79165 skanuj0044 (21)

14.7. Związki przeciwbakteryjne zaburzające syntezę białek 485

Chloramfenikol łączy się z podjednostką 50S rybosomów i wydaje się, że działa przez hamowanie przemieszczania się rybosomów wzdłuż mRNA, hamując prawdopodobnie reakcję transferazy peptydowej, która wydłuża łańcuch peptydu.

Chloramfenikol jest lekiem z wyboru w leczeniu tyfusu i jest też stosowany w poważnych infekcjach bakteryjnych niewrażliwych na inne związki przeciwbakteryjne. Jest także skuteczny w infekcjach oczu. Powinien być stosowany pod ścisłą kontrolą ponieważ jest toksyczny, szczególnie dla szpiku kostnego; podejrzewa się, że za toksyczność jest odpowiedzialna grupa NO2, chociaż bakterie przewodu pokarmowego są w stanie ją zredukować do grupy aminowej.

pffilLJ.5. Makrolidy

Najlepiej znanym związkiem tej grupy jest erytromycyna - metabolit wytwarzany przez promieniowca Streptomyces erytreus. Cząsteczka erytromycyny (iys. 14.77) składa się z makrocyklicznego pierścienia laktonowego z dołączoną resztą cukrową i aminocukrową. Reszty cukrowe są ważne dla aktywności związku.

Działanie erytromycyny polega na wiązaniu się z podjednostką 50S rybosomów według nieznanego mechanizmu. Działa w ten sam sposób, co chloramfenikol, hamując translokację, w której wydłużony łańcuch peptydowy, przyłączony do tRNA, jest przesuwany z miejsca aminoacylowego z powrotem do miejsca peptydylowego. Erytromycynę stosuje się przeciwko penicylinoopor-nym gronkowcom, chociaż obecnie stosuje się w tych infekcjach nowsze penicyliny. Jest to lek z wyboru w chorobie legionistów.