IMGA96 (2)

7.2.1. Znaczenie gospodarcze

Ojczyzną papryki jest Ameryka środkowa i Południowa. Gatunek ten pochodzi z obszarów wyżynnych Meksyku i Peru. a także Brazylii oraz Wysp Antyłskich. Do Europy papryką przywieźli Hiszpanie na początku XVI w. i od tego czasu rozprzestrzeniła się w Hiszpanii, południowej Francji i Włoszech, a następnie na Węgrzech i w krajach bałkańskich (Somos 1984). W Polsce, jak podaje ks. Kluk w Dykcyonarzu z 1805 r.. papryka znana była już ..od dawna" i uprawiana jako roślina przyprawowa i lecznicza.

W wielu krajach, jak choćby na Węgrzech i w Bułgarii, uprawa papryki test równie ważna jak pomidora. Warunki klimatyczne tam panujące pozwalają na uprawę połową tego gatunku. W naszym kraju uprawa papryki w polu ze względu na jej wysokie wymagania cieplne jest zawodna i nie może być polecana do wielkotowarowych nasadzeń. Stąd jedyną możliwością jej produkcji na szerszą skalę jest uprawa w pomieszczeniach.

W latach siedemdziesiątych nastąpił gwałtowny wzrost uprawy papryki w szklarniach. np. w Holandii, RFN, Austrii i Bułgarii, oraz pod folią, głównie na Węgrzech i w Czechosłowacji. Dzięki temu niektóre z tych państw zyskały szansę uniezależnienia się od importu wczesnej papryki z krajów południowych, a dla innych otworzyły się możliwości korzystnego eksportu.

W Polsce uprawa papryki w pomieszczeniach była do niedawna prawie nieznana. Od kilku jednak lat obserwuje się bardzo duże zainteresowanie producentów jej uprawą. Obecnie uprawia się ją w wielu kombinatach szklarniowych, jak również w niektórych prywatnych gospodarstwach ogrodniczych.

Za upowszechnieniem uprawy papryki w pomieszczeniach przemawia wiele względów:

1. Jest ona warzywem coraz bardziej cenionym i poszukiwanym na naszym rynku. Dzięki kontaktom z krajami południowymi Polacy nauczyli się spożywać to cenne warzywo, mające zarówno wysokie walory smakowe, jak i dużą wartość biologiczną.

2. Możliwości zbytu papryki są duże — u. równo na rynku krajowym, jak i na rynkach zagranicznych — w przeciwieństwie do zby. tu pomidorów, którymi rynki są nasycona Konkurencyjność papryki w stosunku do pomidora. nadal podstawowego gatunku uprą-wianego w pomieszczeniach, wynika rśw-nież ze zmniejszonych nakładów pracy m pielęgnowanie i zbiory, możliwości znaczne dłuższego przechowywania owoców oraz krótszego okresu od wysadzenia papryki na miejsce stałe do wydania pierwszego plonu.

3. Papryka może być doskonałym uzupełnieniem w płodozmianie szklarniowym, który w kulturach warzywnych jest ograniczony głównie do ogórka i pomidora.

Do uprawy pod osłonami może być polecana u nas jedynie papryka wielkoowocowa (Capsicum annuum ssp. macrocarpum), zwana często także słodką lub warzywną. Papryka drobnoowocowa (Capsicum annuum ssp. microcarpum), popularnie nazywana ostrą, bywa uprawiana w pomieszczeniach w niektórych krajach, lecz na niewielką skalę

7.2.2. Wartość biologiczna

Rosnącą popularność papryka zawdzięcza bardzo wysokiej i coraz bardziej docenianej przez konsumentów wartości biologicznej (tab. 7.8). Skład chemiczny owoców papryki nie jest stały i zależy w dużej mierze od odmiany, stopnia dojrzałości, warunków środowiska i zabiegów uprawowych.

Zawartość suchej masy u odmian słodkich papryki mieści się w granicach 5,3—11.7% (Zbiorowa 1973). Badanie 8 odmian papryki słodkiej w rejonie Lublina wykazało zawartość 6.1—10,9% suchej masy (Korzeń i Perucka 1978).

Spośród uprawianych u nas warzyw papryka jest najbogatszym źródłem witaminy C W 100 g świeżej masy owoców znajduje się przeważnie 100—150 mg witaminy C. lecz wartość ta u odmian słodkich może dochodzić nawet do 300 mg. Zawartość witaminy C jest cechą odmianową. Na podstawie porównania 5 odmian papryki uprawianej w szklarni stwierdzono u odmiany Pazardżij*

Tabela 7.8. Średnia zawartość składników odżywczych w 100 g świeżej masy owoców papryki (wg Szczygła i in. 1975, 1976)

Składniki odżywcze	Zawartość w %	Zawartość	witamin	Zawartość związków mineralnych
Woda	91,0	A	999 jjn.	p	30 mg%
Węglowodany	6,9	B,	0,6 mg%	K	176 mg%
w tym:		B,	0,05 mg%	Ca	17 mg%
błonnik	XL	b₆	0,24 mg%	Mg	10 mg%
białko	U	C	139,0 mg%	Na	4 mg%
tłuszcze	0.3	B	0,65 mg */•	Fe	2,6 mg%
popiół	0,6	PP	0,33 mg%	Cu	0,1 mg%
		kwas		Cl	19.0 mg%
		pantotenowy	0,27 mg%	Zn	0.44 mg%
				Mn	0,19 mg*/.
				J	3,0 po

