IMGC64 (2)

52 Teoria wielostronnego kształcenia a modele lekcji

— stworzenie sytuacji problemowej i sformułowanie przez uczniów zagadnienia głównego oraz kwestii z nim związanych,

— ustalenie planu pracy i w toku jego realizacji sformułowanie pomysłów rozwiązania,

— sprawdzenie pomysłów rozwiązania na drodze empirycznej lub teoretycznej,

— usystematyzowanie i utrwalenie nowych wiadomości,

— zastosowanie ich w nowych sytuacjach praktycznych bądź teoretycznych — na lekcji bądź w zadanej pracy domowej⁵⁶.

Budowa lekcji problemowej może ulegać modyfikacjom w zależności od tego, czy uczniowie rozwiązują problemy typu „odkryć", czy typu „wynaleźć", przy czym w drugim przypadku liczba możliwych wariantów może być większa, w grę bowiem wchodzi i odrębność przedmiotu nauczania, i charakter zadania, i odrębność treści umożliwiających materialną konkretyzację „wynalazku". Drugą przyczyną może być występowanie na lekcji więcej niż jednego problemu, przy czym konieczność rozwiązywania kolejnych problemów wpływa na zmianę układu części środkowej lekcji.

Uczenie się przez rozwiązywanie problemów jest strategią złożoną zarówno od strony czynności ucznia jak i nauczyciela. Toteż stwarza uczącym się wiele trudności mogących stać się przyczyną ich niepowodzeń. Trudności te mogą tkwić w samym uczniu. Ale ich przyczyny leżeć mogą także w warunkach, które są od niego niezależne, a wpływają na jego uczenie się. Za ich organizację i wpływ odpowiada przede wszystkim nauczyciel³⁷.

Strategia emocjonalna — struktura lekcji z dominacją tej strategii może obejmować: poznawanie, przeżywanie i tworzenie wartości. Lekcja dotycząca poznawania może mieć strukturę następującą:

^5b Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, op. cit., s. 322. Warszawa 1995.

⁵⁷ Polak K., Strategia emocjonalna (w.) Podstawy edukacji..., op. cit., s. 112.