pdl 3
jak chlapanie się w wodzie, skakanie przez wodę, powodowanie szumu drzew, I śpiewanie czy prowadzenie rozmów (łącznie ok. 5%).
Boginki zachowywać miały stosunek neutralny wobec ludzi, ale z pewną I dozą nieufności i nawet lęku; znikały w momencie nadejścia człowieka.
Przedstawione powyżej fakty świadczą o pełnym zaniku pierwotnego i magiczno-religijnego charakteru społecznej funkcjonalności wierzeń w de- 1 moniczne wyobrażenia przybrzeżne. Jedynie w niektórych tylko miejsco- 1 wościach zachowały się wyraźniejsze ślady dawnych wierzeń w boginki I jako istoty nadzmysłowe stanowiące uosobienie zjawisk natury i relacji j zachodzących między człowiekiem a przyrodą. Tego rodzaju wierzenia pole- 1 gają głównie na przypisywaniu danym wyobrażeniom demonicznym możli- I wości pewnej ingerencji w bieg losów ludzkich. Opowiadano więc, że boginki i są nastawione złośliwie wobec ludzi i starają się im szkodzić na różne spo- 1 soby (rejony Gorlic i Kraśnika), a szczególnie wrogo odnoszą się do ludzi j tchórzliwych i bojących się (rejon Kraśnika). Wabiły one do siebie zbłąkanych | nocną porą wędrowców, aby następnie załaskotać ich na śmierć lub utopić (rejony Gorlic, Kraśnika i Przeworska), przywoływały nad brzegi wód kobiety, 3 nad którymi posiadały tajemną moc (rejon Przeworska), czy wreszcie płoszy- j ły konie pojone wieczorną porą nad brzegami jezior, stawów i rzek (rejony j Gorlic). W wielu miejscowościach boginki utożsamiane były z innymi po- 1 staciami demonologii ludowej — mamunami. Stąd też wynikało mniemanie ] o nachodzeniu przez nie siedzib ludzkich w celu szkodzenia położnicom, 'j sprowadzania na nie chorób, a nawet „odmieniania" niemowląt.
We wszystkich wzmiankowanych przypadkach szkodliwego „działania" boginek środkami obrony było unikanie nocą miejsc, w których miały one przebywać, a w przypadku spotkania się człowieka z nimi — zrobienie w powietrzu znaku krzyża i odmawianie modlitw.
Na zakończenie rozważań o boginkach przybrzeżnych kilka drobnych relacji informatorów o znanych im przypadkach kontaktów ludzi z danymi istotami demonicznymi.
„Raz szłam wieczorem do siostry i przechodziłam nad rzeką, a tam coś «ciupka» — to boginki prały. Stanęłam i patrzę. Aż nadszedł jeden gospodarz i mówi: «Uciekaj, bo cię boginki utopią». I wtedy uciekłam. Takie boginki szkodziły bowiem ludziom, a zwłaszcza kobietom po połogu" (AKE UMCS, 1031).
„Boginy widzieli ludzie ze wsi. Raz nawet chłopcy rzucali do nich kamieniami, ale one nie reagowały na to. Dopiero jak uprały bieliznę, to znikły" (AKE UMCS, 1034).
„Był taki gospodarz, który raz wieczorem szedł na wioskę. Przechodził obok rzeki i tu napadły go boginie, które załaskotały go na śmierć" (AKE UMCS. 1041).
96
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
16. Jak nazywa się „dom” budowany przez bobry? Dom budowany przez bobry to
JUŻ WIEM POTRAFIĘ W PRZEDSZKOLU (06) Przedszkolak wie. jak zachować się podczas przejścia przez uli
JUŻ WIEM POTRAFIĘ W PRZEDSZKOLU (06) Przedszkolak wie, jak zachować się podczas przejścia przez uli
OMNIBUS 4 3 Jak nazywa się ciężki metal, z którego robiono kiedyś widoczne na zdjęciu żołnier
OMNIBUS 5 3 Jak nazywa się ciężka konstrukcja stalowa opuszczana na łańcuchu z pokładu statku,
OMNIBUS 3 3 Jak nazywa się grupa ryb morskich, kształtem przypominających koniki szachow
OMNIBUS 6 3 Jak nazywa się wysoki, męski kapelusz walcowatego kształtu, zwykle z jedwabiu, ze
ALG3 2.3. Jak wykonują się programy rekurencyjne? 332.3. Jak wykonują się programy rekurencyjne? Do
[Hayate]Mahou Sensei Negima vol16 ch149 pg161 JAK UDAŁO SIE JEJ PRZEJŚĆ PRZEZ WIELOWARSTWOWY&nb
więcej podobnych podstron