s 102 103

102

czej, oświatowej i opiekuńczej, a także wykonywanie szczegółowych zad,mu zawartych w statutach danych jednostek. Podstawowa wartość, jaka m > być realizowana przez powiązane ze sobą publiczne instytucje oświatowi to powszechność i równość dostępu do wykształcenia, wyrażona w art. /li ust. 4 Konstytucji RP. Instytucje niepubliczne, działające zgodnie z przepi sami prawa oświatowego, stwarzają możliwość szerszego wyboru z oferty edukacyjnej, opiekuńczej i wychowawczej.

Zakładanie i prowadzenie szkół oraz placówek oświatowych jako zadanie własne gminy

W wyniku zreformowania systemu oświaty prowadzenie i zakładanie wielu typów szkól i placówek oświatowych zostało przekazane gminom. Podsta wowe jednostki samorządu terytorialnego - gminy - zakładają i prowadzą publiczne przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazjalne. Przejęcie niemal całego szkolnictwa przez odpowiednie szczeble samorządu terytorialnego umożliwiło im prowadzenie własnej polityki edukacyjnej z uwzględnię niem lokalnych uwarunkowań w osiąganiu ustalonych w państwie ogól nych celów i zadań edukacyjnych¹. Zrealizowanie w naszym kraju po stulatu samorządności oświaty jest efektem uwzględnienia w organizacji i zarządzaniu systemem oświaty głównych zasad ustrojowych zakładających decentralizację i subsydiarność².

W 1990 r. reaktywowano w Polsce samorząd terytorialny na poziomic gminy. Stan ten istniał do 1 stycznia 1999 r., kiedy to został wprowadzony zasadniczy trójstopniowy podział terytorialny. Jednostkami tego podziału są gminy, powiaty i województwa, dlatego też obecnie administracja pub liczna jest sprawowana głównie przez jednostki samorządu terytorialnego i administrację rządową.

Według art. 164 ust. 1 Konstytucji RP gmina stanowi podstawową jednostkę samorządu terytorialnego. Szerszą definicję gminy zawiera ustawa o samorządzie gminnym: „Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. Ilekroć w niniejszej ustawie jest mowa o gminie należy przez to rozumieć wspólnotę samorządową i odpowiednie terytorium”. Upodmiotowienie społeczności lokalnej jest zatem dokonywane przez państwo w celu realizacji jego zadań. „Współczesne związki samorządu terytorialnego mają rację bytu tylko wówczas, gdy państwo wkłada na nie obo-103

•    i/.ck realizacji jego zadań”¹⁸⁹. Wyodrębnienie samorządu terytorialne-> /. całości administracji publicznej było spowodowane uznaniem przez luwodawcę istnienia odrębnego, lokalnego interesu prawnego. Gminy, piezentując interesy lokalne, są samodzielne w granicach określonych

i * i iiwem¹⁹⁰. Jednym z podstawowych gwarantów samodzielności samorzą-■ In terytorialnego jest przyznanie mu osobowości prawnej. Treść i granice •« Imiotowości prawnej jednostek samorządu terytorialnego wyznacza obo-i,|/.ujący porządek prawny¹⁹¹. Punktem wyjścia są art. 165 ust. 1 Konstytu-, ji RP oraz art. 2 ust. 2 u.s.g. Regulacja konstytucyjna wyraźnie stanowi, że .jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną. Przysługu-i im prawo własności i inne prawa majątkowe”. Podobne zasady dotyczą-.    | >oszczególnych jednostek samorządu można znaleźć w samorządowych

m lawach ustrojowych. Artykuł 2 ust. 2 u.s.g. stwierdza: „Gmina posiada ■ ubowość prawną”. W art. 2 ust. 2 u.s.p. napisano, że: „Powiat ma osobo-

•    isć prawną”. Artykuł 6 ust. 2 u.s.w. stanowi, iż: „Województwo ma oso-l-i «wość prawną”.

Konsekwencją przyznania jednostkom samorządu terytorialnego oso-i" iwości prawnej jest przyznanie im zdolności prawnej i zdolności do czyn-in iści prawnych, a więc zdolności posiadania własnych praw i obowiązków, n i przykład zarządzania mieniem, działania za pośrednictwem organów, i 11 uymi są w gminie wójt, burmistrz lub prezydent oraz rady gminy. Zgodnie i loktryną prawa administracyjnego osobowość prawna gminy jest prawnym v i azem jej samodzielności w wykonywaniu zadań publicznych w imieniu .Jasnym i na własną odpowiedzialność¹⁹².

Wykonywanie administracji następuje na zasadzie decentralizacji władzy publicznej, o czym stanowi też art. 15 ust. 1 Konstytucji RP: „Ustrój tery-i' aialny zapewnia decentralizację władzy publicznej”. Przez decentraliza-• |t, rozumie się najczęściej taki system organizacji administracji, w którym u gany niższe nie są hierarchicznie podporządkowane organom wyższego łupnia¹⁹³. Decentralizacja w znaczeniu prawnym jest systemem, gdzie or-

^IH‘' Cytat za: Z. Niewiadomski, Samorząd terytorialny w warunkach współczesnego państwa .ipitalistycznego, Warszawa 1988, s. 26.

¹⁹⁰ Na temat samodzielności gminy zob. D. Kurzyna-Chmiel, Nadzór wojewody nad sani, ii/ądem terytorialnym..., s. 130, i podana tam literatura.

^11.1    Zob. A. Wiktorowska, Prawne determinanty samodzielności gminy, zagadnienia admi-ii\lracyjnoprawne, Warszawa 2002, i podana tam literatura.

^11.2    Zob. na przykład T. Rabska, Sądowa ochrona samodzielności gminy, Samorząd Tery-huialny 1991,z. 1-2; B. Adamiak, J. Borkowski, Instytucje prawne sądowej ochrony samodzielności gminy, Samorząd Terytorialny 1991, z. 1-2, s. 38-45.

¹⁹³ D. Kurzyna-Chmiel, Nadzór wojewody nad samorządem terytorialnym..., s. 124-125.

1

   S. Prażmowski, Biblioteczka reformy. Do samorządu terytorialnego, Warszawa 1998, s. 18.

2

   Zob. J. Gęsicki, Samorządowy> model oświaty, Warszawa 2001, s. 14.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
53469 skan2 66 £ ROZDZIALI nie zawiera brutalnego zerwania, a także, co szczególnie ważne, z któryc
993787I100240763612248639657 n II Rozdział II. System oświaty 7) opiekę nad uczniami szczególnie uzd
Zdjęcie3922 102 3.3. Najważniejsze patomcchanizmy dysleksji 103 Rozdział 3. Przyczyny dysleksji Mi
102 WIESŁAW ALEJZIAK niając także tzw. pociągi kolonijne), statków żeglugi morskiej, przybrzeżnej i
102 Stanisława Wojnarowicz telń, a także opierając się na komputerowych nośnikach informacji,
atlas rehabilitacji ruchowej (102) Rozdział 2/4 Migreny kręgopochodne Z kolei w przypadkach mobiliza
foto data5 Rozdzielczość skanowania w liniach na mm także wymiary w pikselach obrazka i jego wielkoś
skanuj0038 (116) Rozdział 4 mNAWIĄZYWANIE KONTAKTU Z DUCHEM OPIEKUŃCZYM Jak to już zostało wcześniej
img103 103 Rozdział 8. Sieci pamięci skojarzeniowej8.3 Dwukierunkowa pamięć asocjacyjna — sieć

więcej podobnych podstron