Historia Polski7

Z bronią w ręku o niepodległość

Polacy nie wyrzekli się myśli o pełnej niepodległości. Już w roku 1830, na fali ogólnoeuropejskiego sprzeciwu wobec decyzji Kongresu Wiedeńskiego, doszło w Królestwie do wybuchu zbrojnego powstania (Powstanie Listopadowe - 29 XI 1830), detronizacji cara i powołania Rządu Narodowego. Mimo początkowych sukcesów, zakończyło się ono porażką. Królestwo Polskie stało się integralną częścią Cesarstwa Rosyjskiego, a gospodarcze i polityczne osiągnięcia okresu 1815-1830 zostały zaprzepaszczone. Zlikwidowano Sejm.

Kolejne powstania przynosiły kolejne klęski. Tak było w 1846 roku w Krakowie, gdzie władze stłumiły powstanie m.in. przy pomocy polskich chłopów (rabacja), a Rzeczpospolitą Krakowską wcieliły do Austrii. Podobnie w 1848 roku porażką zakończyło się powstanie wielkopolskie. W czasie Wiosny Ludów Polacy obecni byli wszędzie tam, gdzie walczono z "ładem Świętego Przymierza": we Włoszech (Adam Mickiewicz i Wojciech Chrzanowski), Niemczech (Wiktor Heltman, Ludwik Mierosławski, Franciszek Sznajde), w Austrii (Józef Bem), na Węgrzech (Bem, Henryk Dembiński, Józef Wysocki).

W sporze - walczyć czy współpracować z zaborcami - idea powstańcza zwyciężyła jeszcze raz w latach 60. Powstanie Styczniowe (1863-1865) zakończyło się jednak klęską tak porażającą że na wiele lat zapomniano o zbrojnym odzyskaniu państwa.

Polacy na emigracji

Po każdym z powstań fala politycznych uchodźców opuszczała polskie ziemie. Po powstaniu listopadowym ponad 10 tysięcy osób musiało udać się na emigrację, którą - ze względu na liczbę, ale również potencjał intelektualny emigrantów (byli wśród nich: wybitny polityk Adam Czartoryski, poeci - Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, kompozytor - Fryderyk Chopin, historyk - Joachim Lelewel, cała niemal generalicja powstania) - zaczęto nazywać Wielką Emigracją. Większość emigrantów włączyła się w życie polityczne Europy, nie rezygnując jednak z działań na rzecz niepodległości. Jedni - jak książę Czartoryski, wykorzystywali w tym celu dyplomację, inni - służbę wojskową, jeszcze inni - działalność w sekretnych organizacjach europejskich (Młoda Europa). We Francji powstały najwybitniejsze dzieła literatury polskiej, z "Panem Tadeuszem" Mickiewicza na czele. Polacy byli stale obecni wżyciu świata, nie tylko jako żołnierze i politycy: Ignacy Domeyko tworzył podstawy geologii w Chile, Ernest Malinowski budował szlaki kolejowe w Peru, Paweł Edmund Strzelecki badał tereny Afryki i Australii dla Korony Brytyjskiej. Nie można także nie wspomnieć o polskich artystach: Joseph Conrad (Józef Korzeniowski) stał się klasykiem literatury światowej, Henryk Rodakowski zdobywał złote medale na wystawach w Paryżu, a Fryderyk Chopin i Ignacy Paderewski do dziś znani są na całym świecie jako wybitni pianiści i kompozytorzy.

"Co zrobić z Polakami?"

Po powstaniu styczniowym na Królestwo Polskie spadły kolejne dotkliwe represje, na emigrację udała się kolejna fala działaczy politycznych, artystów i żołnierzy, wzmogły się naciski rusyfikacyjne - ze szkół i urzędów zniknął język polski. Podobnie było na terenach zaboru pruskiego, gdzie władze, stosując czasem brutalne metody, poddawały ludność polityce germanizacji. Znacznym represjom poddany był zarówno w Rosji, jak i w Prusach Kościół Katolicki. Jedynie Galicja cieszyła się sporą wolnością (w 1867 roku uzyskała autonomię, Sejm Krajowy, polskie urzędy i szkolnictwo itp.). W odróżnieniu jednak od ziem zaborów pruskiego i częściowo rosyjskiego pogrążona była w biedzie i - poza większymi miastami -zacofaniu cywilizacyjnym.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
historia dyplomacji (196) wojska rosyjskie zostały wycofane z Rzeczypospolitej, Sandomierzami nie wy
61 (182) może to Harald, znający historię Hastigsa wykorzystał jego fortel? Prawdy nie dowiemy się n
Nie wyrzekłem się wojny, ale postanowiłem iść nie prędzej, aż tyle urosnę, że mnie lada kto nie wywr
69557 P1080952 406 Dzieje wewnętrzne Polski XIII w. pełna energii działalność, nie cofająca się prze
14 Historia życiem pisana... cem", bo dziewczyny nie oglądały się za chłopcami w brudnych, robo
historia dyplomacji (172) W sumie projekt Załuskiego nie odznaczał się oryginalnością, bowiem bądź p
Magazyn69001 286 KOMUNIKACJA nie wyrzekły się w niej swobody ustanawiania taryf przewozowych, kt
46 KAROL JAKUBOWICZ ustrojowych. To pytanie nie doczekało się jeszcze pełnej odpowiedzi naukowej. Na
22 (288) od tego, jakie podejście się zastosuje, nie da się zaprzeczyć pełnej prawomocności międzypo
Obraz24 XXVIII. TEMAT Mucek podniósł łeb i szczeknął, a mama nie zdążyła się nawet obejrzeć. Piotruś
K ?jna DIALEKTY POLSKIE78966 164 kim, któro albo nie mają zapisów historycznych, lub były w przeszło
Historia polskiego sądownictwa administracyjnego 8 Po II wojnie światowej nie doszło do odtworzenia
Historia Polski4 Sukiennice na Rynku w Krakowie W przeciwieństwie do innych krajów Europy - w naszy
Historia Polski6 Upadek państwa Jednocześnie państwo - coraz słabsze - nie było w stanie obronić si

więcej podobnych podstron