skan6 (3)
54 4 ROZDZIALI
polityki zawsze stanowiły parę z koncepcjami natury - powiązane ze sobą tak ściśle jak dwa siedzenia huśtawki, z których gdy jedno się podnosi, to drugie opada i odwrotnie. Nigdy nie istniała inna polityka niż polityka natury i inna natura niż natura w polityce. Epistemologia i polityka - zdążyliśmy sobie z tego zdać sprawę - stanowią jedno i to samo przedsięwzięcie ucieleśnione w formie epistemologii (politycznej) zaciemniającej zarówno praktyki naukowe, jak i podstawowy przedmiot życia publicznego.
Dzięki podwójnym wnioskom płynącym z socjologii nauki i praktycznej ekologii będziemy w stanie zdefiniować kluczowe pojęcie kolektywu4, precyzując jego sens krok po kroku. W gruncie rzeczy waga wyrażenia „natura” nie bierze się wcale ze szczególnego charakteru bytów, które wydaje się zbierać w jedną całość i które należeć by miały do jakiegoś specjalnego obszaru rzeczywistości. Siła tego wyrażenia bierze się stad, że zawsze używa się go w liczbie pojedynczej. Kiedy przywołuje się pojęcie natury, to zgromadzenie, do którego się odnosi, zaczyna liczyć się nieskończenie bardziej aniżeli ontologiczna jakość tego, co „naturalne”, czego pochodzenie gwarantowałoby samo pojęcie. Dzięki naturze można upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu: zakwalifikować pojawiający się byt do takiej czy innej domeny rzeczywistości i przyporządkować mu miejsce w ujednoliconej hierarchii biegnącej od największego do najmniejszego z bytów29.
Łatwo to udowodnić. Wystarczy zastąpić wszędzie liczbę pojedynczą przez mnogą - te natury. Od razu niemożliwe staje się przypisywanie im jakiejkolwiek wagi politycznej. „Różne” prawa naturalne? Trudno sobie wyobrazić prawa pozytywne wywodzone w oparciu o taką różnorodność. Jak wciągnąć ludzi do klasycznej dysputy o zależnościach pomiędzy genetyką a środowiskiem, w której miałoby chodzić o porównywanie
” Jak zobaczymy dalej, stanowiska te nie zmieniają się ani na jotę, jeśli odwołują się do „jednego" społeczeństwa i relacji władzy. Prowadzi to do takiego samego paraliżu. Dlatego właśnie krytycy ekologii głębokiej z ramienia socjologii nigdy nie posuwają się zbyt daleko - w obszarze społeczeństwa i jego wewnętrznych relacji władzy odnajdują to samo, za co krytykują surową naturę swoich przeciwników - zob. jaskrawy przykład w: Bookchin 1996. Chcąc zrehabilitować politykę, nie redeńniując jej, w istocie przedłużył mandat nie tyle natury, ile walki klasowej!
