24403 skanowanie0078 (11)
563
DZIECI
Dodajmy, że pozostałe „rzetelne badania” wymieniane przez zepchniętych do defensywy psychologów przyniosły równie mało użytecznych informacji66.
Czy zatem Harris znalazła rozwiązanie zagadki trzeciego prawa genetyki behawioralnej - środowisko swoiste, które nie wiąże się ani z genami, ani z czynnikami rodzinnymi? Niezupełnie. Jestem pewien, że dzieci socjalizują się - czyli przyswajają sobie wartości i umiejętności typowe dla danej kultury - w grupie rówieśniczej, a nie w rodzinie. Nie jestem jednak przekonany - a przynajmniej jeszcze nie - że oddziaływanie grupy rówieśniczej wyjaśnia cechy osobowości dziecka: to, dlaczego wyrasta ono na człowieka lękliwego lub odważnego, nieśmiałego lub pewnego siebie, otwartego na nowości lub konserwatywnego. Socjalizacja i rozwój osobowości to dwa różne procesy, a wpływ rówieśników może wyjaśniać pierwszy z nich, wcale nie wyjaśniając drugiego.
Jeden ze sposobów wyjaśniania cech osobowości jako następstwa wpływu rówieśników opiera się na spostrzeżeniu, że dzieci z tej samej rodziny mogą się przyłączać do różnych grup rówieśniczych - do sportowców, mózgowców, lalusiów, punków czy miłośników rocka gotyckiego -i przyswajać sobie ich wartości. Nasuwa się jednak pytanie, w jaki sposób dzieci trafiają do poszczególnych grup rówieśniczych. Jeżeli zależy to od ich cech wrodzonych - inteligentne dzieci przyłączają się do mózgowców, agresywne do punków i tak dalej - to wpływ grupy rówieśniczej ujawniałby się jako pośredni skutek oddziaływania genów, a nie jako wpływ środowiska swoistego. Jeśli o przynależności dzieci do grup rówieśniczych decyduje dokonywany przez ich rodziców wybór miejsca zamieszkania, to ów wpływ ujawniałby się jako następstwo oddziaływania środowiska wspólnego, ponieważ rodzeństwo dorastające w jednej rodzinie dzieli ze sobą zarówno miejsce zamieszkania (dzielnicę), jak i rodziców. Czasami - na przykład w wypadku przestępczości i palenia - brakującą część wariancji można wyjaśniać jako skutek interakcji między genami a wpływem rówieśników. Nastolatki skłonne do agresji zaczynają używać przemocy tylko w niebezpiecznych dzielnicach, dzieci podatne na uzależnienia zostają nałogowymi palaczami tylko wtedy, kiedy w ich grupie rówieśniczej uważa się, że palenie jest fajne. Wydaje się jednak mało prawdopodobne, że za pomocą takich interakcji można wyjaśnić większość różnic między dziećmi. Wróćmy na chwilę do naszego „kamienia probierczego” - bliźniąt jednojajowych dorastających razem. Mają one wspólne geny, wspólne środowisko rodzinne i - przynajmniej na ogół
'£6; Harris, 1998b; Harris, 2000a; Harris, 2000b; Loehlin, 2001; Rowe, 2001.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
skanowanie0078 (11) 563 DZIECI Dodajmy, że pozostałe „rzetelne badania” wymieniane przez zepchniętyc
skanowanie0072 (11) 557 DZIECI kiem nowego kraju, a jeśli zdołają ich do tego przekonać, zdarza się,
skanowanie0074 (11) 559 DZIECI się jednak, że postępowanie rodziców nie kształtuje inteligencji, czy
skanowanie0082 (11) 567 DZIECI wieśnicy. „Pokładam nadzieję w Bogu, że to nieprawda” - powiedziała p
79665 skanowanie0082 (11) 567 DZIECI wieśnicy. „Pokładam nadzieję w Bogu, że to nieprawda” - powiedz
skanowanie0076 (11) 561 DZIECI oraz porównywał ją do ludzi, którzy zaprzeczają holocaustowi. Leo zak
47034 skanowanie0076 (11) 561 DZIECI oraz porównywał ją do ludzi, którzy zaprzeczają holocaustowi. L
skanowanie0076 (11) 561 DZIECI oraz porównywał ją do ludzi, którzy zaprzeczają holocaustowi. Leo zak
skanowanie0057 (17) 543 DZIECI książki streszczono trafnie w tytule artykułu zamieszczonego w „News-
11 Moduł D: treści związane ze ścieżką tematyczną W obszarze Modułu D studenci mają do wyboru studia
Skanowanie 11 10 29 19 Przy pobudzeniu układu przywspółczulnego dochodzi między innymi do: nasileni
P1020960 (4) Uzupełnienie do 2 (zu2) Z definicji wynika, że uzupełnienie r-te można uzyskać przez do
więcej podobnych podstron