filozofia egzamin
2

może przestać być. Przy takim rozumieniu bytu, rzeczy nie są już bytem; bytem j. wieczne i niezniszczalne idee. Jedynie idee istnieją, a o rzeczach można powiej co najwyżej, że — stają się. Rzeczy są w stosunku do bytu tylko tym, czym w stosuj do nich samych są cienie lub odzwierciedlenia na wodzie: są jedynie przelotnymi zjawai^ Jesteśmy, jak mówi Platon w słynnej paraboli, podobni do jeńców, uwięzionych w jaskie i zwróconych twarzami do jej wnętrza, którzy z tego, co się dzieje na zewnątrz jaską, mogą widzieć jedynie cienie. Znamy bowiem bezpośrednio tylko rzeczy, te zaś są cienią mi idej.

Ostateczny wynik rozumowania był taki: mówiąc ściśle, nie ma dwóch rodzaje bytu, lecz jest tylko jeden, mianowicie idee. Przyjęcie nowego rodzaju bytu pocą. gnęło za sobą odwrócenie poglądu na byt, na realność: bo zwykły pogląd widzi realnofc jedynie w rzeczach, Platon zaś, wziąwszy za miarę realność idej, nie znalazł jej w rzeczą* Wydały mu się jedynie zjawiskami, nie bytem; tylko byt idealny wydał mu się napraw^ realny.

Idee i rzeczy, byt i zjawiska, aczkolwiek nierównej realności i doskonałości, jeś nakże są ze sobą związane. Sama wspólność nazw między rzeczami a ideami (np. „rzeczj piękne" a „idea piękna") wskazuje na ich związek. Rzeczy, nie dorównując ideom, ą jednak do nich podobne; Platon tłumaczył to tym, że są zależne od idej; zaleta* ta nie jest natury przyczynowej, idee są nie przyczynami, lecz wzorami rzeczy. Map niejako „uczestnictwo" (jieOet-ię) w ideach i przez to przyjmują ich własności. Widzi* jakby „obecność" (nuqovala) idej w rzeczach. Natura obu światów jest różna, ale okk ten sam; albowiem porządek realnego świata jest odwzorowaniem świata idej.

Jak mogło się to stać, że rzeczy są ukształtowane na wzór idej? Wytłumaczenia mota by szukać, porównując je z tworami człowieka, wykonywanymi przezeń wedle wzorów. Analogia każe przypuszczać, że i przyroda ma swoje wzory. Platon z czasem wytłumaczy: tę analogię przypuszczeniem, że nie jest ona wytworem mechanicznym, lecz celowjs tworem Bożym. Jak ludzie wykonywają swe dzieła mając przed sobą wzór w ideach tak też Bóg na wzór idej stworzył świat.

3. Natura idej. Idea jest bytem, ale — jakim? Fizycznym nie, bo idee uczesań w wielu rzeczach (np. ta sama idea piękna odpowiada niezliczonym rzeczom piękny** a to w sferze bytu fizycznego nie jest możliwe. Ale nie są też bytem psychicznym, to nie są myślami w duszach, lecz przedmiotami myśli. Kto pojmuje idee na podobieństw rzeczy lub myśli, ten natrafia na trudności i absurdy; takie pojmowanie Platon wykfr czai.

Jakże więc je pojmował? Gotowej, wykończonej teorii idej nie posiadał, choć etf życie nad nimi rozmyślał. Był pewien, że istnieją, że są powiązane logicznymi związku* że tworzą hierarchię, ale na naturę idej sam ich odkrywca nie miał ani jasnego, ani ** lonego poglądu. Można przypuszczać, iż miał tego świadomość i godził się i ty* widząc, że umysłowi ludzkiemu nie jest również jasna natura rzeczy, choć te bczp^ średnio są dane i każdemu znąpe; skądże więc idee, zaledwie odkryte, miałyby być & razu poznane do głębi?

Nasuwały się dwie możliwości: pojmować idee bądź w sensie logicznym, bądź w tt-‘ gijnym. Jeśli nie są pokrewne znanej nam rzeczywistości, jeśli nie są ani fizyczne, aa* chiczne, to jedno z dwojga: albo są czymś „czysto idealnym" służącym jako wzór i m*’ dla poznania i działania, ale istniejącym jedynie dla umysłu, albo też są realnośrit **

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PARMENIDESA Z ELEI 540 - 470 R.P.N.E Sprzeciwiając się H twierdzi, że to, co jest nie może przestać
0020 2 Moment pędu jest jednak wektorem i może w przestrzeni być różnie ustawiony, co ma szczególne
0000020 (18) Moment pędu jest jednak wektorem i może w przestrzeni być różnie ustawiony, co ma szcze
0000020 (18) Moment pędu jest jednak wektorem i może w przestrzeni być różnie ustawiony, co ma szcze
0000020 (18) Moment pędu jest jednak wektorem i może w przestrzeni być różnie ustawiony, co ma szcze
skanuj0013 (117) korporacyjnych wskazują, że może to być w wielu sytuacjach efektywny kierunek dział
-    ciężar powinien być podwieszony w takim miejscu, aby spadając nie
4 treścią polityki”9. W takim rozumieniu marketing polityczny nie jest dodatkiem do polityki czy efe
DSC04191 I tu właśnie wyłania się sprawa normalizacji, tak jak ją komuniści rozumieją. Doświadczenia
6.    Negocjacje muszą być wygrane przez obie strony - jeśli nie są, to obie
35456 IMG68 (5) Smary sodowe mogą być stosowane do temperatury 120 ale nie są odporne na wodę;
STRUKTURALIZM Filozoficzne podłoże językoznawstwa strukturalnego Neokamyzin Rzeczy nie są nam wprost
img114 114 czasie uczenia. Przy takim założeniu opisana metoda uczenia może być wygodna jako technik
img213 (11.30) gdzie a oznacza przyjęty poziom istotności. Przy takim postępowaniu rozważany obiekt

więcej podobnych podstron