~LWF0124 (2)

250

Najważniejsza jest Frigg, ma ona siedzibę, która nazywa się Fensalir, i jest najwspanialsza. Drugą jest Saga, ta mieszka w S0kkvabekkr. i jest to wielka siedziba. Trzecią jest Eir, która jest najlepszą lekarką. Czwartą jest Gefjunjcst ona dziewicą, i służą jej te, które zmarły jako panny. Piąta jest Ful-la, i ona też jest dziewicą, chodzi z rozpuszczonymi włosami i nosi złotą opaskę wokół głowy, nosi kufer Frigg, zajmuje się jej obuwiem, i zna jej najtajniejsze zamysły. Szósta, Frcja, jest równie godna jak Frigg, poślubiła męża, który nazywa się Odr, ich córką jest Hnoss, która jest tak piękna, że rzeczy które są piękne i cenne nazywa się hnossir (klejnoty). Odr wybrał się kiedyś w daleką podróż i Freja płakała za nim, a jej łzy były z czerwonego złota. Frcja nosi wiele imion, a to z tego powodu, że gdy wybrała się na poszukiwanie Oda do nieznanych ludów, przybrała sobie wiele przydomków (heiti). nazywa się więc też Mardoll i Horn. Gcfn, Syr. Freja posiada Brisingamen. Jest też zwana Yanadis. Siódmą jest Sjofn, ta jest najbieglejsza w zwracaniu uczuć ludzi ku miłości, tak kobiet jak mężczyzn, i od jej imienia gorąca miłość nazywa się siafni. Ósmą jest Lofn, ta jest tak łaskawa i dobra dla tych, co jej wzywają, że potrafi uzyskać od Allfódra [Odyna] i Frigg zgodę na małżeństwa mężczyzn i kobiet, nawet jeśli było im to zabronione wcześniej. Stąd cxi jej imienia takie przyzwolenie jest nazywane lof i dlatego jest bardzo łubiana (lofat) wśród ludzi. Dziewiątą jest Var, ta słucha przysiąg i osobistych obietnic, jakie składają sobie mężczyźni i kobiety, stąd ich solenne przysięgi nazywa się varar, i mści się na tych, którzy je łamią. Dziesiątą jest Vor, jest ona mądra i ostrożna, i nikt nie jest w stanic jej oszukać, istnieje przysłowie mówiące, że kobieta będzie ostrożna (vor) w sprawach,

0    których będzie wiedziała. Jedenastą jest Syn, ta opiekuje się drzwiami hali i zamyka je przed tymi, którzy nie powinni do niej wejść, występuje też w procesach przeciw wnioskom, które chce by zostały odrzucone. Stąd jest powiedzenie, że występuje się z syn, gdy chce się czemuś zapobiec. Dwunastą jest Hlin, ta stoi na straży tych ludzi, których Frigg chce uchronić od niebezpieczeństw, stąd pochodzi powiedzenie, że ten. kto uszedł niebezpieczeństwa, był pod jej opieką (hlaeinir). Trzynastą jest Snotra, ta jest godna i szlachetna, od niej wyważoną kobietę lub mężczyznę określa się mianem snotr. Czternastą jest Gna, tę Frigg posyła do różnych światów w swoich sprawach. Ma ona konia, który potrafi biegać po niebie i morzu, a nazywa się Hofvarpnir („ten. co szybko zmienia podkowy”). Kiedyś zdarzyło się, że gdy jechała na nim, któryś z Wanów zobaczył ją w powietrzu i rzekł:

Kto to tam leci.

Kto to tam jedzie W powietrzu się porusza?

A ona odpowiedziała:

Ja nie lecę, chociaż jadę W powietrzu się poruszam Na Hofvarpnim,

Którego Hemskerpir Spłodził z Gardrofy.

Od imienia Gny się wzięło, że coś, co porusza się w powietrzu, nazywa się gnaefar. Sol [Słonce]

1    Bil [służka Księżyca] również są zaliczane do Asynii, ale o ich naturze mowa była wcześniej.

Po przedstawieniu 16 Asynii Snorri (Gylf. 36) wyliczył imiona 16 Walkirii. Wzmianka Voluspa (53) w której Frigg występuje pod imieniem Hlin pokazuje, że Snorri tworząc swoją listę bogiń wciągnął na nią również postacie utworzone z przydomków (heiti) niektórych Asynii, oraz personifikacje ich cech (B.-M. Nasstróm 1992, 200) - wymienić tu można Sjofn (miłość), Lofn (obietnica), Vor (troskliwość), Syn (odmowa, zaprzeczenie) i Snotrę (mądrość, rozwaga, roztropność). Powołując w ten sposób do życia samodzielne postacie mityczne opierał się jednak niekiedy na wcześniejszych źródłach - Lofn, Sjofn i Syn wspomniane są bowiem już w poezji skaldów (M. Kristensen 1930-1931, 84). O Sadze, zapewne tożsamej z Frigg, jeszcze tu wspomnimy.

