Istotne elementy badania fizykalnego w diagnostyce nietrzymania stolca Elementy badania fizykalnego badanie brzucha (wzdęcie, tkliwość)
ocena skóry okolicy odbytu (stan zapalny, pęknięcia, blizny pooperacyjne) ocena czucia i skórnych odruchów okołoodbytniczych
obserwacja nadmiernego obniżania się dna miednicy podczas parcia w pozycji leżącej na boku
badanie palpacyjne w kierunku zaklinowania stolca badanie palpacyjne w kierunku oceny zaburzeń napięcia zwieraczy odbytu (ziejący odbyt i/lub łatwe wprowadzenie palca - zwieracz wewnętrzny; zredukowane ciśnienie ściskania - zwieracz zewnętrzny) ocena wypadania odbytnicy podczas napinania się w pozycji siedzącej na sedecie
• Przelewanie stolca wtórne do zaparć i zaklinowania stolca jest jedną z
najczęstszych przyczyn NS u starszych osób, szczególnie u hospitalizowanych lub rezydentów domów opieki. U podłoża często leży niesprawność i unieruchomienie chorego. Masy kałowe zalegające w odbytnicy zmieniają kąt anorektalny i osłabiają zdolność chorego do rozróżniania między treścią płynną, gazami i stolcem. W takich warunkach może dochodzić do wyciekania płynnego lub częściowo uformowanego stolca wiele razy dziennie.
• Często chory podaje szereg dolegliwości towarzyszących: zaparcia, dyskomfort okolicy odbytnicy, anoreksja, nudności, wymioty, bóle brzucha, paradoksalną biegunkę, nietrzymanie stolca, częstomocz, nletrzymanie moczu. W przypadku stwierdzenia w badaniu per rectum wypełnionej odbytnicy należy kilkakrotnie wykonać hegary aż do usunięcia mas kałowych z odbytnicy i jelita grubego i jednocześnie wdrożyć diagnostykę.
Przy braku organicznej przyczyny zaparć należy profilaktycznie stosować odpowiednią podaż płynów, dtetęDogatoresztkową, zwiększyć, jeśli to możliwe aktywność ruchową oraz regularnie podawać środki przeczyszczające (np. laktuloza codziennie, a czopki i enema raz w tygodniu) z indywidualnym dostosowaniem schematu leczenia do chorego w zależności od efektów leczenia.
• Nietrzymanie czynnościowe występuje u chorych niezdolnych do samodzielnegoprzemieszczeniasię do toaletyze względu na ograniczenie sprawności ruchowejczy zaburzenia widzenia. Zazwyczaj czynność jelita jest u tych chorych prawidłowa.Ten typ NS występuje najczęściej u pensjonariusz domów opieki i wymaga wczesnego rozpoznania, oceny multidyscyplinamej, rehabilitacj i odpowiedniej opieki.
• Nietrzymanie skojarzone z zaburzeniarri pamięci prowadzi najczęściej do neurologicznegoodhamowania odbytnicy, co wiąże się z występowaniem uformowanego stolca jeden do dwa razy dziennie do łóżka lub w ubranie. NS występuje najczęściej po posiłkach, w związku z odruchem żołądkowookrężniczym i nasileniem ruchów perystaltycznychjelit. NS zależne oa demencji może być głównąprzyczynątego typu zaburzeń aż do 46% rezydentówdomów opieki i często towarzyszy jej nietrzymanie moczu