filozofia24

Zagadnienia epistemologiczne - poznanie za pomocą zmysłów i rozumu

V koncepcjach dotyczących poznania św. Tomasz przeciwstawiał się iluminizmowi św. Augustyna. W jego ujęciu poznanie miało charakter receptywny, to znaczy brały w nim udział przede wszystkim zmysły i dopiero uzyskane na tej drodze dane •opracowywane były przez rozum. Filozof dokonał rozróżnienia między zmysłami zewnętrznymi (sensus exteriores) a zmysłami wewnętrznymi (sensus interiores). Te pierwsze odpowiedzialne były za kontaktowanie się człowieka ze światem zewnętrznym, i należą do nich: dotyk, smak, węch, słuch, wzrok. Przedmioty materialne oddziałują na poszczególne zmysły i pozostawiają w nich swój ślad; wszystkie te wrażenia zmysłowe nastają następnie zebrane przez pierwszy ze zmysłów wewnętrznych, tzw. zmysł wspólny (sensus communis), i sprowadzone do obrazu zmysłowego (species smsibilis) przedmiotu jednostkowego, który jest przechowywany w wyobraźni (imaginatio), a udostępniany w pamięci (memoria). W tym momencie kończy się poznanie zmysłowe, a rozpoczyna--intelektualne. Jedna z władz duszy, intelekt czynny (intelectus agens), odziera obrazy zmysłowe z’ ich materialności, wydobywa z nich to, co ogólne, i tworzy intelektualne formy poznawcze (species intelligibilis), które z kolei rozpoznawane są przez intelekt możnościowy (intellectus possibilis). W konsekwencji abstrahowania pwvstają intelektualne formy wyrażone (species expressae), czyli pojęcia (yerba mentis). tah^- ten proces poznawczy sprawia wrażenie dość zawiłego, ale w całej tej koncepcji chodziło o to, by ukazać, w jaki sposób dokonuje się przejście od poznania zmysłowego óo intelektualnego.

Zagadnienia etyczne i rodzaje prawa

i), co istnieje, czyli byt, ponieważ został stworzony przez Boga, jest - zdaniem św. Tomasza - dobry. Zło jest brakiem (privatio) dobra, nie pochodzi od Boga, a zatem ■k posiada swojego bytu. W tej sprawie Akwinata podążał drogą św. Augustyna. Dobro pojawia się wtedy, gdy dąży się do jakiegoś celu zgodnego z własną naturą, czyli siotą. Cel dążeń człowieka to szczęście, czyli prawdziwe poznanie Boga. Warunkiem sczęścia było także utrzymanie równowagi między tym, co cielesne, a tym, co duchowe; zadanie możliwe do osiągnięcia tylko wtedy, gdy człowiek postępował zgodnie z zaleceniami swego rozumu.

Św. Tomasz wyróżniał tzw. cnoty teologiczne, które człowiek mógł osiągnąć tylko jfizięki łasce i w życiu ukierunkowanym na Boga, były to: wiara, nadzieja i miłość, uraz cnoty kardynalne możliwe wtedy, gdy siły kierujące człowiekiem uaktywniają się właściwy sposób, rozum zostaje podporządkowany mądrości i roztropności, woła *-sprawiedliwości, popędliwość - męstwu, pożądliwość - umiarkowaniu.

Tak jak cnoty nadają porządek duchowemu życiu człowieka, tak też prawa odpowiadają za porządek i właściwe funkcjonowanie świata. Św. Tomasz wyróżnił prawo wieczne

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Schaeffler Filozofia Religii0 nego określenia znaczenia mówiącego podmiotu dlu ńwiulu od” krywanego
skanuj0006 (508) filozofia o Platom (427-347 p.n.e.) o Arystoteles (384-322 p.n.e.) o Św. Tomas
filozofia004 HISTORIA FILOZOFII- św. Tomasz z Akwinu Filozofia społeczna i polityczna •
CHRZEŚCIJAŃSKA FILOZOFIA POLITYCZNA S Św. Augustyn (odwołanie do Platona) S Św. Tomasz z Akwinu(
3. Chrześcijańskie modyfikacje klasycznej filozofii politycznej (św. Augustyn, św. Tomasz z Akwinu):
Filozofia okresu średniowiecza. Realistyczny system św. Tomasza Św. Tomasz z Akwinu (1225-1274) w sp
Tom izm filozofia oparta na podglądach św. Tomasza z Akwinu (1225-1274), który przystosował fil
14437 skanuj0029 (72) NAUKA O AK I ACH LUDZKICH I » IUKY I i .il mu, Tomizm. Wprowadzenie do filozof
Jeden z trzech - obok Tomasza z Akwinu i Hegla - twórców filozoficznej syntezy Traktaty Arystotelesa
Chrześcijańskie modyfikacje klasycznej filozofii politycznej (św. Augustyn, św. Tomasz z Akwinu): pa
filozofia20 k św. Tomasz z Akwi nuśw. TOMASZ Z AKWINUBiografia llamasz urodził się pod koniec 1224
filozofia25 Tomasz z Akwinu (lex aetema), czyli ustanowione przez Boga zasady rządzące światem, pra
63253 PC060305 188 Tomasz Z Akwinu bowiem pierv$2« próba systematycznego wykładu metafizyki i filozo
Slajd5 Twórca palladianizmu Andrea di Piętro della Gondola, urodzony w 1508 roku w Padwie. Wywodził

więcej podobnych podstron