ET 9

12.2. Formy prawno-organizacyjne przedsiębiorstw turystycznych 209

Formy prawno-organizacyjne przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą w sektorze turystycznym są następujące:

• przedsiębiorstwa jednoosobowe,

• przedsiębiorstwa - spółki (osobowe, kapitałowe),

• przedsiębiorstwa państwowe,

• przedsiębiorstwa - spółdzielnie.

Przedsiębiorstwa jednoosobowe należą do jednego właściciela, będącego osobą fizyczną i (o niezależnie od liczby pracowników, których w nim zatrudnia. Podstawą prawną tworzenia i funkcjonowania przedsiębiorstw jednoosobowych w Polsce są Ustawa

0 swobodzie działalności gospodarczej oraz kodeks cywilny. Przedsiębiorstwa jednoosobowe są w sektorze turystycznym najliczniejszą grupą podmiotów' prowadzących działalność gospodarczą. Podmioty te są zaliczane do tzw. smali businessu, czyli małych

1 średnich przedsiębiorstw.

Przedsiębiorstwo jednoosobowe jest zarządzane i reprezentowane przez właściciela, który odpowiada za zobowiązania wynikające z działalności firmy. Utworzenie takiego przedsiębiorstwa nie wiąże się ze spełnieniem określonych wymagań kapitałowych. Na rynku turystycznym, oprócz wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, dla przedsiębiorstw jednoosobowych (i nie tylko) wymagane jest:

• w przypadku przedsiębiorstw organizacji i pośrednictwa turystycznego (biur podróży) posiadanie wpisu do stosownej ewłdencji działalności regulowanej, jakim jest Centralna Ewidencja Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych prowadzona przez Ministra Gospodarki (wpis dokonywany jest przez właściwy organ dla obszaru prowadzonej działalności gospodarczej po spełnieniu przez przedsiębiorcę określonych ustawowo wymagań);

• w przypadku przedsiębiorstw hotelarskich posiadanie odpowiedniej kategorii na prowadzenie takiej działalności gospodarczej w poszczególnych rodzajach obiektów (poprzez używanie nazw rodzajowych: hotele, motele, pensjonaty, kempingi, domy wycieczkowe, schroniska młodzieżowe, schroniska, pola biwakowe); kategoryzacji dokonuje organ właściwy dla obszaru prowadzonej działalności gospodarczej w wyniku wszczętej i zakończonej na wniosek zainteresowanego procedury kategoryza-cyjncj.

Ograniczenia, na jakie napotyka przedsiębiorstwo jednoosobowe na rynku turystycznym, wynikają bezpośrednio z samej jego istoty:

• rozmiary, formy i skala operacji nie mogą rosnąć bardziej, niż pozwalają na to źródła finansowe właściciela;

• właściciel nie może korzystać z rady i wsparcia współwłaścicieli osobiście zainteresowanych w prowadzeniu przedsięwzięcia turystycznego;

• właściciel przejmuje wszystkie zyski, ale też ponosi całe ryzyko związane z prowadzoną działalnością gospodarczą; wszystkie straty obciążają właściciela;

• działalność takiego przedsiębiorstwa wygasa m.in. z chwilą śmierci właściciela.

Przedsiębiorstwa - spółki z ekonomicznego punku widzenia są zrzeszeniem osób

i kapitału, tworzonym w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Z prawnego punku widzenia natomiast przedsiębiorstwa - spółki są umowami zawieranymi przez wspólników-' z zamiarem prowadzenia wspólnego przedsiębiorstwa zarobkowego lub osiągnięcia innym