ET6

76 Rozdział 5. Rynek usług turystycznych

w bardziej szczegółowym ujęciu: od konkurencji doskonałej, poprzez konkurencję monopolistyczną, oligopol, po monopol. W poszczególnych modelach wyodrębniane są szczegółowe rozwiązania wynikające z praktycznych uwarunkowań struktur rynkowych. Na obecnym poziomie rozwoju struktur rynkowych skrajne modele rynku w praktyce nie występują. Dotyczy to także realiów rynku usług turystycznych, który generalnie należy do rynku o wysokim, aczkolwiek nieraz ograniczonym poziomie konkurencyjności.

Do przykładów monopolu rynkowego w sektorze turystycznym, aczkolwiek niejednoznacznych, można zaliczyć:

•    turystykę uzdrowiskową, gdzie znacząca część świadczeń jest zamawiana w podmiotach uzdrowiskowych przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a następnie oferowana indywidualnym klientom,

•    przewozy pasażerskie transportem kolejowym, które są raczej formą monopolu faktycznego, gdyż formalnie działalność w tym zakresie dopuszcza w warunkach polskiego rynku konkurencję, która nawet istnieje w pewnych obszarach sieci kolejowej,

•    turystykę łowiecką, której obsługą zajmują się wyspecjalizowane podmioty obsługujące turystów zagranicznych.

W wymienionym zakresie na rynku działają pojedyncze podmioty (lub mają dominujące znaczenie), co w niektórych sytuacjach jest usankcjonowane przepisami prawa.

W literaturze zwraca się uwagę na szczególny rodzaj struktury tynkowej, jaką jest konkurencja monopolistyczna. Jej funkcjonowanie oparte jest na elementach należących do dwóch przeciwstawnych form rynku - monopolu oraz procesów konkurencji. Współistnienie obu form powoduje, że jest to konkurencja niedoskonała, a jej interpretacja jest niejednoznaczna. Konkurencja monopolistyczna może opierać się na zjawisku różnicowania produktów przy istnieniu wielu sprzedawców¹⁸. Podstawowymi kwestiami związanymi z rozwojem konkurencji monopolistycznej jest różnicowanie produktów poprzez tworzenie produktów o charakterze substytucyjnym w pewnych segmentach rynku. Prawidłowości tego modelu obserwować można na lokalnym lub wysoce wyspecjalizowanym rynku usług turystycznych.

Oligopol dotyczyłby tych subrynków turystycznych, w których decydującą rolę odgrywa kilku potentatów tynkowych, pozostałe podmioty szukają nisz tynkowych lub dostosowują swoją ofertę do warunków wynikających z działalności dominujących usługodawców. Pewne analogie dla tej struktury rynkowej można przypisać rynkowi organizacji turystyki i pośrednictwa sprzedaży (biurom podróży). Procesem podkreślającym istotne znaczenie tej struktury rynkowej w warunkach współczesnego rynku turystycznego jest funkcjonowanie centralnych systemów rezerwacji, które są eksploatowane przez największych przewoźników lotniczych oraz organizatorów turystyki. Systemy te dyktują warunki świadczenia usług pośrednikom oraz pozostałym podmiotom będącym poza systemem.

Niewymienione dotąd obszary rynku turystycznego pozostają, jak należy sądzić, w obszarze działań konkurencji, ograniczonej ogólnymi warunkami świadczenia usług określanymi przez podmioty polityki turystycznej, a zwłaszcza przepisami o ochronie praw

¹⁸ D. Begg, S. Fischer, R. Dornbuseh, Ekonomia, t. I. RWE, Warszawa 1993, s. 268.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ET8 68 Rozdział 5. Rynek usług turystycznych Definiowanie pojęcia usług turystycznych może opierać
ET0 70 Rozdział 5. Rynek usług turystycznych Stosunki równoległe zachodzące między przedsiębiorstwa
ET2 72 Rozdział 5. Rynek usług turystycznych turystyczne zajmujące się organizacją oraz pośrednictw
ET4 74 Rozdział 5. Rynek usług turystycznych Mechanizm ten wyraża zależności przyczynowo-skutkowe
ET6 136 Rozdział 8. Ceny usług turystycznych T. Nagle zidentyfikował dziewięć czynników kształtując
ET6 146 Rozdział 9. Jakość usług turystycznych 3. Etap porównujący poziom jakości usług o charakter
ET6 26 Rozdział 2. Podstawowa terminologia turystyczna Tabela 2.2. Podział ruchu turystycznego ze w
ET8 128 Rozdział 8. Ceny usług turystycznych Cena jest immanentną cechą każdej transakcji, bez wzgl
ET0 130 Rozdział 8. Ceny usług turystycznych stałe są o wiele wyższe, co utrudnia stosowanie elasty
ET2 132 Rozdział 8. Ceny usług turystycznych poniżej kojarzą się z usługami niskiej jakości. Szerok
ET4 134 Rozdział 8. Ceny usług turystycznych Ustawa o podatku VAT określa zasadniczo trzy stawki te
ET8 138 Rozdział 8. Ceny usług turystycznych który z zasady nie zna szczegółowej kalkulacji kosztu
ET2 142 Rozdział 9. Jakość usług turystycznych podobieństwo zachowania założonych standardów
ET4 144 Rozdział 9. Jakość usług turystycznych nych ogniw składowych podmiotu gospodarczego,
ET8 148 Rozdział 9. Jakość usług turystycznych 4.    Bezpieczeństwo - fizyczne i dys
ET0 150 Rozdział 9. Jakość usług turystycznych badaniem opinii konsumentów) - SMART. Metoda ta pozw
ET2 152 Rozdział 9. Jakość usług turystycznych •    czas oczekiwania na realizację u
ET4 154 Rozdział 9. Jakość usług turystycznych skomunikowania z innymi środkami transportu. Turysta
ET6 166 Rozdział 10. Polityka turystyczna Młodzieżowych, Polskie Stowarzyszenie Campingu i Caravani

więcej podobnych podstron