Imię Var, oznaczające najprawdopodobniej „ukochaną"' (var) Snorri powiązał z pojęciem przysiąg, varar (R. Simek 1995, 434). Nie tylko u Snorriego Var opiekować się miała związkami mężczyzn i kobiet. Według Thrymskvidy (32) uświęcała akt zawarcia małżeństwa. Thrym pragnąc poślubić Freję (za którą przebrany był Thor) wygłasza słowa dopełniające, wraz z położeniem młota Thora na łonie oblubienicy, aktu małżeństwa:

Uświęć nas razem Przez ręce Var.

Jej postać pojawia się też w kenningach skaldów Kormaka, Gislego i Viga-Gluma (M. Kristensen 1930-1931, 84).

Eir, której imię oznacza „pomagającą”, przedstawiona jest przez Snorriego jako bogini biegła w leczeniu ludzi, w takiej samej roli pojawia się wśród po-mocniczek Menglady (hipostazy Freji) w Fjolsvinnsmal (38). Jej postać znana była skaldom Kormakowi i Gislemu (M. Kristensen 1930-1931, 83-84). Pojawia się jednak również wśród Walkirii (R. Simek 1995, 81).

Snorri (Gylf 35) wymienił 16 Asynii: Frigg, Sagę, Eir, Geljon, Fullę, Freję, Sjofn, Lofn, Var, Vor, Syn, Hlin, Snotrę i Gnę, oraz Sol i Bil. Wśród Asynii pojawia się więc należąca do Wanów Freja, skądinąd jest ona jedyną (oprócz Gulve-ig) poświadczoną z imienia przedstawicielkę tego rodu. Snorri nie wspomniał natomiast nic o Sif, żonie Thora, Idunn, żonie Bragiego, Nannie żonie Baldra, Sigyn, żonie Lokiego, Skadi, żonie Njorda i Gerdzie, żonie Freja. Po wyliczeniu Walkirii dodał jeszcze, że „Jórd, matkę Thora i Rindę, matkę Waliego, zalicza się do Asynii”. Wspomnieliśmy już, że Olbrzymki Skadi i Gerd, poślubione przyłączonym do Asów Wanom, stały się przez to Asyniami. W Voluspa en skamma (Hdl. 30) Gerd jako żona Freja wyraźnie jest przedstawiona jako postać należąca do panteonu Asów, i nie przypadkiem w tej samej strofie pojawia się też Skadi. Snorri w swoim wyliczeniu Asynii pominął więc Olbrzymki (w tym także Skadi i Gerdę), których znamy całkiem sporo, a wiele z nich to nie tylko kochanki Asów, ale także ich matki. Nie wspomniał też o Ran, ani - co mniej już dziwi - o Hel, wychowanej w Asgardzie bogini zaświatów.

Przyczyna jest prosta. Snorri przedstawił panteon Asów jako patriarchalny ród z Odynem na jego czele. Boginie nie najlepiej się dawały w ramy tego modelu wtłoczyć i miał z nimi spory kłopot. Ominął go, opisując zamężne boginie wraz z ich małżonkami nieomal jak ich insygnia i atrybuty, a w swoim wyliczę-

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Prywatyzacja w gospodarce polskiej stale postępuje, ma ona wyraz z stałym zwiększaniu się: udziałów
sanktuariasłowiań108 Idea pozostaje ta sama. Przez grzechotanie ma ona zabawiać dziecko. Przyjrzyjmy
Strona007 jest całokształt zjawisk ludzkich, a więc co najmniej sfera, którą nazywa się kulturą, prz
2 (2233) — -.ugoirwały bodziec wywołuje potencjał generujący szybko opadający do ma. toj receptory t
DLA DZIECI SZEŚCIOLETNICH (05) Opowiadałeś Alfowi, że każdy kraj na Ziemi ma swój znak, który nazywa
DSC00276 2 Mlkoryza perytroficzna -korzeń ma mufkę grzytmłową, która styka się z nim tyto powierzchn
go na 50 tematów Izba Reprezentantów ma specjalna komórkę, która zajmuje się weryfikacją popizez usu
32 Piotr Szalek staw przedstawienie, jest aktem. Nie jest natomiast do końca jasne, czy ma ona, podo
P3280008 w przypadku nowomowy. Jest to wszakże złudzenie. Jedną z jej podstawowych właściwości jest
269 PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA. W Ale kronika Komorowskiego jest ważną nietylko dla dziejów zakonu, ma o
Warzywnictwo084 Opis botaniczny Łodyga fasoli jest zielna, tylko niekiedy u nasady zdrewniała. Ma on
Nektaryna jest to często występująca mutacja brzoskwini. Ma ona gładką, nieomszoną skórkę. Nektaryny
CCF20091117005 235 GRANICE CIĄGÓW Liczba e jest liczbą niewymierną. W matematyce ma ona szczególne

więcej podobnych podstron