skanuj0057 (14)

skanuj0057 (14)



Właściwy, rodzimy na naszych ziemiach rozwój gwoździ nfifttffl puje w okresie masowej ich produkcji od wieku XIII. przednio stosunkowo niewielka ich ilość była ba.dź importfl wana bądź — co wydaje się słuszniejsze — wykonywana przefll poszczególnych kowali w formie naśladownictwa.

Rozwój formy gwoździa wynika z jego zadań konstrukcyfl nych. Najbardziej przejrzystym dowodem jest tu powstanląl główki w momencie zjawienia się na dużą skalę okuć *<n1 laznych, kiedy zachodzi konieczność ich umocowania, co przy braku główki jest praktycznie niemożliwe. Główka w typie A zjawia się zapewne w związku z mocowaniem gontów (tablUfl ca XXIX, rys. 4). Jest to zresztą praktycznie jedyny wypadek, I gdy jest ona potrzebna przy łączeniu dwu elementów dre«l wnianych. Powiększenie główki w typach N jest uwarunko-1 wane też względami konstrukcyjnymi, a czasami względumi zdobniczymi, co jednak zapewne jest elementem wtórnym. 1 W zasadzie taka główka ma chronić drzwi bądź skrzynie przed I rozbiciem. Układ gwoździ jest tu zwykle taki. aby przy I jakimkolwiek uderzeniu ostrzem siekiery to ostatnie zawsze 1 natrafiało na opór gwoździ. Ten typ gwoździ i jego sposób ] użytkowania zachował się niemal do ostatnich czasów w bu- I downictwie ludowym.

Przechodząc do sposobu wykonania gwoździ należy stwier- fl dzić. źe i tu mamy do czynienia z faktami przeczącymi 1 ogólnie przyjętym twierdzeniom. Jak wykazuje analiza w części i materiałowej, w pierwszej fazie gwoździe były wykonywane ] na kowadle bez użycia gwoździownicy. Ta ostatnia wchodzi 1 w masowe użytkowanie, jak się wydaje dopiero około połowy ] wieku XIV, a raczej Jego przełomu z wiekiem XV, kiedy to i pojawiają się gwoździe z okrągłą płaską główką.

Surowiec używany do wykonania wyrobów metalowych, 1 a przede wszystkim gwoździ, pochodzi w pierwszym okresie z reguły z rud darniowych. Odnosi się to szczególnie do wie- ' ków XIII i XIV. Następnie stopniowo jest on wypierany przez : bardziej wartościowy surowiec, głównie z terenu Kieleckiego ! i Slaska._.

Chronologię gwoździ można na podstawie analizy przedsta


wić w


sposób następujący:


Typ

Ala

wieki XIII -

-XV

Typ

Alb

wieki XIII-

-XV

Typ

A2a

wieki XIII-

-XV

Typ

A2b

wieki XIV

Typ

A3a

wieki XIV

Typ

A3b

wieki XIV

Typ

A4a

wieki XIII •

— XIV

Typ

A4b

wieki XIV

Typ

Bla

wieki XIII-

-XIV

Typ

Bib

wieki XIII-

— XIV

Typ

Blc

wieki XIII-

— XIV

Typ

Bid

wieki XIV-

-XV

Typ

Ble

wieki XIV -

— XV

Typ

B2a

wieki XIV -

-XV

Typ

B3a

wieki XIV •

— XV

Typ

B3b

wieki XIV -

— XV

Tpy

B5a

wieki XV

Typ

Cla

wieki XIV -

— XV

Typ

Clb

wieki XIV

Typ

C2a

wieki XIV

Typ

C2b

wieki XIV-

— XV

Typ

C2c

wieki XV

Typ

Dla

wieki XIV-

— XV

Typ

Dlb

wieki XIV

Typ

D2a

wieki XIV

Typ

D2b

wieki XV

Typ

D3a

wieki XIV -

-XV

Typ

D3b

wieki XV

Typ

D4a

wieki XV

Typ

D5a

wieki XV

Typ

D6a

wieki XV

Typ

D7a

wieki XV

Typ

Ela

wieki XIV-

-XVI

O'...,

OIK

...talrł YV_

. YVT



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0057 (14) Właściwy, rodzimy na naszych ziemiach rozwój gwoździ nfifttffl puje w okresie masowe
skanuj0072 (14) so przeznaczany na zaspokajanie potrzeb żywnościowych, gdyż stopień ich nasycenia je
skanuj0171 (14) Sposób realizacji U Na kartkach uczestnicy piszą: Jestem w porządku, ponieważ..., a
P1120446 resize *UWAGI O ZANIKU KULTURY ŁUŻYCKIEJ NA GÓRNYM SLASKU Kultura łużycka, która trwa na na
P1020138 Pod koniec pierwszej połowy I w. p.n.e. nastąpiło osłabienie wymiany dalekosiężnej na naszy
P1020139 (2) Pod koniec pierwszej połowy I w. p.n.e. nastąpiło osłabienie wymiany dalekosiężnej na n
skanuj0003 8 WSTĘP się, mając na względzie własny rozwój. Można powiedzieć, że cechą dzisiejszej nau
53480 P1020132 nia na naszych ziemiach stałej mennicy, taMej, jaikie funkcjonowały w Stradonicach, c
P1120879 resize Mf LANIA KUCW0WSKA Dołtchcat nic nlnfioso na naszych ziemiach na ślady konopi siewny
75521 P1020139 (2) Pod koniec pierwszej połowy I w. p.n.e. nastąpiło osłabienie wymiany dalekosiężne
P1020138 Pod koniec pierwszej połowy I w. p.n.e. nastąpiło osłabienie wymiany dalekosiężnej na naszy

więcej podobnych podstron