Obraz4 (12)

PROCES SOCJALIZACJI 43

prezentowania przez jednostkę różnych swych właściwości czy cech, często nie posiadanych, ale które mogłyby być pozytywnie odbierane przez innych¹³.

W wyniku procesu socjalizacji, czyli społecznego rozwijania swej osobowości, jednostka rozwija nie tylko jaźń, czyli samoświadomość siebie jako podmiotu swych działań, ale również poczucie tożsamości.

Zbigniew Bokszański analizując wiele definicji wyjaśnia, iż tożsamość, określając ją lapidarnie, oznacza układ autodefinicji jednostki jako aktora społecznego. Jeszcze wyraźniej określa tym pojęciem „koncepcję siebie”, jaką jednostka ma o sobie¹⁴. Tożsamość może być osobowa i społeczna. Tożsamość osobowa oznacza poczucie ciągłości jaźni, ciągłości własnego istnienia, mimo upływu czasu, tożsamość społeczna natomiast oznacza poczucie zajmowania przez jednostkę określonego miejsca w świecie społecznym, pełnienie określonych ról społecznych. „Tożsamość - pisze Elżbieta Hałas - nie jest jakąś strukturą w jednostce. Ma charakter interpersonalny, negocjowany i zmienny [...]. Zmiana tożsamości to zmiana sposobu definiowania siebie, swej grupy odniesienia i swojego systemu ról”¹⁵.

Tożsamość społeczna jednostki ulega zmianom czy też transformacji. Jednostka ludzka w trakcie życia modyfikuje swoją tożsamość społeczną. Wraz z upływem czasu, przechodząc z dzieciństwa w okres młodości, a następnie w dorosłość, zmienia swe miejsce w społeczeństwie, podejmuje i pełni coraz inne role społeczne i - poddając się refleksji nad sobą - ma świadomość, poczucie, iż jej rola i miejsce w strukturach społecznych są inne niż we wcześniejszych okresach jej biografii. Może mieć poczucie dumy czy choćby umiarkowanego zadowolenia ze swego losu, ale może też mieć poczucie niepowodzenia, poczucie nieudanego życia itp. W różnych okresach życia czy sytuacjach życiowych może doświadczać poczucia zagrożenia swej tożsamości (np. utrata pracy, bezrobocie, przejście na emeryturę). Może też świadomie zmieniać swą tożsamość społeczną, zmieniając swoje poglądy polityczne, zmieniając swój zawód czy też zajmując jakieś publiczne stanowiska czy godności. We wszystkich tych transformacjach tożsamości jednostka ma poczucie realizowania swej tożsamości osobowej, tj. poczucie ciągłości swej jaźni, żywi przekonanie, że jest wciąż tym samym podmiotem, jakim była wcześniej, przed jakąś kolejną fazą czy przed podjęciem nowych ról. Transformacja może być różnego stopnia. Najgłębsza, „totalna”, zachodzi przy zmianie przez jednostkę swego światopoglądu, religii,

¹³    A. Podgórecki, Cztery rodzaje samego siebie, „Studia Socjologiczne”, 1968, nr 2.

¹⁴    B o k s z a ń s k i, s. 12.

¹⁵    E. Hałas, Konwersja. Perspektywa socjologiczna, Lublin 1992, s. 86.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Obraz4 (12) PROCES SOCJALIZACJI 43 prezentowania przez jednostkę różnych swych właściwości czy cech
Obraz4 (12) PROCES SOCJALIZACJI 43 prezentowania przez jednostkę różnych swych właściwości czy cech
Pełnomocnictwo procesowe ■"udzielenie pełnomocnictwa następuje przez jednostronną czynność
Obraz0 (13) PROCES SOCJALIZACJI 39 nej, ale kształtują się pod wpływem oddziaływań psychogennych i
Obraz2 (11) PROCES SOCJALIZACJI 41 mych osobistych decyzji samowychowawczych, dokonuj? się zaś dzię
Obraz0 (13) PROCES SOCJALIZACJI 39 nej, ale kształtują się pod wpływem oddziaływań psychogennych i
Obraz2 (11) PROCES SOCJALIZACJI 41 mych osobistych decyzji samowychowawczych, dokonuj? się zaś dzię
61864 IMGI90 (3) Proces socjalizacji również trwa przez całe tycie, zmienił się jednak jego charakte
Przedstawienie prezentacji przez prelegenta Korzystanie z rzutnika do slajdów ■ Wówczas gdy nie mamy
scandjvutmp7701 108 Ćwiczenie mowy. słyszane lub przez siebie zmyślone, bawi się wyrazami, które cz
Obraz3 (12) 42 OSOBOWOŚĆ, SOCJALIZACJA, POSTAWY Dzięki procesowi socjalizacji jednostka rozwija swó
75633 Obraz8 (12) III. Osobowość, socjalizacja, postawy Określenie osobowości 37 - Proces socjaliza

więcej podobnych podstron