11.2. Gospodarka leśna

627

chronią glebę przed zmywaniem lub wyjałowieniem, powstrzymują usuwanie się ziemi, obrywanie się skał lub lawin, położone przede wszystkim na nadmorskich wydmach i klifach, rozwiewanych wydmach śródlądowych, stromych i urwistych zboczach górskich, stromych zboczach jarów, wąwozów i wzgórz, na terenach podatnych na usuwiska oraz w strefie górnej granicy lasów (lasy glebochronne); chronią zasoby wód powierzchniowych i podziemnych, regulują stosunki hydrologiczne w zlewni oraz na obszarach wodo-

l l glebochronne

IHH w strefie oddziaływania przemysłu HI w miastach i wokół miast

wodochronne

I I pozostałe

Rys. 11.1. Udział podstawowych kategorii lasów ochronnych w zarządzie PGL Lasy Państwowe

działów, a zatem głównie lasy występujące u źródlisk rzek i potoków, wzdłuż rzek,

potoków, kanałów, jezior i innych zbiorników wodnych (lasy wodochronne);

■    wykazują uszkodzenia drzewostanów na skutek gazów i pyłów emitowanych przez zakłady przemysłowe, objawiające się ubytkiem liści (ponad 25%) oraz zniekształceniem koron, lub lasy, w których drzewostany przewidziane są do przebudowy;

■    stanowią cenne fragmenty rodzimej przyrody, drzewostany nasienne wyłączone z użytkowania rębnego lub ostoje zwierząt i stanowiska roślin podlegających

, ochronie gatunkowej;

■    mają szczególne znaczenie dla nauki lub dla obronności i bezpieczeństwa państwa;

■    są położone w granicach administracyjnych miast liczących ponad 50 tys. mieszkań-•• ców i w odległości do 10 km od ich granic administracyjnych, a także w strefach

ochronnych wokół sanatoriów i uzdrowisk oraz w strefie górnej granicy lasów. Rok p0 wejściu w życie ustawy o lasach ukazało się rozporządzenie ministra środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa w sprawie szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych zasad prowadzenia w nich gospodarki leśnej (Dz.U. 1992 Nr 67, poz. 337). W rozporządzeniu zawarto kilka wskazówek dotyczących sposobu realizacji celów, które postawiono przed lasami ochronnymi, niezwykle istotnych także dla ochrony przyrody.

Gospodarka w lasach ochronnych polega głównie na wspieraniu naturalnego odnawiania drzewostanów, a także ograniczeniu trwałego odwadniania śródleśnych bagien oraz regulacji stosunków wodnych do prac uzasadnionych potrzebami odnowienia lasu, przede wszystkim jednak dąży do zmiany gospodarki w porównaniu z prowadzoną w pozostałych lasach gospodarczych. Różnice te polegają m.in. na ograniczonym tylko do potrzeb hodowlanych wyrębie drzew, kształtowaniu struktury gatunkowej i przestrzennej lasu zgodnie z warunkami siedliskowymi, stosowaniu indywidualnych sposobów zagospodarowania i ochrony poszczególnych drzewostanów, ograniczaniu zrębów zupełnych do najsłabszych drzewostanów na

Gospodarka w lasach ochronnych