18248 sem5 ośw wyk notatki skan (5)

I <! Złćfi ■ \^ --< ~'- l L^Źeju

/vvt^. ^vx.(p^v^-jęJ '>r2£/v'cŁ:_isLt

^cJ-A^^i^ - ąjv.J-eL ( 1'^y^'Loi. — -'iP-^^ec-iiL' Lob- .'O^-.ycLL:, , L<x)

, j :

pM-

rrtnL-t^o -u-

.... -L^|>a5y^|^>|^ I l^L ■£>£><; ^^p^-^-|-g^f I ~Ztj^tlla. >p j ^/(l4<ft<SK

Ićrbzjby^ \/>^łsŁ^ĄL,‘^ fj^Jsz^ćZ- f-uz^yz-^L ^/rrr<^?.

a) powieki, których zasadniczym zadaniem jest ochrona przed wysychaniem oraz urazami nie zasłoniętych części oka oraz współuczestniczenie w procesach adaptacji. Oprócz zamierzonych ruchów powiek, a także zamierzonego mrugania, istnieje fizjologiczne mruganie odruchowe, dzięki któremu powieki rozprowadzają film łzowy po powierzchni rogówki i spojówki, zapewniając im stałe nawilżanie. Odruch mrugania może być sprowokowany dodatkowo przez nadmierne światło oraz rogówkowy odruch zagrożenia,

b) film łzowy pokrywający rogówkę oka, która jest pierwszym zewnętrznym elementem optycznym gałki ocznej, w który wnika promieniowanie optyczne. Spełnia on dwie ważne funkcje:

- oczyszcza powierzchnię oka i od niego rozpoczyna się proces załamania światła w oku,

- wygładza drobne wady powierzchni rogówki,

c) rogówkę, pokrywającą około 20% przedniej części gałki ocznej, która jest łącznie z filmem łzowym podstawowym elementem refrakcji oka (załamującym światło) i która stanowi 70% całej mocy łamiącej układu optycznego oka,

d) źrenicę, która jest otworem w silnie zabarwionej błonie-tęczówce. Jej podstawową rolą jest zmniejszanie ilości światła wchodzącego do oka . Przy stopniowej zmianie ilości światła docierającego do siatkówki źrenica nie zmniejsza się ale przy małym lecz szybkim wzroście ilości światła może zwęzić się w dużym stopniu,

e) soczewkę, stanowiącą (prawie w całości) pozostałe 30% mocy łamiącej układu optycznego oka. Mięsień rzęskowy steruje zmianą mocy łamiącej soczewki poprzez jej odpowiednie napinanie i w ten sposób dopasowuje moc łamiącą oka w zależności od odległości do obserwowanego przedmiotu,

f) ciecz wodnistą oka i ciało szkliste, które pomagają utrzymać kształt gałki ocznej i zapewniają odżywianie nienaczyniowym strukturom występującym wewnątrz oka.

Twardówka, białkówka -zewnętrzna część ściany gałki ocznej, otaczająca wnętrze oka ze wszystkich stron, za wyjątkiem przedniej części, gdzie przechodzi w rogówkę, pełni w oku rolę ochronną i nadaje mu odpowiednią sztywność. Słabo unaczyniona, zbudowana jest z włókien łącznotkankowych, biegnących w różnych kierunkach i przeplatających się wzajemnie,

Naczyniówka - warstwa środkowej ściany gałki ocznej, pomiędzy twardówką i siatkówką, która ma budowę gąbczastą składającą się z naczyń krwionośnych i nerwów oraz licznych komórek barwnikowych. Jest to prawdziwa „błona odżywcza” oka, której zaopatrzenie w krew jest 30-40 krotnie razy większe niż zaopatrzenie układu naczyniowego siatkówki. Jest ona wyłącznym źródłem ukrwienia zewnętrznych warstw siatkówki,

Siatkówka jest początkiem systemu nerwowego prowadzącego do mózgu. Składa się ona z więcej niż stu milionów światłoczułych końcówek nerwowych dwojakiego rodzaju. Z powodu swojego kształtu są one nazwane pręcikami i czopkami . Pręcików jest około 120 milionów, natomiast czopków około 6 milionów. Pręciki są rozmieszczone na całej siatkówce, poza żółtą plamką, w centrum osi wzrokowej. Miejsce to zwane jest również dołkiem środkowym. Czopki skoncentrowane są właśnie w żółtej plamce i występują dość rzadko w pozostałej części siatkówki.

Nerw wzrokowy łączy siatkówkę z mózgiem, dokładniej z korą wzrokową. W miejscach gdzie nerw wzrokowy wchodzi do oka, nie występują ani pręciki ani czopki, a miejsce to nazywa się ślepą plamką. Część mózgu, która jest odpowiedzialna za percepcję wizualną, jest umiejscowiona na powierzchni po obu stronach szczeliny, która oddziela obie półkule mózgu w okolicach potylicznych kory mózgowej.

a) pręciki - to komórki zmysłowe siatkówki, tworzące obok czopków jej warstwę nerwowo-nabłonkową. Na jeden czopek przypada 18-19 pręcików, których liczba zwiększa się ku obwodowi siatkówki. Pręciki, dzięki przemianom barwnika rodopsyny (czerwieni wzrokowej, która posiada maksimum czułości widmowej dla długości fali 507 nm), odgrywają główną rolę w przystosowaniu

- adaptacji wzroku do ciemności. Nie występują one w dołku środkowymi Liczbę pręcików w oku ludzkim szacuje się na około 120 milionów. Pręciki są niezwykle wrażliwe na światło (prawie 500 razy wrażliwsze niż czopki) ale nie potrafią reagować w sposób zróżnicowany na barwy,

b) czopki - to komórki zmysłowe siatkówki tworzące obok pręcików jej warstwę nerwowo-nabłonkową. Przypominają kształtem butelkę. Od ich czynności zależy ostrość wzroku (plamka siatkówki zbudowana jest prawie wyłącznie z czopków) oraz widzenie barw. Są podzielone one na trzy rodzaje, z których każdy scharakteryzowany jest poprzez swój światłoczuły barwnik: czerwony, zielony i niebieski.