31934 skanuj0016
106 POEZIA OKOLICZNOŚCIOWA — NURT HISTORYCZNY
25 Bruzdy iył w piachu drewnianą sochą, lecz bez żelaza,
A orać potrafił nie więcej niż parą krów albo wołów.
Na całej ziemi nie było tam miasta ani miasteczka,
Lecz w grodów pobliżu targ wiejski i tylko kozy rogate.
Nie było soli, żelaza ni monet, ani metali,
30 Nie mieli dobrej odzieży ani dobrego obuwia,
Lud ów nic nie miał, a tylko konie wypasał. [...]
Przełożył Jan Sękowski
III. 1.5. WIERSZ O BITWIE POD GRUNWALDEM [Anno milleno quadringentesimo deno]
Utwór opiewający wiktorię grunwaldzką, w jednym z rękopisów nazywany również wierszem „o wielgiem pobiciu”, powstał prawdopodobnie wkrótce po bitwie, a więc jeszcze w 1410 r. Jako miejsce jego powstania wskazuje się Kraków i środowisko dworu królewskiego lub Akademii. Oryginał utworu zaginął, ale tekst znamy z pięciu kopii, z których dwie najstarsze znalazły się w rękopisach Bibl. Jagiellońskiej (sygn. 2115, s. 625-626; lata 1443-1444) i byłego Tajnego Archiwum w Królewcu (obecnie Staatliches Archivlager w Getyndze, Ordensbriefarchiv Nr 1331; 1. poł. XV w.).
Ostatnie wydanie krytyczne tekstu łacińskiego (z rękopisu królewieckiego) przygotowała Czesława Ochałówna: Bitwa grunwaldzka w poezji polsko-łacińskiej XV wieku, „Małopolskie Studia Historyczne” R. 3 (Kraków 1960), z. 1/2, s. 103-105. Przekład polski według: Toć jest dziwne a nowe..., oprać. A. Jelicz, s. 206-207.
Roku Pańskiego tysiąc czterysta dziesiątego,
Latem, w miesiącu lipcu, dnia piętnastego, rankiem
(Dzień to był apostołów rozesłania po świecie
w. 25 socha — narzędzie ome z rozdwojonym rylcem.
Przez Pana naszego, Chrystusa; msze właśnie skończono
odprawiać),
5 Tłum mężów krzyże noszących, wspaniałych i pychy pełnych, Tłum niezliczony, ogromny, nadciągnął, zbrojny w broń
mocną,
Bogiem wzgardziwszy, nadzieję w broni tej tylko pokłada, Przysięga, że wroga pokona, zwycięstwo wielkie odniesie, Ufny w najwyższe wyroki przez Boga ustanowione.
10 Wysłano posłów do króla, posłowie miecze dwa nieśli I rzekli, że wojsko wstrzymane i walki wciąż nie zaczyna,
A zatem miejsce dogodne do bitwy król niech wybierze. Pychą nadmierną wiedzeni i w siłę swą ufni ogromnie Gardzą pokojem wszelakim i nie chcą przyjąć rozejmu,
15 Rozejmu, który i teraz król gotów był ofiarować.
I oto król, pan i władca Polaków i swego narodu, Władysław, jak Dawid niegdyś, Goliata wielkiego pokonał. Miecze dwa nagie przyjąwszy przez posłów sobie przysłane, Tak rzekł: „Bóg jeden bitwy zna miejsce i On je wskaże”.
20 Odwagi rycerzom dodaje, do panów zaś tak oto mówi:
„Oto ów lud zbyt okrutny, wrogi nam zawsze i groźny,
Do walki wzywa zuchwale, rozejm z pogardą odrzuca,
A zatem my, w imię Boga, z pomocą świętego patrona
III. 1.5. WIERSZ O BITWIE POD GRUNWALDEM
w. 4 msze właśnie skończono odprawiać — dwie uroczyste nisze święte odprawione w obozie Jagiełły.
w. 5 mężów krzyże noszących — Krzyżacy nosili biały płaszcz z naszytym po lewej stronie czarnym krzyżem.
w. 17 Dawid[...] Goliata [...] pokonał—Dawid jako młodzieniec pokonał w pojedynku olbrzyma filistyńskiego Goliata, zabijając go kamieniem celnie rzuconym z procy (7 Księga Samuela 17).
w. 23 z pomocą świętego patrona — w tekście łacińskim wymienione jest imię św. Stanisława.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
skanuj0017 108 POEZJA OKOLICZNOŚCIOWA — NURT HISTORYCZNY I ufni, że w słusznej sprawie walczymy, rus
22249 skanuj0015 70 POEZJA OKOLICZNOŚCIOWA — NURT PANEGIRYCZNY Widzę postać strasz
DSC00296 (21) LX POEZJA OKOLICZNOŚCIOWA — NURT HISTORYCZNY Pieśń o wójcie krakowsk
DSC00297 (21) LXIl POEZJA OKOLICZNOŚCIOWA — NURT HISTORYCZNY autor z Kroniki polskiej Wincentego zwa
DSC00298 (21) LXIV POEZJA OKOLICZNOŚCIOWA — NURT HISTORYCZNY Jednym z takich utworów był wiersz Ego
DSC00299 (22) LXVI rUUM OKOLICZNOŚCIOWA NURT HISTORYCZNY opieką ofiary najazdu ora/ by Jej wstawienn
DSC00300 (19) LXVIII POEZJA OKOLICZNOŚCIOWA — NURT HISTORYCZNY rocznikarskim i kronikarskim). Pierws
12435 skanuj0014 68 POEZJA OKOLICZNOŚCIOWA — NURT PANEGIRYCZNY Herb błyszczy, ale
skanuj0009 (106) .toftwiflaiawt: Ttf Wyraźnie uwidocznia się tu artystyczna wola wyzwolenia się z uw
skanuj0009 (267)
skanuj0012 (106) Możesz wykonać ćwiczenia rozdąoawce (mętnie w cmm* pr/n znaczonym na odpoczynek.
więcej podobnych podstron