65998 skanuj0151 (2)

J I Ł DEOSTOLOOIA ETYCZNA

Sankcja zew nętr/na natomiast przejawia się w fonnie nagrody lub kary wymierzonej przez prawodawcę za zachowanie względnie przekroczenie ustanowionej przezeń normy.

2° wyróżnia się sankcję wystarczającą i niewystarczającą.

Sankcja wystarczająca (zwana tez skuteczną) polega na osiągnięciu tak wielkiej nagrody, że przewyższa wszelkie wyrzeczenia, jakie człowiek musi znieść zachowując obowiązujące normy, albo na doznaniu tak wielkiej kary, ze przewyższa wszelkie dobro, jakie człowiek może osiągnąć przekraczając obowiązującą normę.

Sankcja niewystarczająca (względnie nieskuteczna) ma miejsce wtedy, kiedy nagroda nic przewyższa wszelkiego wyrzeczenia koniecznego do zniesienia przy zachowaniu normy, kara zaś nic przewyższa wszelkiego dobra możliwego do osiągnięcia przez przekroczenie normy.

A wreszcie 3* mów i się o sankcji doczesnej i ostatecznej.

Sankcja doczesna to ta. która spotyka człowieka w życiu doczesnym

Sankcja ostateczna natomiast staje się udziałem człowieka w życiu pozagrobowym.

Cele sankcji

Zazwyczaj wyróżnia się trzy cele, które w inna urzeczywistniać sankcja owarzysząca prawu

Pierwszym z nich jest stworzenie za pomocą systemu nagród i kar psy-hologiczncgo bodźca ułatwiającego zachowanie obowiązującym norm noralnych. Jest to ogólny cel sankcji w jej każdej postaci. Prócz tego wy-óźnia się dwa cele odnoszące się tylko do kary

Tego rodzaju celem (w ogólnej numeracji: drugim z kolei) jest napra-.a porządku moralnego naruszonego przez akt zły.

Wbrew temu twierdzeniu można wątpić, czy wymierzanie sankcji w ja iejkolwiek postaci rzeczywiście służy naprawie porządku moralnego, ►okonane zło moralne nic ulega bowiem zgładzeniu przez to, ze na jego irawcę spada odpowiednio wielkie cierpienie fizyczne. Wygląda na to. że inkcja - obok zaistniałego zła moralnego - zadaje jedynie nowe zło, tym izem fizyczne, ale numo to jakieś zło. Z moralnego punktu widzenia (nic ‘zcsądzając więc sprawy czysto prawniczych aspektów tego zagadnienia) :l sankcji zmierzający do naprawy zakłóconego ładu moralnego nic wy-tjc się należycie uzasadniony.

W przytoczonych zastrzeżeniach przeciwko idei przywrócenia do stanu rów • iwagi zachw ianego w akcie moralnego zła ładu pominięty jednak został mc-

Jll

małej wagi aspekt tego zagadnienia Idzie o to. że z najwyższego autorytetu wypływają a imperntywność norm prawa moralnego zawiera w sobie jako nic-zbędną pochodną normatywną nicpogwalcalność tych norm. Oznacza to stan rzeczy, w którym normy „mają być zachowane", ..nie wolno ich naruszać", a przeto należy je zabezpieczyć. Otóż to „nie wolno" i,.należy" nie może pozować cechą ..bezbronną", pozbawioną należytej gwarancji, przede wszystkim na wypadek jej naruszenia A zatem ważną w tym zakresie możliwością jesi właśnie stosowanie sankcji. Fizyczne cierpienie w postaci kary staje siq wtedy ostatocznie narzędziem i symbolem świadczącym o sile i prymacie porządku moralnego w dostępnych prawodawcy granicach odpowiednio do ludzkich możliwości. Przez relacyjne więc związanie sankcji z mcpogwałcalnością prawa moralnego znajduje ona swe uzasadnienie i zastosowanie wyrażone w metaforycznej formie „naprawy naruszonego porządku moralnego".

Prócz tego kara ma spełnić jeszcze jeden cci, a mianowicie poprawę osoby naruszającej normę moralną.

Natomiast nie jest celem sankcji, i być nie może, zapewnienie niezawodnego faktycznego zachowania normy przez obowiązane do tego podmioty moralne.

Nie trzeba też dodawać, że w odniesieniu do prawa naturalnego w łaściwa i istotna dla tego prawa sankcja, mianowicie sankcja ostateczna, może realizow ać tylko dwa pierwsze cele. Trzeci cel odpada, poniew aż z życiem doczesnym kończą się wszystkie możliwości zmiany moralnej wartości człowieka. Stan pośmiertny jest stanem nieodwracalnym

Stanowisko etyki chrześcijańskiej i jego uzasadnienie

Sprecyzowane przed chw-ilą pojęcia ułatwiają bardzo sformułowanie stanowiska etyki chrześcijańskiej w sprawie sankcji prawa naturalnego. Przedstawia się ono następująco.

Prawo naturalne posiada sankcję zarówno doczesną, jak i ostateczną Jednakowoż sankcja doczesna jest !>lko sankcją niewystarczającą Sankcją wystarczającą jest sankcja ostateczna

Z kolei przytoczyć należy najważniejsze racje przemawiające na rzecz |H)stawionych twierdzeń:

Za istnieniem doczesnej sankcji prawa naturalnego przemawiają ró/nc fakty. Ludzie doznają odpowiednich przeżyć psychicznych w zależności od lego, czy postępują zgodnie z zasadami moralnymi (radość, zadowolenie), i zy też nic (smutek, niepokój, wyrzuty sumienia), Zachowanie norm pozw ala im osiągnąć pewne dobra fizyczne (np. umiarkowanie w jedzeniu służy

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0023 Motywowanie podwładnych na skuteczność oddziaływania nagrody lub kary mają wpływ nie tylk
skanuj0023 (106) ODLEWANIE KOKILOWE (GRAWITACYJNE) Polega na wytwarzaniu odlewów w formach metalowyc
skanuj0030 (36) Ofiary i sprawcy przemocy zasługują na wyszczególnienie. Zdarza się, że osoby poszko
skanuj0051 (12) 7.5. Charakterystyka współczesnego ruchu turystycznego na świecie 201 się do miejsc
skanuj0008 4 Kolejna pandemia grypy wystąpi, gdy na świacie pojawi się nowy wirus, który znacznie rt
skanuj0010 (128) Miejsce złamania ma wpływ na proces gojenia .Złamania okolicy przynasadowch lub koś
skanuj0001 (495) strzeleniu dwóch Żydówek z okolicy. I na tym kończy się ostatni zachowany zeszyt. N
skanuj0134 286 SANATORIUM POD KLEPSYDRĄ nymi na piersi, posuwających się w milczeniu z pochylonymi k
80019 skanuj0023 Motywowanie podwładnych na skuteczność oddziaływania nagrody lub kary mają wpływ ni
33736 skanuj0343 Regulacja napięcia pasa. Materiały stosowane na pasy charakteryzują się małym moduł
skanuj0001 (495) strzeleniu dwóch Żydówek z okolicy. I na tym kończy się ostatni zachowany zeszyt. N
80019 skanuj0023 Motywowanie podwładnych na skuteczność oddziaływania nagrody lub kary mają wpływ ni

więcej podobnych podstron