skanuj0027 (114)

terminem „winescape”, aczkolwiek jest on nieco inaczej rozumiany niż krajobraz kulturowy terenów, na których jest uprawiana winorośl z punktu widzenia badań nad krajobrazem. Autor tego określenia - D J. Telfer [2002,254] - definiuje termin „winescape” jako wyjątkowy krajobraz rolniczy (ang. uniąue agricultural landscape), na który składają się trzy elementy: (1) winnice, (2) działania związane z uprawą i zbieraniem winorośli oraz przetwarzaniem winogron, jak również (3) miejsca produkcji wina i jego przechowywania. Tym samym mianem „winescape” można określać krajobraz doliny Mozeli (Niemcy), Rodanu i Loary (Franq'a), Dunaju i rzeki Kamp (Austria), czy też regionu Chianti (Włochy), jak i dzielnice wytwarzania i składowania wina w Porto (Portugalia) [Adresen 2005]. O tym, że temat krajobrazu powstałego w związku z uprawą winorośli jest przedmiotem zainteresowania nie tylko badaczy, ale również organizaqi międzynarodowych, może świadczyć przykład UNESCO, która od wielu lat zajmuje się działaniami na rzecz jego ochrony [Róssłer 2001]. Chociaż na sporządzonej przez tę organizację Liście Światowej Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości są tylko obszary o krajobrazie kulturowym ukształtowanym przez uprawę winorośli w Europie, niektórzy eksperci uważają, iż mogłyby się na niej znaleźć także rejony o długich tradycjach uprawy winorośli i produkcji wina znajdujące się w innych części świata - np.

5.4. Turystyka winiarska 213

Obszary na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO z elementami krajobrazu kulturowego powstałego w związku z uprawą winorośli i produkcji wina

Na sporządzonej przez UNESCO Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości jest kilka obszarów, które znalazły się na niej z powodu unikatowego krajobrazu związanego z mającą długie tradycje uprawą winorośli. Według stanu na koniec 2009 r. były to (w nawiasie rok wpisania na listę): region Portovene-re-Cinque Terre-wyspy Palmaria, Tino i Tinetto (Włochy, 1997 r.), rejon Saint-Emillion (Francja, 1999 r.), odcinek Wachau w dolinie Dunaju (Austria, 2000 r.), fragment doliny Loary (Francja, 2000 r.), dolina Douro (Portugalia, 2001 r.), odcinek doliny Renu (Niemcy, 2002 r.), okolice Tokaju (Węgry, 2002 r.), wyspa Pico na Azorach (Portugalia, 2004 r.). Ponadto rządy kilku państw podjęły starania, aby we wspomnianym wykazie znalazły się: Szampania (Francja), wsie związane z uprawą winorośli w Hiszpanii oraz tarasowa uprawa winorośli na Cyprze.

Podane tu obszary nie wyczerpują listy miejsc uprawy winorośli i produkcji wina, które mają status obszarów o chronionym krajobrazie zgodnie z ustaleniami UNESCO. Przykładem rejonu, który od 1996 r. znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości, co prawda z innych powodów, ale jest równocześnie ważnym regionem uprawy winorośli, jest rejon Mikulov-Valtice w południowej części Moraw (Czechy).

Opracowano na podstawie: World Heritage Cultural Landscapes. Descnption of World Heritage Cultural Landscapes with a Bibliography based on documents available at the UNESCO-ICOMOS Documentation Centre [2009].