Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 07 20093644 bmp

W. Pitirtk l> ffp Jo minki o kom mtfkfwuitJii, Warnnra 20UH, ISBN 97* 43 <.301-14-6,0 by WAlP 2004

180 ^Wst$P do ^nau^' ° komunikowaniu

Różnice między obu kodami tak opisuje sam Bernstein:

W płaszczyźnie językowej określa je prawdopodobieństwo odgadnięcia, jakie elementy składniowe wykorzysta mówiący dla organizacji znaczenia w reprezentatywnej próbce mowy Użytkownik kodu rozwiniętego uwzględnia stosunkowa obszerny zakres alternatyw, stąd też możliwość odgadnięcia, jakie elementy wybierze dla organizacji znaczenia, podlega znacznej redukcji. Użytkownik kodu ograniczonego wybiera najczęściej spośród bardzo niewielu alternatyw', wobec czego znacznie wzrasta prawdopodobieństwo odgadnięcia, jakie elementy znajdą zastosowanie w jego wypowiedzi. W płaszczyźnie socjopsychologicznej omawiane kody wyróżnia to, że jeden z nich (rozwinięty) pobudza, a drugi (ograniczony) hamuje tendencję do werbalnie eksplicytnego formułowania intencji. Każdy typ kodu wytwarza własne matryce zachowań, zachowania te zaś kształtują odmienne systemy samosterowania, a więc i różne formy orientacji. Same te kody są funkcjami poszczególnych form relacji społecznej lub - mówiąc bardziej ogólnie - jakości struktur społecznych (Bernstein 1980: 95-96).

Na konsekwencje nieopanowania swoistych kodów językowych dla integracji społecznej zwraca uwagę Maciej Rybicki w konkluzji swojej internetowej wypowiedzi o koncepcji Bernsteina: „w ogromnej ilości obszarów społecznych umiejętność posługiwania się specyficznym, wymaganym przez ten obszar kodem językowym staje się swoistym biletem wstępu na ten obszar, eliminującym tych, którzy tego biletu nie posiadają”.

W kategoriach nierówności społecznych ujmuje też niepomyślne dla integracji społecznej następstwa różnic w dostępie do źródeł informacji i możliwości korzystania z nich koncepcja rosnącej luki wiedzy, sformułowana po raz pierwszy w roku 1970 przez trójkę politologów z uniwersytetu stanu Minnesota. Głosi ona, że powodowany przez media masow^re nierówny strukturalnie podział wiedzy transmitowanej przez media masowe powiększa rozwarstwienie społeczne. Systematycznie i coraz szybciej rośnie luka wiedzy między ludźmi należącymi do wyższych i niższych warstw społecznych. Udział zaś środków masowych powoduje, że warstwy bardziej wykształcone mają większe szanse na powiększenie zasobu swojej wiedzy niż mniej wykształcone. Każde udoskonalenie technologii przekazywania, gromadzenia i przetwarzania informacji, podobnie jak każde wzbogacenie oferty nadawczej przynajmniej potencjalnie miałoby się przyczyniać do zwiększenia luki wiedzy, a więc paradoksalnie miałoby działać dysfunkcjonalnie na proces integracji społeczności.