32810 skanuj0009 (254)

Zasłona w ich umysłach i na naszych głowach: muzułmanki...

mi seksualny apetyt mężów¹. Na ironię zakrawa fakt, że słowo harem, etymologicznie wywodzące się od słów święte i sanktuarium, na Zachodzie zaczęło wyrażać tak negatywne wyobrażenie (Kabbani 1986). Kobiety niezmiennie opisywane sąjako uwięzione, często półnagie i nienoszące zasłony, siedzące przy zakratowanym oknie z nikłą nadzieją, że kiedykolwiek będą wolne (Alloula 1986). Dopiero niedawno zadano pytanie, jak pisarze, malarze i fotografowie, głównie mężczyźni, zdobyli dostęp do tych, prawdopodobnie zamkniętych, kobiecych przestrzeni--więzień (Kabbani 1986, Mabro 1991).

Sposób przedstawienia haremu na Zachodzie inspirowany był nie tylko przez historie z Księgi tysiąca i jednej nocy. Tworzony był także na użytek misji ujarzmienia skolonizowanych, wykluczenia rzeczywistości haremów i sposobu ich doświadczania przez kobiety. Fakt, że w XIX w. w większości społeczeństw Bliskiego Wschodu ponad 85 proc. populacji żyło na wsi, gdzie kobiety pracowały w polu i w domach, a ich życie zdecydowanie różniło się od życia stanowiących zdecydowaną mniejszość dostatnich miejskich elit, nie wzbudzał zainteresowania zachodnich czytelników. Gdy dziewiętnastowieczni, zachodni komentatorzy stykali się z sytuacją przeczącą ich stereotypowi na temat relacji władzy w muzułmańskim gospodarstwie, po prostu traktowali ją jako wyjątek, umniejszając w ten sposób jej znaczenie².

Trzeba pamiętać, że zmiana wizerunku muzułmańskich kobiet w XIX w., jak twierdzi Judy Mabro, nie była zjawiskiem odizolowanym od innych zmian zachodzących w tym czasie na ziemiach poddanych imperialnym wpływom (Mabro 1991). W tym samym okresie w Wielkiej Brytanii rozwinęła się ideologia kobiecości i to, co znane było później jako wiktoriańska moralność - różne ich warianty powstawały na innych obszarach zachodniego świata (Poovey 1989, Pinchbeck 1930). Zachodni pisarze gorliwie opisywali opresję tureckich i muzułmańskich kobiet, nie zwracając uwagi na fakt, że krytycyzm ten nieraz mógłby w równym stopniu dotyczyć ich własnego społeczeństwa. Zarówno orientalne muzułmanki, jak i zachodnie chrześcijanki postrzegane były jako potrzebujące męskiej opieki, intelektualnie i biologicznie przeznaczone do sfery domowej. Co więcej, i od wschodnich, i od zachodnich kobiet oczekiwano czci i posłuszeństwa względem mężów. Sir John Malcolm w książce Sketches of Persia [Szkice o Persji] przytacza

1

   Współczesne badania wskazują, że harem wyobrażany jest nie jako dom publiczny, ale jako prywatny dom uciech męża lub pana, gdzie kobiety trzymane są, by świadczyć usługi seksualne. Często gdy idę gdzieś w towarzystwie męża i przyjaciółek, przywoływane jest to wyobrażenie - ludzie komentują, że mój mąż idzie ze swoim haremem.

2

   Na przykład, kiedy Joseph-Franęois Michaud w 1830 r. wszedł do chłopskiego domu i usłyszał, jak żona wściekła krzyczy na męża, był bardzo zaskoczony i uznał jej zachowanie za wyjątek od reguły, ponieważ według Koranu kobiety powinny być posłuszne (Mabro 1991, s. 14). Zjawisko to opisała też Judith E. Tucker (1986).

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0005 (336) 231 Zasłona w ich umysłach i na naszych głowach: muzułmanki... ludźmi, zwłaszcza na
skanuj0011 (226) 237 Zasłona w ich umysłach i na naszych głowach: muzułmanki... byli sprzeczności po
skanuj0021 (122) 247 Zasłona w ich umysłach i na naszych głowach: muzułmanki... i dziennikarze rusza
skanuj0025 (99) 251 Zasłona w ich umysłach i na naszych głowach: muzułmanki... się pozytywnie na tem
46986 skanuj0019 (145) 245 Zasłona w ich umysłach i na naszych głowach: muzułmanki... Znalazła w koń
55625 skanuj0023 (108) 249 Zasłona w ich umysłach i na naszych głowach: muzułmanki... studentką, ale

więcej podobnych podstron