FARMAKOLOGIA: WYKAAD 1, DZIAA 3, 30.09.2013
RODZAJE BÓLU:
1. Nocyceptorowy fizjologiczny
2. Patologiczny nocyceptorowy
3. Neuropatologiczny
BÓL OSTRY -> GLU, NMDA, AMPA, nocyceptory
BÓL PRZEWLEKAY -> substancja P, histamina, kininy itd...
Ł >3 miesiące albo trwający wciąż po wygojeniu się uszkodzonych tkanek:
Ł Najczęstsze przyczyny:
a. Ch. Zwyrodnieniowa stawów
b. Zz. Bólowe kręgosłupa
c. Bóle głowy
d. Neuropatia cukrzycowa
e. Osteoporoza
f. Nowotwory
receptorowy
Ból neuropatyczny
niereceptorowy
psychogenny
Histamina-> substancja P -> NGF
Bradykinina
5-HT receptory -> OUN
PGI2
ATP
H+
Leki działające na receptory -> to leki znieczulające a nie p/bólowe!!! -> p/bólowe działają ośrodkowo albo
na drodze przewodzenia
LEKI P/BÓLOWE
OPIOIDOWE NIEOPIOIDOWE
1. AGONIŚCI RECEPTORÓW 1. NLPZ -> hamują cyklooksygenazę
OPIOIDOWYCH
Kwas acetylosalicylowy,
Morfina, petydyna, mtadon,
ibuprofen, ketoprofen,
fentanyl
diklofenak, piroksykamy,
2. CZŚCIOWI AGONIŚCKI:
indometacyna, nabumeton,
Bupremorfina, pentozacyna
celekoksyb
3. TRAMADOL
2. METAMIZOL (Pyralgina -> dodatkowe
!!!! dużo interakcji z innymi lekami!!!
działanie spazmolityczne) +
PARACETAMOL
3. FLUPIRTYNA ( K+opener, obniża napięcie
mm., głównie przykręgosłupowych),
4. NEFOPAM NA, 5-HT
5. INNE: p/depresyjne, p/padaczkowe,
neuroleptyki, p/lękowe, agoniści alfa-2-
ADR, inhibitorzy rec. NMDA, GKS
NLPZ DZIAAANIE:
A. p/bólowe
B. p/zapalne
C. p/gorączkowe
D. antyagregacyjne
NLPZ PODZIAA:
1. WZGLDNIE SELEKTYWNE INHIBITORY COX-1:
ASA, indometacyna, ibuprofen, naproksem, piroksikam
2. NIESELEKTYWNE (COX-1=COX-2)
Diklofenak
3. WZGLDNIE SELEKTYWNE INHIBITORY COX-2:
Etodolak, meloksikam
4. SELEKTYWNE INHIBITORY COX-2 = KOKSYBY
Celekoksyb, rafekoksyb
KLONIDYNA -> AGONIŚCI RECEPOTRÓW ALFA-2-ADR
Nasila działanie opioidowych leków p/bólowych
Bóle przewlekłe i pooperacyjne
INHIBITORY RECEPTORÓW NMDA -> KETAMINA, DEKSTROMETORFAN (ten dodatkowe działanie
przeciwkaszlowe!!!);
Skuteczne w przewlekłych zespołach bólu neuropatycznego
Stosowanie w bólu przewlekłym i pooperacyjnym
LEKI P/DEPRESYJNE -> AMITRYPTYLINA, IMIPRAMINA => 3 pierścieniowe leki p/depresyjne
Nasilają działanie opioidowych leków p/bólowych
Obniżają napięcie mm.
Działanie p/lękowe
Zastosowanie: bóle nowotworowe i neuropatyczne
Ł EFEKT DZIAAANIA -> PO 1-2 TYG;
Ł SZCZYT DZIAAANIA -> PO 4-6 TYG!
