skanuj0038

242 Ocalenie przez muzykę

i na dobrą sprawę jest niewspółmierna, nieporówi* walna z rozwiązaniami filozoficznymi. Lecz wydaje sil że jako nieporównywalna składa się z całą kulturą ifl| telektualną i artystyczną Niemiec owej epoki na peWi ną jedność, w której obrębie można wyczuć wspólf ne pulsowanie pytań i prób odpowiedzi, podott nie zarysowany obraz świata i zderzanie się z pod® nymi sprzecznościami. Rys najbardziej znamienny dlf poczynań intelektualnych tego czasu to pogoń za fl stemem, całościową konstrukcją — teoretyczną v//{ artystyczną — która zamknie w sobie wszystko, pal wiąże znaczącymi relacjami, ofiaruje człowiekowi świat jako fascynującą przygodę, gdzie on sam siebf odnajduje pod najróżniejszymi postaciami — przojj rzystości sansu i mroku tajemnicy.

Na tym tle system Wagnera jest tym ciekawa® że wychodzi poza teoretyczną spekulację i budU| rzeczywistość samodzielną, której wartość odrywa od umysłowych przesłanek, sięga głębiej, roztacza S dalej i ma znacznie większą skuteczność oddziaływf nia. Jest to, można by rzec, system spełniony, obi* czony w ciało sztuki. Koncepcja artystyczna i filo® ficzna, pomysły techniczno-muzyczne, cała reżyserii efektów powołały do istnienia ten fikcyjny świąt, k i<* ry w zestawieniu ze światami myśli idealistyczni zdaje Ślę zawierać jakąś przyczajoną agresywri^P wyzwanie już nie tylko intelektualne, lecz dotykaj)^ całego naszego bycia w kulturze.

Dla Wagnera tylko sztuka, a ściślej synteza słów! i dźwięku w dramacie muzycznym, odznacza się ki niecznością; tam, gdzie jest czysta myśl bądź czyni piękno, rozciąga się jeszcze panowanie przypadku, ® wolności. Tylko tam, gdzie nie mamy alternatyw# gdzie świadomość nie może swobodnie prześlizgwf się ponad rzeczami, oglądać- je i osądzać z wysj

ipow-l^d zonie się za pewnym sensem zgęszcza Łynfiiti-zenie — tylko tam sztuka, a z nią muJ'* l^ędą zasadne, usprawiedliwione. Tego ftliiiUtu, usprawiedliwienia w konieczności, l jiii/,u wolnością woli, poszukuje Wagner po-_M)|,, harmonikę, ścigającą miraż absolutnej ^Bguciowej, i poprzez swoją orkiestrę, gdzie Hiakuwy ma wyczerpać wszystkie możliwości Rzeczywistość wyobrażeniową, ale i ,nv<l/,iwą scenę życia ludzkiego.

Wy swoisty sposób znosi wolność, a więc B grzech istnienia: bezzasadność, i,'na tym B§ga jej zbawcze zadanie — tak brzmiałby Egkl wniosek wyciągnięty z idealistycznej tury. To podsumowanie niemieckiej klasycz-EiOtnej utopii - Sztuki jest równoznaczne billem jej najważniejszego składnika: swo-py świadomości ze światem, z formami, z sa-Ijluia rozwojowa tej utopii zaczyna się w piękny pozór sztuki ma równoważyć f Śwlecie jest przymusem i powagą życia , Bchillera, Schlegla) — sztuka jest tu świa-ItUlowaną iluzją. I być może właśnie ta he-Ifuchość jej sytuacji u filozofów idealizmu K poszukiwania innych rozwiązań, nadała liy |)iog sprawie. Toteż zakreślony przez nią w tlę w miejscu, gdy wybór, jaki pozostawia fcywlstość. oraz nieokreśloność jej znaczeń, dkupione w sztuce — przezwyciężającej swą Hpią już nie tyle własny pozór, ile pozór

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
51851 skanuj0007 180 Ocalenie przez muzykę patrzącym na sprawę ż zewnątrz, jawiła się ona ni* * czym
skanuj0036 238 Ocalenie przez muzykę pokusa jedności i poczucie — na różnym poziom W
skanuj0017 200 Ocalenie przez muzykę kowita podatność na przyjęcie treści, jakby stan gotowości czy
88589 skanuj0028 222 Ocalenie przez muzykę granicy, jaką zmysły czy umysł mogą stawiać na drodze dąż
46296 skanuj0031 228 Ocalenie przez muzykę nie —• pomyśleć wspólny obszar dźwięku i słowa, na poziom

więcej podobnych podstron