DLACZEGO EKOLOGIA POLITYCZNA NIE MOŻE TRZYMAĆ Się NATURY? « 55
r
wpływu różnych natur i różnych kultur? W jaki sposób mielibyśmy starać się opanować przemysłowy impet - proponując im ochronę „natur”? Jak otwierać sobie drzwi przed odwołanie do autorytetu Nauki, jeśli dopowiadalibyśmy, że chodzi o nauki „o naturach”? Jakże to: „prawa natur” miałyby brać w karby pychę praw ludzkich? Nie, zdecydowanie liczba mnoga po prostu nie przystoi politycznemu pojęciu natury. Różnorodność dodana do różnorodności w wyniku da zawsze różnorodność. A przecież od czasów mitu o Jaskini to jedność natury stanowi o jej politycznym uprzywilejowaniu, bo to właśnie to zgromadzenie, takie uporządkowanie może wejść w bezpośrednią konkurencję zową inną formą zgromadzenia, złożenia, ujednolicenia, całkiem zresztą tradycyjną, którą od zawsze nazywa się t ą polityką. Debata pomiędzy naturą a polityką jest jak owa średniowieczna dysputa między papieżem a cesarzem: dwa systemy lojalności wobec dwóch jednakowo prawomocnych totalności rozrywały sumienie chrześcijan na dwoje. Choć możemy już bez ograniczeń używać określenia multikulturalizm*, to multinaturalizm* wciąż jeszcze wydaje się szokujący i pozbawiony sensu...30
Jaki wpływ wywarła ekologia polityczna na tę odwieczną debatę? Samo wyrażenie dość jasno oddaje sytuację. W miejsce dwóch odrębnych pól, w ramach których usiłowano totalizować hierarchię bytów, by następnie być zmuszonym do beznadziejnego wybierania pomiędzy jedną a drugą totalizacją, ekologia polityczna proponuje powołać tylko jeden kolektyw. Jego zadanie polegałoby na spieraniu się o rzeczoną hierarchię i wypracowaniu jakiegoś możliwego do przyjęcia rozwiązania. Ekologia polityczna chce przesunąć zadanie ujednolicenia wszystkich poziomów bytów z podwójnej areny polityki i natury na pojedynczą arenę kolektywu. Tak to przynajmniej wygląda w praktyce - nie pozwala zarówno w ramach tylko porządku naturalnego, jak i w ramach porządku społecznego ustalać w sposób ostateczny i odseparowany, co jest ważne, a co się nie liczy, co jest powiązane, a co powinno pozostać oderwane, to, to wewnętrzne, od tego, co na zewnątrz. Aby podważyć prawomocność tradycji politycznej i tak zwanej tradycji naturalnej, Naturpolitik*, ekolo-
Zgodnie z moja najlepszą wiedzą wyrażenia tego po raz pierwszy użył Eduardo Viveiros de Castro (1998: 446) w odniesieniu do amazońskiego pojęcia ciała. Zauważmy od razu, że jedno z francuskich czasopism z tego obszaru wykorzystuje w tytule Irzy krolną liczbę mnogą: Natures, Sciences, Societes [Natury, Nauki, Społeczeństwa|..
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
skan6 74 9 ROZDZIALI 74 9 ROZDZIALI i i d w ó c h. Z tego względu nie można ich już definiować jako
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str6 54 Rozdział 5 h) DNA trawionego RNazą, dos
skan6 74 9 ROZDZIALI d w ó c h. Z tego względu nie można ich już definiować jako odmiennych kultur
44378 Skan62 54 IV. Opracowywanie potrzebnych materiałów optycznych, a kończąc na niekiedy bardzo t
skan5 72 U ROZDZIAŁ 1 ale też tym bardziej nie powinniśmy zakładać, że są one siekierką, którą zami
img962 (4) Cytowane tutaj wyrażenia stanowią parę różniącą się znaczeniem ze względu na opozycję jed
ET6 26 Rozdział 2. Podstawowa terminologia turystyczna Tabela 2.2. Podział ruchu turystycznego ze w
?egna?ek5 154 Gon mott obejmować jedno lub kilka powiązanych ze sobą zagadnień, dzięki czemu n ■. i
SYSTEM System to zespół powiązanych ze sobą elementów, które stanowią
Skan ZESTAW II b 1. Struktura DNA: DNA ma strukturę liniową, tzn. jest zbudowane z długich, powiąza
HPIM7644 Pod względem konstrukcyjnym obrabiarka stanowi zbiór powiązanych ze sobą funkcjonalnie mech
92 93 (3) Rozdział 11Zadania literowe SERIE Gdy zobaczysz w zadaniu testowym szereg na pozór nie pow
P1050194 FUNKCJONOWANIE ŚRODOWISK Środowisko przyrodnicze stanowi całość złożoną z powiązanych ze so
Rozdział 1Elementy teorii konfliktu i rozwiązywania sporów Konflikt niesie ze sobą szereg szans. H.R
lingwistyczne w pięciostopniowej skali stanowiące zbiór termów tj z T taki, że T-{zdecydowanie tak,
więcej podobnych podstron