Pączki sosny
Miotle pędy do0,4% olejku do inhalacji jako lek moczopędny Kora sosnowa garbniki fenolu kwasy, innie ilości olejku preparaty przeciwbiegunkowe i o działaniu ściągającym Olejek sosnowy
Kalafonia pozostałość po oddestylowaniu olejku terpentynowego z balsamu sosnowego do wyrobu plastrów i przclepców dodatek tlo mydeł, lakierów
Dziegieć sosnowy otrzymywany przez suchą destylację drewna sosny, zawiera związki fenolowe i węglowodory aromatyczne, działa odkażająco przcciwgrzybicznie, wchodzi w skład maści przcciwświcrzbowej
czyste olejki są silnie działającymi substancjami i nie powinno sie ich stosować nic rozcieńczonych na skórę. Należy stosować je dokładnie zgodnie zc sposobem użycia podanym na opakowaniu i w ściśle określonych dawkach
Wyodrębnia się 4 typy tworzeniu się olejku i wydzielania go poza komórkę:
1. Tworzenie się olejku w komórkach wyściólki i wydzielanie go przez ścianę komórkową do przestrzeni międzykomórkowych lub do przestrzeni między ścianą komórkową a kiitykulą.
2. tworzenie się ole jku w komórce przy jednoczesnej degradacji treści komórkowej oraz skorkowaccniu ścian komórkowych
i. tworzenie się olejku przy jednoczesnej degradacji treści komórkowej oraz skorkowaccniu ścian komórkowych oraz wytworzeniu się wypełnionej olejkiem przestrzeni wewnątrz tkankowej
4. odrzucenie całych, wypełnionych wydzieliną komórek wchodzących w skład włosków gruczołkowych
Powyższe warianty są ściśle związane z rodzajem zbiorników olejkowych występujących u poszczególnych grup roślin, żbiorniki le można podzielić na zewuąlrztkankowe (egzogenie/.ue) i wewnątrz tkankowe (cndogeniczne).
Zbiorniki zewnalrz.lkankowe występują ust organach nadziemnych, głównie na liściach i różnych częściach kit tatów, rzadziej na łodygach. Określane są najczęściej jako wioski griirzolowf luli gt tu /.olki olejkowe.
Wioski gruczołowe są wytworem skórki. Na j prostszym i wioskami gruczołowym s«] brodnwkowato wykształcone komórki olejkowe występujące w skórce płatków róży. Włosek gruczołowy składa się z dwóch części: z trzonu oraz z
Na podstawie budowy gruczołu wyróżnia się włoski proste (włoski główkowe), oraz włoski złożone (włoski gruczołowe).
i Wioski proste składaj:} się z jedno- lub kilkukoniórkowcgo trzonu i jednokomórkowej główki. Takie włoski ss| charakterystyczne dla rodziny pelargoniowatych.
Włoski złożone mają skrócony trzonek (zbudowany z 1-2 komórek) oraz główkę złożoną z kilku łub więcej komórek wydziclniczycli zwanych sccerującymi. W rodzinie Labialac występują (zw. włoski różyczkowe, składające się z jednokomórkowego trzonka i 8 komórkowej główki. Dla rodziny złożonych typowe są włoski piętrowe posiadające 3-4 pietra komórek wydziclniczycli, po dwie komórki na każdym piętrze.
Zbiorniki wewnątrz tkankowe występują w organach nadziemnych i podziemnych. Podzielić jc można na komórki olejkowe, zbiorniki olejkowe oraz przewody balsamowe.
Komórki (esą izolowane od otaczających tkanek skorkowaciałą ścianą.
Zbiorniki olejkowe są koliste lub elipsoidalne, powstają w tkankach przez rozsuwanie się sąsiadujących komórek (dzinrnweowate, mirtowate, prymulowale, haklaszkowate), rozpuszczanie się ścian komórkowych (owocnia pomarańczy) luli przy pomocy obydwu sposobów (liść pomarańczy).
Przewody olejkowe różnią się od zbiorników tylko ks/fallom. Są one mniej łub bardziej wydłużone. Powstają przez rozsuwanie się sąsiadujących tkanek. Szczególnie okazale przewody występują w korzeniach i łodygach baldaszkowatycb.
Przewody balsamowe powstają podobnie i występują w igłacli i drewnie drzew i krzewów iglastych.
Slajdy następne zbiorniki olejkowe pod mikroskopem elektronowym: