3582324616

. Prawo handlowe po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej

Polska, starając się o przystąpienie do Wspólnoty Europejskiej, podejmowała działania zmierzające do harmonizacji prawa krajowego ze standardami wypracowanymi w państwach Wspólnoty. Efektem tego były liczne zmiany krajowych aktów prawnych - przeprowadzane w celu dostosowania przepisów do regulacji unijnych. Każde przystępujące do Unii państwo zobowiązuje się przyjąć cały „dorobek wspólnotowy” - acąuis communautaire, według stanu prawnego w chwili jego przystąpienia. 1 maja 2004 r. również Polska przyjęła na siebie ten obowiązek. Polski ustawodawca jest zobowiązany do implementacji przyjętych rozwiązań unijnych, a polskie sądy zmuszone są do dokonywania wykładni oraz bezpośredniego stosowania przepisów prawa europejskiego zawartego w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską (TWE) oraz w rozporządzeniach. Należy też zauważyć wzrastającą rolę Trybunału Sprawiedliwości, którego orzeczenia mają wpływ m.in, na rozwój prawa spółek i które muszą też być teraz respektowane przez Polskę.

Zawarcie przez Polskę układu z 16 grudnia 1991 r. o stowarzyszeniu ze Wspólnotą Europejską oraz wejście Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 r. stworzyły szczególny problem stosowania w Polsce prawa gospodarczego Unii Europejskiej. Prawo to jest - jak wiadomo - bardzo rozbudowane, w zakresie umów gospodarczych w ogóle, szczególnie w odniesieniu do prawa spółek oraz co do problematyki ochrony konkurencji. Prawo to obejmuje zarówno normy traktatowe, jak i wydawane przez organy Unii Europejskiej; w tej ostatniej grupie największe znaczenie mają dyrektywy uchwalane przez Radę Wspólnot Europejskich.

9Po wejściu do Unii Europejskiej obowiązują Polskę ogólne zasady dotyczące prawa wspólnotowego, a w szczególności:

1) tzw. prawo pierwotne, zwane inaczej prawem statutowym lub konstytucyjnym; wynika ono z aktów założycielskich Unii Europejskiej i ma bezpośrednią moc obowiązującą wobec państw członków Unii;

2) tzw. prawo wtórne, zwane inaczej pochodnym lub instytucjonalnym, to wiążące akty wydane lub przyjęte na podstawie prawa pierwotnego, a mianowicie:

a) rozporządzenia Rady Europejskiej: „obowiązują one co do wszystkich elementów i nadają się do bezpośredniego stosowania w każdym państwie członkowskim" (art. 249 TWE);

b) dyrektywy, wydawane przez Parlament Europejski, Radę Europejską i Komisję Europejską; są aktem wiążącym każde państwo członkowskie, wymagają jednak implementacji do prawa wewnętrznego: wiążą tylko co do rezultatu, pozostawiając państwu członkowskiemu swobodę w zakresie formy i sposobów jego osiągania (art. 249 ust 3 TWE), często w granicach opcji przewidzianych w dyrektywie;

c) decyzje, wydawane przez Parlament Europejski, Radę Europejską i Komisję Europejską; mają charakter wiążący, lecz tylko indywidualny: leżą na pograniczu prawa w znaczeniu przedmiotowym oraz decyzji administracyjnej.

Głównym źródłem wspólnotowego prawa umów handlowych (gospodarczych) są dyrektywy. Aby obowiązywały w stosunkach wewnętrznych państwa polskiego, wymagają