$ki Wielki 95 mg% witaminy C. podczas gdy w tych samych warunkach odmiana PCR zawierała jej aż 170 mg% (Cebula 1986). Poziom witaminy C jest uzależniony również od fazy dojrzałości owoców. W miarę dojrzewania jej zawartość wzrasta (Michna 1966; Rahman i in. 1978), przy czym znacznie wyższą zawartość obserwuje się w fazie dojrzałości fizjologicznej (owoce czerwone lub żółte) niż w pierwszej fazie dojrzałości zbiorczej (owoce zielone lub żółte). Nowaczyk (1980) stwierdził więcej witaminy C w owocach z uprawy gruntowej w porównaniu z uprawą przyspieszoną pod folią, a najmniej w uprawie wczesnej pod szkłem oraz więcej w uprawie wiosennej pod osłonami niż jesiennej.

rów zawierają owoce fizjologicznie dojrzałe (Pudelski 1985).

Owoce papryki są poza tym źródłem wapnia (11—18 mg%) i zelaza (0.4—0.7 mg%).

Smak owoców w dużym stopniu zależy od zawartości alkaloidu zwanego kapsaicy-ną. Jej ilość w papryce słodkiej jest nieznaczna (0.015--0.020% suchej masy). Wartość kaloryczna papryki jest niewielka, wynosi bowiem 27—35 kcal (113—147 kj) ze 100 g świeżej masy.

7.2.3. Czynniki wzrostu i ich regulacja w pomieszczeniach

7.2.3.I. Temperatura

Papryka jest rośliną klimatu ciepłego, dlatego do rozwoju wymaga wysokiej temperatury. Wymagania termiczne papryki są wyższe niż pomidora o 2—3^SC. Zależą one od fazy rozwojowej rośliny oraz intensywności światła. Temperatura w okresie kiełkowania nasion powinna wynosić 24—28°C. W tych warunkach wschody następują zwykle po 10—14 dniach. Przy spadku temperatury do 15°C nasiona mogą nie skiełkować lub proces kiełkowania bardzo się przedłuża — według Lanckowa (1980) nawet do 35 dni.

W owocach papryki w dość dużych ilościach występuje również a- i /(-karoten (prowitamina A). W polskich badaniach zawartość karotenów wynosiła 0,08—3,42 mg% (Korzeń i Perucka 1978; Michna 1966). Według innych autorów zawartość ta może być znacznie wyższa, nawet do kilkunastu mg%. Najwyższa jest zawartość karotenów w owocach dojrzałych fizjologicznie.

Papryka zawiera także witaminy: B,, 8₂, 8_fi, PP. Znaczna jest też zawartość witaminy £ — 0,4—8,2 mg w 100 g owocu, w zależności od odmiany.

Papryka jest warzywem bogatym w cukry, które występują w postaci glukozy, fruktozy i sacharozy. Owoce odmian słodkich zawierają 2—7% cukrów w świeżej masie (Bąkowski i in. 1970, Szczygieł i in. 1976, Frączek i Podgórska 1980). Najwięcej cuk

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSCF5588 gryka10.1. Historia uprawy Ojczyzną gryki jest Azja Środkowa. Według Wawiłowa gryka należy
DSCF5527 240 W. Budzyński, W. Szempliński6.2. Znaczenie gospodarcze W świecie owies jest gatunkiem u
DSCF5589 10.1. Historia uprawy Ojczyzną gryki jest Azja Środkowa. Według Wawiłowa gryka należy do gr
DSCF5606 m mI AK1.1. Pochodzenie i historia uprawy Ojczyzną ziemniaka jest Ameryka Południowa. Stwie
DSCF5737 M. kaunowska-Zdun2.2. Znaczenie gospodarcze Burak pastewny jest gatunkiem bardzo plennym. P
Magazyn63401 330 GEOGRAF JA w tym czasie zbadano nietylko brzegi Ameryki środkowej i południowej,
205 Ośrodki zarządzania w polskiej gospodarce Znaczenie pierwszej „pięćsetki” w Polsce jest dość
DSCF5608 1.2. Znaczenie gospodarcze 7*emniak jest jedną z głównych roślin uprawianych na świecie. Wy
DSCF5683 399 1. Burak cukrowy1.2. Znaczenie gospodarcze W klimacie umiarkowanym burak cukrowy jest j
PB040733 264 Higiena I dobrostan zwierząt gospodarskich6.2. Dezynsekcja Dezynsekcja - jest to zespół
skanuj0018 (25) —116 — ORGANIZACJA TURYSTYKI W POLSCE 6) Znaczenie osoby, klienta, turysty jest punk
skanuj0042 homogeniczne grupy. Charakterystyczna jest amerykanizacja stosowanej
img018 (66) 338 Umberto Eco Lecz czy jest tak naprawdę? By uznać cztery znaczenia za dane, potrzebna

więcej podobnych podstron