■

w

i*

1. Wstęp

to, by ich ujjywnć do własnych celów, gdyż mity można uznać za „symboliczny naładowane historie, które są opowiadane, żeby wytłumaczyć współczesne syty, acje lub je usprawiedliwić”'⁷. Stąd mają one funkcje legitymizujące dla całej emj»v społecznej, gdyż „mediatyzują"¹* realne przeciwieństwa. Ponadto mity mają uzasadniać autorytet panującego, wzmacniać świadomość społeczną, inte-grację- poczucie wspólnoty oraz budzić i wspierać tożsamość i przez to animować do wspólnego działania'". Mity są bowiem od czasów rewolucji francuskiej mediami porozumienia w społeczeństwie masowym*¹, ponieważ od owego czasu \unuvsw tadomosć społeczna jest kształtowane przez obraz masy. Funkcje te oddziałują przede wszystkim w czasach kryzysowych, które szczególnie silnie nie-(sokoja społeczeństwo lub indywiduum⁴¹.

Symbole są „budulcem mitu’*⁴¹ i tym samym także „budulcem kultu”, ponieważ przemawiają do emocjonalnej płaszczyzny porozumiewania się ludzi, tym bardziej ze pojmowane są przede wszystkim intuicyjnie". Jeśli definiować symbole jako cos co zastępuje obrazowo jakiś stan rzeczy łub związek zdarzeń, to symbole odgrywają znaczącą rolę jako niewerbalne środki w międzyludzkim porozumiewaniu się obok innych, werbalnych i obrazowo-opisowyeh, środków komunikacji. Mogą być znakami materialnymi, świętymi przedmiotami lub niematerialnymi symbolami dźwiękowymi i brzmieniowymi⁴⁴. Symbole stanowią bowiem silnie skomprymowaną wypowiedź na temat rzeczywistości i zawierają w związku z tym treści znaczeniowe i świadomościowe, które nierzadko bywają bardzo wielowarstwowe. Dotyczy to przede wszystkim nowoczesnych supranarodowych znaków, które najczęściej „streszczają przewodnie obrazy polityczne, całe światopoglądy i ideologie oraz w tłaczają je w jeden jedyny obrazowy znak”⁴'. Symbol skraca lub upraszcza złożone polityczne wypowiedzi i konteksty, dzięki czemu są one dla ludzi łatwe do zapamiętania i reprezentują jednocześnie określoną polityczną

orie°i lea, ^ł°5

Uleok

Je

odp⁴⁷!

które

afekt

pojtn

| Sakiem. I IS (» oryginale: „symbolisch aufgcladenc Geschichten, die erzahlt werden. um ge-ZjaBtSte <u erkltren oder ta rechtfertigen").

V i/adrm. i lSn Dlatego mity m dla funkcjonałistycznie zorientowanej antropologii wyra-/rm określonych potr/rh społecznych, w związku z czym Roland Barthes dostrzega w micie możliwość zredukowania realnych sprzeczności do metajęzyka, podczas gdy Levi-Strauss widzi w nim attuśw nść upraszczania rzeczywistości. dzięki temu, że mit wyodrębnia wydarzenia z realnego kon-inttn. przedstawia I innej (przesadzonej) formie i usuwa braki w wyjaśnianiu.

I Vbr.    ■ kuś, i 45.

I H Mokiski. zwłaszcza I I82n Zdaniem autora analiza symbolu jest częścią psychologii golląnt) tany pogląd reprezentuje Douglas. Ruual. zwłaszcza s. 36-57, tłumacząc rozumienie B społecznym aklsd/łe warstwowym Ponieważ zawężony kod językowy skorelowany jest I aśycsam lysuutńw Nużących pr/ywedobiciwu i wzmocnieniu kultur grupowych, niedyskuraywnic Bw tą as symbole. Por. też Korff, Symbolgesctuchie, s. 17n,

™ HPCHTA, I

H    I oiypnalc JtantriM den Myt hot”).

mMi H n9H|fdi eeek&e.

Bum |Nik Wrtlanaduijungca. Idr.śogwn _v, śŚBMjMlIlMaj MMŚ J -JśŃ* IH gtnllgtt Wdhafiśt Zraśts*), łytnśe aą zatem śnidkmi po-ńMppptaalny itMńh ■ąmulać BUhi |bhHK Im H mb |Mgi teetbuĄ 4&N&/P* łfMfcóir łwnwetdt i HHHj HMK Hh

swem

potrd

iiC w

widut

potnfl

P

użyta mówi idenfl godłu pańsi dekla i woli tator symb 1 woj

„parz

nocz<

stawi

UW M da arii rdwąW Dwa? I tle ad

kult, jj beck.

hmg*