końcu w tym zestawieniu uplasowała się Warszawa z 42 członkami spółdzielni na 1000 mieszkańców.

Na arenie międzynarodowej LKwP — reprezentowana przez M. Orsetti

__popierała pacyfistyczne dążenia ruchu kobiecego. Sprawie zachowania

pokoju i wyeliminowania groźby wojny poświęcona była specjalna rezolucja V międzynarodowej konferencji MLK w 1937 r.⁵ Towarzyszyły jej manifestacje pokojowe w wielu krajach, w tym również w Polsce.

Gdy sytuacja międzynarodowa skomplikowała się tak poważnie, że groźba nadciągającej wojny stawała się realna, Liga włączyła się do szeroko zakrojonej akcji przygotowania kobiet do obrony kraju. Przygotowaniu moralnemu i gospodarczemu kobiet do wojny poświęcony był ID Centralny Zjazd LKwP obradujący 2 czerwca 1939 r.⁶ Wkrótce okupacja hitlerowska spowodowała utajnienie i znaczne ograniczenie prac Ligi w ramach Związku „Społem” na terenie Generalnego Gubernatorstwa.

1

   J. Ginett-Wojnarowiczowa, Zależność rozwoju spółdzielni mieszkaniowych od ruchu kobiecego, „Społem” 1930, nr 21, s. 14.

2

   M. Orsetti, Sprawa kobieca w spółdzielczości — ongiś a dziś, tamże 1931, nr 20, s. 31 I

3

   AAN, ZSR i ZG [Związek Spółdzielni Rolniczych i Zarobkowo-Gospodarczych], I 203, k. 3-14.

4

Stopień skoope ryzowania ludności w Polsce, „Społem” J935, nr 26, s. 2.

5

M. Orsetti, V Konferencja Międzynarodowej Ligi Kooperatystek w Paryżu, tamże ¹⁹³⁷-nr 20, s. 9.

6

■ W.K., /// Centralny Zjazd Ligi Kooperatystek, tamże ł939, nr 11/J2, s. 38-40.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSCF6500 186 Zofia Chyra-Rolicz kiego, propagandy spółdzielczej, nowoczesnego gospodarowania-, dki p
DSCF6496 178 Zofia Chyra-Rolicz rozwoju spółdzielczości1 2 (zwłaszcza spółdzielczości spożywców) 2na
DSCF6499 184 Zofia Chyra-Rolicz 184 Zofia Chyra-Rolicz ita Szkoły Spółdzielczej w Warszawie, Natalia
DSCF6497 180 Zofia Chyra-Rolicz do Związku Radzieckiego i krajów Europy Wschodniej. Celem jej wW był
DSCF6498 182 Zofia Chyra-Rolicz Pomimo budującego przykładu kooperatystek angielskich, przyczynią 1
2 (1759) 190 Zofia Kawczyńska-Butrym z ubogich rodzin. Już wówczas podkreślano związek miejsca w str
10 4. Z chwilą gdy wygaśnięcie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na podstawi
skanuj0021 (190) 228 SPOŁECZNOŚCI LOKALNE mi zarzuca brak uwzględniania punktu widzenia samych miesz
Spółdzielnia Mieszkaniowa "Rodło" ul. Nowowiejska 5 45-460 Opole zał.3Spółdzielnia
2)    nabycia lub zbycia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego,
XX Spis treści Str. Nb. IV. Przekształcenie spółdzielczych praw do lokalu mieszkalnego
ANALIZA FINANSOWA PRZEDSIĘBIORSTWA do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu
EWA HREBINRoczne sprawozdanie finansowe i rozliczenia podatkowe spółdzielni mieszkaniowej •
geoportal1 <- CC www.geoportal200.eu☆I sFGE ^PORTAL Spółdzielni Mieszkaniowo-Budowlanej (III Mapa

więcej podobnych podstron