ig

*SSI

ierę. jest przej-Bkszość z nich

rtaóre bakterie fca w stanie ich

tae transpepty-

14.5. Związki przedwbakteryjne zaburzające syntezę ściany komórkowej

455

4.    Obecność (3-laktamaz

Stwierdziliśmy, że p-laktamazy są enzymami degradującymi penicyliny. Znajdują się one między ścianą komórki, a jej zewnętrzną osłonką.

5.    Przeniesienie jj-laktamazy

Bakterie potrafią przenieść mały fragment DNA z jednej komórki do innej za pośrednictwem struktur zwanych plazmidami. Są to małe koliste cząsteczki bakteryjnego DNA. Jeśli przenoszony fragment DNA zawiera kod dla enzymu |3-laktamazy, to komórka biorcy nabiera oporności.

Zmaganie z wąskim zakresem działania

Jeden, kilka albo wszystkie te czynniki mogą dotyczyć jednego związku, i dlatego nietrudno zaproponować rozsądny sposób rozwiązania tego problemu. Jedną z metod poszukiwania antybiotyków o szerokim zakresie działania była metoda prób i błędów, wymagająca zsyntetyzowania ogromnej liczby różnorodnych analogów. Różnicowanie struktur ograniczyło się do modyfikacji łańcucha bocznego; otrzymano następujące wyniki badań:

•    Grupa hydrofobowa w łańcuchu bocznym (np. penicylina G) nasila aktywność w stosunku do bakterii Gram-dodatnich, ale osłabia w stosunku do bakterii Gram-ujemnych.

•    Wzrost hydrofobowości słabo wpływa na aktywność w stosunku do bakterii Gram-dodatnich, ale znacznie zmniejsza aktywność w stosunku do bakterii Gram-ujemnych.

•    Grupa hydrofitowa w łańcuchu bocznym wpływa nieznacznie na aktywność wobec bakterii Gram-dodatnich (np. penicylina T) albo ją zmniejsza (np. penicylina N; rys. 14.35). Zwiększa jednak aktywność wobec bakterii Gram-ujemnych.

mm jP

ho₂c

c—ch₂ch₂ch₂

Penicylina N

H

iv y

h₂n

Penicylina T

Działanie pizeciwbakteiyjne względem penicyliny G Gram-dodatnie    Gram-ujemne    Gram-dodatnie Gram-ujemne

1 %    Większa

Taka sama 2-4 razy większa

Rysunek 14.35. Wpływ grup hydrofobowych łańcucha bocznego na działanie przeciwbakteryjne