LEKI P/PADACZKOWE => KLONAZEPAM, KWAS WALPROINOWY, KARBAMZEPINA
Bóle neuropatyczne:
a. Neuralgia n. trójdzielnego
b. Neuralgia półpaścowa
c. Neuralgia cukrzycowa
d. Uszkodzenie OUN
LAMOTRYGINA
Blokuje kanały Na_ oraz hamuje uwalnianie NMDA
GABAPENTYNA, PREGABALINA:
Hamuje kanały Ca++ oraz zwiększa uwalnianie GABA (prawdopodobnie)
LEKI ANTYARYTMICZNE -> LIDOKAINA, MEKSYLETYNA
TRAMADOL
60% siły działania -> pobudzenie układu NA i 5-HT (zahamowanie wychwytu zwrotnego)
40% siły działania -> pobudzenie receptorów mi
Brak depresji ośrodka oddechowego ( wprzeciwieństwie do opioidów)
Mniejszy potencjał wywoływania uzależnienia niż opioidy
DZIAAANIE N/POŻDANE:
Euforia, zmęczenie
Zaburzenia nastroju, zmiana aktywności
Drgawki
Ograniczenie sprawności psycho-fizycznej
Nadmierne pocenie, zaparcia
Zahamowanie rytmu oddechowego
Wzrost ciśnienia
Spadek HR
Tolerancja i uzależnienie -> po nagłym odstawieniu objawy abstynecji
NEFOPAM
Pobudza receptory mi
Hamuje zwrotny wychwyt NA i 5-HT
Działanie cholinolityczne, p/histaminowe i miejscowo znieczulające
DZIAAANIA N/POŻDANE:
Nudności, suchość w ustach
Zaburzenia widzenia
Trudności w oddawaniu moczu
Lęki
...?
KANABINOIDY => DRONABINOL
AKTYWNE METABOLITY
Tachykardia, objawy cholinolityczne
Zastosowanie : skurcze spastyczne (np. w stardnieniu rozsianym), ból neuropatyczny, bóle kostno stawowe,
urazy mózgowo-czaszkowe
MIEJSCA DZIAAANIA LEKÓW:
A. Ośrodkowe opioidy, alfa-agoniści..
B. Modulacja drogi przewodzenia bólu
INDYWIDUALNY WYBÓR OPCJI TERAPEUTYCZNEJ:
Ł Rodzaj bólu
Ł Przyczyna
Ł Natężenie
Ł Czynniki osobnicze
Ł Obecność p/wskazań
Ł Schorzenia współistniejące
I dopiero WYBÓR ODPOWIEDNIEGO SPOSOBU LECZENIA!
EFEKTYWNA TERAPIA W BÓLU PRZEWLEKAYM:
a. Zestawienie lekóa. o różnych mechanizmach działania
b. Kojarzenie leków działająych na różnych poziomach
c. Leczenie adjuwantowe -> wspomagające -> łagodzenie działań niepożądanych i podnoszenie skuteczności
działania leków podstawowych
ADJUWANTY:
p/padaczkowe
p/depresyjne
miejscowo znieczulające
GKS
Miorelaksanty
Antyarytmiczne
Antagoniści rec. NMDA
Leki wspomagające na bóle kostne
!!! NIE MOŻNA KOJARZYĆ ZE SOB NLPZ!!!!
DRABINA ANALGETYCZNA:
I STOPIEC : NLPZ + adjuwanty
II STOPIEC: NLPZ + adjuwanty + słaby opioid: tramadol, kodeina, oksykodon, hydromorfon, nepofam,
flupirtyna
III STOPIEC: NLPZ+ adjuwanty+ mocny opioid: morfina + ewentualnie PCA (dokanałowo)
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
FARMA WYKŁAD 3 DZIAŁ 4Wykład 3 5 03 2013CHEMIA dla IBM Wyklad 8) 11 2013filozofia religii wykłady 2012 2013wykład VII 2013Cieciuch Metodologia Wykład 2012 2013Geo fiz wykład 9 01 2013Wykład 2 i 3 lato 2013 stalewyklad 10 2013Mikroekonomia wykład 10 2013wyklad 13 2013wyklad 12 2013Wykład 1 lato 2013 własnościwykład 6 11 2013Wykład 5 lato 2013 polimeryFarma wykład 4Wykłady Neuro 2013Wykłady Neuro 2013więcej podobnych podstron