75418 skanuj0013 (128)

legalnych, z czasem zostają przez cechy akceptowane i stanowią pewnego rodzaju ich sekcje. Uzyskują one często własny statui. Związki takie utrzymywały swoje gospody oraz kasy wzajemnej pomocy, szczególnie na okres choroby lub czasowej niezdolności do pracy. Nałożenie do związku było obowiązkowe a każdego nowo wyzwolonego ucznia uroczyście wprowadzano. przy czym był on obowiązany wydać ucztę na cześć towarzyszy. Stałe zebrania związku w XVIII w. odbywały się na ogół co cztery tygodnie w dni wolne od pracy (niedziela i święta). W czasie zebrania uczestniczyli w nim wyznaczeni mistrzowie, formalnie dla utrzymania porządku, a jak należy sądzić głównie w celu ochrony interesów majstrów. Zabronione było przychodzenie na zebranie z bronią Władzę związku stanowili starsi czeladnicy i tzw. stołowi, wybierani na określony przeciąg czasu.

Poza zebraniami, w gospodzie znajdowało się swojego rodzaju pośrednictwo pracy prowadzone przez tzw. ojca gospodne-go. Zgłaszający się chętni do pracy byli kierowani do cechu, gdzie wskazywano im wolne miejsce. Jedynie w wypadku, gdy cech sam nie był w stanie skierować kandydata wolno mu było obchodzić mistrzów w celu uzyskania pracy. Odwrotnie też. poszczególni mistrzowie nic mieli prawa sami przychodzić do gospody celem zatrudnienia czeladnika.

Przed przystąpieniem do pracy badano czy poprzednia praca została przez czeladnika rozwiązana w sposób właściwy, głównie czy czeladnik nie Jest nic winien poprzedniemu mistrzowi. W zasadzie umowę zawierano na pół roku (24 niedziele). Wolno było odejść przed ustalonym terminem tylko w wypadku złego traktowania. Umowa nie mogła też być wymówiona w okresach poprzedzających jarmarki i większe zjazdy.

Czeladnik ubiegający się o tytuł mistrza po odbyciu przepisowej wędrówki musiał zgłosić się do cechu, gdzie przedkładał swego rodzaju świadectwo moralności, tzw. Hat dobrego zachowania si$^,ł. Wnosił on odpowiednią opłatę do kasy cechu, a nie raz ponadto i do kasy miejskiej. Następnie rada cechu podejmowała uchwałę o dopuszczeniu kandydata do próby i wyzna-

• ailn mfartm, którego obowiązany byt ją odbyć. Okres próby trwał od 1 do 2 lat. z tym. że po upływie pierwszego kwartału knrdydat winien wnieść odpowiednią opłatę do cechu. Synowie mistrzów mogli mieć czas próby skrócony. Takie same przywilej e mógł uzyskać czeladnik ożeniony z córką mistrza lub wdową po mistrzu. Po upływie czasu próby ponownie obowiązywała opłata i dopiero wtedy uzyskiwał on pozwolenie przy-ntiipienia do wykonania tzw. sztuki mistrzowskiej, czyli majstersztyku.

Sztuka mistrzowska stanowiła swojego rodzaju sprawdzian, który miał wykazać odpowiednie kwalifikacje i samodzielność kandydata na mistrza. Uzyskany wynik kontrolowała - krupu-Intntc rada cechowa, przy udziale wszystkich mistrzów danego •■echu na specjalnym zebraniu. Czas i rodzaj wykonywanej t/iuki mistrzowskiej określały odnośne artykuły statutów cis rhowych.

O surowiec i narzędzia do wykonania sztuki mistrzowskiej kandydat musiał ubiegać sk sam. W wypadku negatywnej oceny wykonanej pracy obowiązywało go ponowna wędrówka, trwająca około pół roku, a mająca na celu uzupełnienie przez i nudy data kwalifikacji.

Po pomyślnym wykonaniu sztuki mistrzowskiej kandydat był uroczyście wprowadzany do cechu Oprócz ustalonej opłaty mu-“lal ponadto wyprawić dla członków cechu odpowiednią ucztą.

Ciekawostką z rzędu spraw obyczajowych tak w kowalstwie pak | innych rzemiosłach był obowiązek ożenku nowego mistrza w ciągu jednego roku od uzyskania tytułu Za niedopełnienia tego obowiązku groziły kary grzywny.

Jeśli chodzi o położenie materialne kowali, to w okresie średniowiecza w miastach stanowili oni grupę zawodową lepiej sytuowaną. Szczególnie w dużych miastach w powiązaniu z ro-(Mitami na usługi dworskie I kościelne, a przede wszystkim przy pracach budowlanych mieli oni znaczne dochody.

W Warszawie pozycja społeczna kowala — Jak wynika z zachowanych dokumentów — była raczej niezła. W roku 1M0 wg rejestru poboru płacili oni stawkę przeciętną dla rzemiosła

37

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0009 została zaakceptowana w Stanach Zjednoczonych. Przez jakiś czas stanowiła ona wielką modę
skanuj0009 została zaakceptowana w Stanach Zjednoczonych. Przez jakiś czas stanowilii ona wielką mod
skanuj0011 , .Na pełną dokumemaąę prowadzoną przez pielęgniarkę szkolną składa się: a) karta zdrowia
skanuj0012 128 Marcel Mauss Jak widać, pojęcie honoru, które gwałtownie działa w Polinezji i zawsze
skanuj0014 (128) _j__!    !__j_1    !    1 i_ I 1

więcej podobnych podstron