filozofia egzamin8
było również tworem Arystotelesa. Było oparte na wewnętrznym doświadczeniu sir które Arystoteles zobiektywizował, zastosował do zjawisk materialnych i wprowadzi do inwentarza pojęć filozoficznych.
Przy pomocy pary pojęć „energia i potencja”, a także równoległej pary „forma i ma. teria”, Arystoteles rozwiązywał różnorodne zagadnienia; tłumaczył zarówno procei stawania się, jak i gotowe wytwory tego procesu, stanowiące rzeczywistość. Stawanie uę pojmował jako aktualizowanie potencji, a rzeczywistość — jako potencję już zaktualizowaną, której proces stawania się doszedł już do swego kresu. Np. rośnięcie rośliny je« aktualizowaniem („energią”) potencji zawartej w nasieniu, dojrzała zaś roślina jest tej potencji zaktualizowaniem zupełnym, czyli, jak to nazywał Arystoteles, „entelechią” (srreAś^aa, zapewne od TÓ śtrceAeę
7. Zastosowanie zasad ogólnych (teoria przyrody). Arystoteles z natury rzeczy dopatrywał się w przyrodzie tych czynników, które jego metafizyka uznała za czynnika istotne bytu, a więc: substancji, formy, energii i celu. W jego koncepcji przyroda była więc 1) substancjalna, 2) jakościowa, 3) dynamiczna, 4) celowa. Innymi słowy: Arystoteles widział osnowę zjawisk nie w abstrakcyjnych stosunkach, lecz w konkretnych substancjach; jakościowe własności rzeczy, należące do formy, miał za bardziej istotne od ilościowych; dopatrywał się w przyrodzie działania samorzutnych sił; a działanie sił tłumaczył ich dążeniem do celu.
Taka koncepcja przyrody niecałkowicie była nowa, zbliżała się do pierwotnego stanowiska myślicieli greckich; jednakże miała charakter bojowy, zwracała się bowiem przeciw poglądowi, który w nauce greckiej wyparł tamten pogląd pierwotny. Stanowiła reakcję przeciw ilościowemu traktowaniu zjawisk przez pitagorejczyków i Platona, a także przeciw czysto przyczynowemu ich traktowaniu przez Demokryta. Ci filozofowie wyzwolili się od świadectwa zmysłów i przezwyciężyli obraz świata, jaki one dają; Arystoteles natomiast wrócił do obrazu świata opartego na zeznaniach zmysłów. To kazało ma w szczególności zerwać z zaczynającym się wśród Greków wyłącznie ilościowym rozważaniem zjawisk. Jego postawa była najbardziej dostosowana do badań biologicznych, natomiast w innych naukach przyrodniczych doprowadziła do cofnięcia się. W dwóch zwłaszcza dziedzinach: w mechanice i astronomii.
Normalny ruch ciał — padanie kamienia lub wznoszenie się dymu — tłumaczył Arystoteles jako ich celowe dążenie do właściwego każdemu miejsca. Przy tym głosił, że odległość, jako będąca stosunkiem, a nie substancją, nie może działać i przeto nie może zmieniać siły owego dążenia. Wychodził tedy w mechanice z fałszywych założeń i fałszywie sformułował prawo ruchu, a błędowi jego sądzone było trwać przez tysiąclecia.
W astronomii cofnął się: odrzucił hipotezę ruchu Ziemi i wrócił do systemu Eudo-Jcsosa; tu również przyczynił się do zatrzymania na tysiąclecia błędnego poglądu. Dla niego Ziemia stała się znów nieruchomym środkiem świata, dookoła którego krążą sfery gwiezdne. Co więcej, ponieważ zakładał, że ruch nie może trwać, jeśli nie jest podtrzymywany przez stałą akcję siły poruszającej, zmuszony był przeto przyjąć, że istnieją siły poruszające nieustannie owe sfery i że wobec doskonałości owych ruchów są to siły istot boskich. Takim mitycznym zwrotem stworzył niemałą przeszkodę dla rozwoju astronomii 8. Pierwsza przyczyna (teologia). Świat jest wieczny, a zarazem przestrzennie ograniczony. Jest wieczny, bo materia, z której się składa, będąc warunkiem wszelkiego rozwoju nie może być wynikiem rozwoju; nie powstała, więc jest wi,--—a---3IS0gg|
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
hisgo gr B I. Osadnictwo miejskie było oparte na: prawach lokacyjnych b) prawic im
a) b)c)a) b)a) b)c)d) -wczesne chrześcijaństwo było oparte na wspólnej własności - św. Tomasz
filozofia egzamin2 X m jest mmd stwierdzenie Arystotelesa, 7gffl
skan3 Obliczanie wag było oparte na stosunku liczby wszystkich badanych osób (N) do liczby osób, kt
85. Kodyfikacja prawu mor/a. Międzynarodowe prawo morza długo było oparte na prawie zwyczajowym. Zwy
IMGf10 74Poduszkowiec 75Łódź odrzutowa Zbuduj równię pochyłą z gładkiej tacy opartej na pudełku od z
filozofia egzamin3 2- JBr /m*entonn posia«> wypłynął zmieniony pogląd na świat. Grecy skłaniali
Publikacja zawiera przykładowe zadania egzaminacyjne do matury ustnej z języka polskiego, oparte na
wnioski . Swoją metoda Sokrates nie tworzy nowej wiedzy . opartej na pozytywnym doświadczeniu . ale
082 083 RoidiUlMt Do podstawowych zadań opartego na własnych doświadczeniach 1 wzorach zaczerpniętyc
25 (21) Metody prognozowania - jakościowe - oparte na opiniach, doświadczeniach, w
CCI20100209 002 Metody kolorymetryczne - oparte na barwnych reakcjach chemicznych, które dają fenole
filozofia egzamin0 ć-tntŁ k<)m mniej, drupie więcej, ale żadne nie było przygotowane ostatecznie
filozofia egzamin9 1 że „u ładnego wielkiego myśliciela nie było takiej odległości między uczyj^. a
więcej podobnych podstron