o
A)
2 +
krol.u
wydz
Kozy
11"7'1'1 y uych
imali
314
<y>. o
Procesy w układzie FBC, a szczególnie RFBC, są bardzo przydatne w biosyntezie antybiotyków, ich produkcja zachodzi bowiem bardzo efektywnie w warunkach stanów przejściowych fizjologii drobnoustrojów, przy bardzo niskich szybkościach wzrostu. W technologii biosyntezy penicyliny już na początku lat pięćdziesiąt yc|i zastosowano ciągle, powolne dozowanie glukozy (źródła węgla i energii) oraz kwasu fenylooctowego (prekursor). W procesie biosyntezy gryzeofulwiny dozowanie roztworu glukozy uzależniono od zmian pH; parametr ten okazał się bardzo czułym wskaźnikiem spadku stężenia cukru w hodowli.
Uproszczeniem procesu FBC i RFBC jest hodowla z okresowym odbieraniem jej części i uzupełnianiem świeżym podłożem. Metodę dolewową stosuje się od dawi w fermentacji piwowarskiej. Można również stosować całkowitą wymianę podło/,it (jednokrotną lub kilkakrotną) wykorzystując w ten sposób efektywniej raz namnożo* ną biomasę.
W wielu procesach mikrobiologicznych powstają produkty toksyczne, barnu juce wzrost drobnoustrojów i obniżające wydajność procesu. Ograniczenie lub wyelimiii W*? wanie tego wpływu można uzyskać wieloma metodami. Produkty o charakterze O"5 kwaśnym można zobojętnić dodatkiem C,aC03 lub innymi środkami neutralizującymi 0”"? Można stosować również żywice jonowymienne. W zależności od powinowactwu V produktu do jonitu ustala się dynamiczna równowaga pomiędzy stężeniem związku v w roztM'orze a ilością wiązaną przez jonowymieniacz, co pozwala na stabilizację pil podłoża. Na przykład, użycie jonitu Amberlite IRC-50S w formie H+ oraz w fortni ^ ea pozwala, zależnie od ilościowych proporcji między tymi formami, na utrzymanie pB zakresie 3,5 — 9 z dokładnością do 1 jednostki. Żywice jonowymienne mogą
być stosowane również jako zasobnik trudno rozpuszczalnego lub toksycznego substratu.
Interesującym rozwiązaniem jest zastosowanie w hodowli drobnoustrojów techniki dializacyjnej (rys. 10.3.J). Membrany i węże z estrów celulozowych oraz spieków szklanych i ceramicznych mają średnice porów w granicach od 0,2 do kilku gm i są doskonałymi przegrodami zatrzymującymi komórki. Nie stanowią przy tym zbyt wielkiej bariery <3la dyfuzji substancji rozpuszczalnych w wodzie. Jako przykłady można tu wymienić filtry celulozowe firmy Miliporc Corp.: SM = 5 glin, AA -= 0,8 gin, GS = 0,22 gm. Zastosowanie przegrody dializacyjnej umożliwia oddzielę-nie zasadniczej ilości toksycznego lub labilnego produktu (lub substratu) od komórek. ^ efekcie uzyskuje się przedłużenie fazy wzrostu, czasu trwania procesu i wydajności produktu u kilkadziesiąt, a nawet 100%
Techniczne wykorzystanie enzymów w ich naturalnej (natywnej) formie napotyka zasadnicze trudności związane z kosztem ich otrzymywania i niemożnością wiclo-