44
\itcrnatvwnc priywdy
BOWą dynamikę „subpolityzacji”, pm1 której państwo staje wobec coraz h.mbicj /rótniowaurgo i niejednorodnego spektrum ({tup i mniejszościowych mx jacji.
Istnieje pewna liczba charakterystycznych cech takich socjacjt (Hetherington 1993; Trry I995b). KV> pierwsze, nie przypominają one tradvcyjnvch wspólnot, gdyż wstępuje się do nich z wyboru i można je swobodnie opuścić. IY> drugie, pozostaje się członkiem częściowo z satysfakcji, że powstały one na podłożu wspólnych celów lub wspólnych doświadczeń społecznych. I po trzecie, ponieważ członkostwo jest sprawą wy boru, wiele osób będzie nader prędko wstępować do takich socjacji i równie prędko z nich występować. la charakterystyka lokalizuje socjacje jako współczesne miejsca, w których można eksperymentować z nowymi rodzajami społecznej tożsamości. Socjacje mogą wzmacniać człowieka, zapewniając dość bezpieczne miejsca do testowania tożsamości i kontekst do nauki nowych umiejętności. Takie nowe detradycjonalizo-wane socjacje można klasyfikować pod względem decentralizacji władzy, stopnia formalizacji struktury organizacyjnej, poziomu i form uczestnictwa na szczeblu lokalnym, typów działania podejmowanego przez członków oraz stopnia, w jakim członkowie dokonują refleksji nad swoją organizacją. W rozdziałach 2 i 8 rozważamy znaczenie tego nowego stylu organizacji społecznej, zakres jej wpływu politycznego na tworzenie nowej sfery politycznej oraz implikacje dla aktualnych badań nad enwironmentalizmem jako tak zwanym „nowym ruchem społecznym”. Narodziny nowych socjacji w sferze środowiska sugerują, że pojawiają się różne formy społecznej tożsamości, implikując kres względnej separacji sfer społeczeństwa i przyrody i kształtowanie się swego rodzaju rekonstytuowanego społeczeństwa obywatelskiego (Eder 1996; Jacques 1994; zob. też Dickens 1992: rozdz. 7 z danymi statystycznymi o procesach przyjmowania orientacji „zielonych”).
Zachodzą też pewne interesujące i nieoczekiw’ane związki między takimi nowymi socjacjami a tym, co omawialiśmy wcześniej, mianowicie postrzeganiem kryzysu środowiska jako globalnego. Za dowody globalistycznego i holistycznego widzenia przyrody mogą służyć całe spektra międzyrządowych i rządowych umów, traktatów i dokumentów powstających na fali obecnej troski o zrównoważony rozwój. Przykłady dokumentów, które pomogły kształtować ideę „globalnej” przyrody, obejmują inspirowaną przez WWF World Con-serv<Uion Strategy (IUCN 1980), Raport Brundtlanda dla UNCED
Our ('itmrnon hutuit (WCf.D 1987), Auriulu Jl I N( I II / koiil^fr-ił-cji w Kio dc janeiro (UNCED 1992) i program I -V, hflh hmtm mrtilal Achon Pnwmmmr for ihe l'nvtnmtnenl mul Suslmn/ihlt bnwtrji mml (CEC I992b). Raport Bnmdtlmid.i mówi o .,u,n/»-j Wśp0tfl$ przyszłości” - po części ze względu na wyt a/mc globalny < Imi aWr niektórych zagrożeń, przed którymi ilanęla przyroda, p»*/vna|/V od zagrożenia nuklearnego, lej glol).ilnc| priyprktywir t<iwar/v szył rozwój globalnych mass mediów, w wyniku < /ego p^iwMalowyobrażenie wspólnoty wszystkich społeczności, kinie pwią się jako zamieszkujące „jedną Ziemię" (stąd oczywiście Pfityjacielr /ieimI W rozdziałach 7 i 8 będziemy kontynuować tó/niiowaiiie i/k ologn bycia obywatelem globalnego środowiska i powiemy, jak ludzie, zwłaszcza młodzi, mogą dziś odwoływać się do „moralnej" gM/at-nej tożsamości w odróżnieniu od bardziej technit znyt h j o*lrrw>»-nych tożsamości dominujących w oficjalne) literaturze, jednakże tej zadziwiającej palecie procesów globalizat y jnych towarzyszy no wy zespół inicjatyw dotyczących kulturowo usytuowanych $$$$& wisk lokalnych (na przykład enwimnmcntalizm w sensie (armm/m Ground). Jest nadzwyczaj wiele lokalnych sptaw, które mogą mo-bilizować do działania: przykłady z północy Anglii <>lx-|mują wy uf ki zmierzające do zachowania hałd żużlowych w Lmcashire, kampanię przeciw malowaniu żółtych Unii na niektóm h droga/1 w Buttermere w angielskim Lakę District czy żywy protest przeto* zmianie lokalizacji spalonego targu w Lancaster
Są więc rozmaite tożsamości środowiska, lokalna i globalna, racjonalistyczna i ekspresyjna, zorientowana na krajobraz j na użyt-kowanie itd. (zob. więcej szczegółów w: Szerszynski 1993/. fr rozmaite tożsamości ponadto stają się w ponowoczesnych społeczeństwach coraz bardziej widoczne. W rozdziale 7 rozważymy wy raźnie rosnące znaczenie tvch różnych „tożsamości .środowiska" we współczesnych społeczeństwach, tożsamości, które często implikują złożony splot kwestii globalnych i lokalnych. Na razie odnotujm* tylko dane statystyczne świadczące o wadze takich tożsamości środowiska, a dotyczące ogromnego rozwoju, który był udziałem niemal wszystkich organizacji na rzecz środowiska w latach 80. i 90. XX wieku. W połowie roku 1996 najważniejsze z tych organizacji obejmowały' w Wielkiej Brytanii Greenpeace z 400 tysiącami członków. Friends of the Earth (250 tys.), National Trust (ponad 2,4 pfn£ RSPB (ponad 925 tys.) i Royal Society for Naturę ConsetTanon (ponad 260 tys. członków).