82133 skanuj0009 (272)
nosicielami idei czy ucieleśnieniem zagadki hWej historii nasyciły się one wyjątkowo boga-wych praw życia — niż realnościami świąl [ymi i złożonymi znaczeniami oraz że cechująca rzeczywistego. Ale jednocześnie owe postał jj długowieczność wydaje się świadczyć o ich i przedmioty często nie mają powinowactw* iwiązku z problemami istotnie uniwersalnymi, tradycyjnym repertuarem poetyckiej symboiił£)ulej — tematy fantastyczne i wizjonerskie.
To strumień, piła ciesielska, goryl i garbi Mamy wrażenie, że u Leśmiana tajemnice byj wcielają się gdzie popadnie.
Głębia semantyczna oraz komunikacja z nil zbadaną substancją świata czy duszy, jakie 1 czasów romantyzmu przypisywano symbolów nie były bowiem w przekonaniu symbolistJ
szczególną cechą tylko określonych obrazój Lcz z halucynacji. Wreszcie — przedstawienia
ale stanowić miały właściwość całego języl poetyckiego.
Przekonanie to, gdy stało się inspiracją twój czej praktyki, musiało jednak prowadzić I uznania niektórych tematów za szczegółJ godne i do odsunięcia innych jako obojętny! z punktu widzenia posłannictwa poezji. Nie spj sób bowiem wierzyć, że słowo poetyckie ją „objawieniem niezbadanego”, a jednocześa używać wiersza do opowiadania o perypetia bohatera czy do sławienia wydarzeń publil nych. Symbolizm wymagał nieokreślone! i poczucia, że przez rzeczywistość przebija M dające się nazwać coś więcej. Toteż temat eg* ki, poezja okolicznościowa, a także poezja śwj topoglądowa, służąca propagandzie idei, zostJ przez symbolistów zaniechane. Rezultaty o3 zały się trwałe. Poezja tego rodzaju nie wrófl już na miejsce, jakie zajmowała w twórcze® dziewiętnastowiecznej.
Pozycję. uprzywilejowaną zdobyły natomi® w poezji symbolistycznej tematy konwencjon® ne: biblijne, antyczne, legendarne lub poci® dzące z kultur Wschodu, a także takie, kt® miały szacowną genealogię w poetyckiej trał dycji. Upodobanie do konwencjonalnych moty wów wynikało niewątpliwie stąd, że w ciąg
ntastyka symbolistów była mglista, zaprawiona marzeniem, często widmowa (pod tym Wzglądem Leśmian, którego wyimaginowane IWiaty uderzają bytową samoistnością, stanowi wyjątek). Rodzi się jakby na pograniczu między ^oczywistym a nierzeczywistym, nie ze snu, raczej z zasypiania, nie z pracy wyobraźni
iści wypełniających świadomość, studia stanów przeżyciowych poczynione w momentach lOznań specjalnie intensywnych, a zwłaszcza ■kich, które kierują myśl ku sobie samej i każą Hu wiać pytania, czym jest „ja” świadome i odsuwające oraz na czym polega jego obecność IV świecie. Melancholijne te studia mieszające illipresyjne wrażenia i rozkojarzoną spekulację, przeżycie jednorazowe i obraz mityczny, nale-Sftly do najbardziej rozpowszechnionych — a Akże najbardziej zbanalizowanych — w sym-fclistyeznej liryce.
Odczytywane dzisiaj utwory, które pozostawił symbolizm Młodej Polski, wydają się pod względem poetyckim anachroniczne. Ich symbolika mityczna, religijna czy literacka po więk-b«j części grzeszy ozdobnością. Dramaty świa-lomośei pogrążającej się w sobie są uteatrali-lOWane, a pesymistyczne ich morały bez Wątlenia monotonne. Tajemniczość odkrywana w IWlecie i w duszy zbyt często bierze się z nabojowego niedomówienia. We wszystkim tym idoljycze artystyczne występują mniej 'wyraźnie PPSl epoki i niezbyt potwierdzają natchnio-chwały słowa, sztuki i poezji, jakie obficie - is wypisywano w programowych artyku-"Inak if w polskim dorobku znaleźć
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
66734 Skanuj0025 (5) do określonych idei czy poglądów innych ludzi, a gdy ich wymagania przekraczają
skanuj0005 (394) Przykładów adaptacji „wiernej" można podać bardzo wiele. Stały Się one szczegó
drama cw0 te czy Gavin Bolton twierdzą, że ujawniają się one niezależnie od intencji ich ukrycia cz
więcej podobnych podstron