3582328468
KU NOWEJ KONSTYTUCJI KONSTYTUCJE MIEDZYWOTENNE Konstytucja marcowa (17 marca 1921 r.)
- typowe zasady demokratycznego systemu: suwerenność narodu, podział władz, zagwarantowanie praw obywatelskich;
- parlamentarny system rządów (nawiązanie do III Republiki Francuskiej w relacjach między legislatywą a egzekutywą -» silniejszy parlament, uzależniony od niego rząd, ceremonialne znaczenie prezydenta -» obawa przed Piłsudskim);
- Parlament - Sejm (444) i Senat (111), wybory 5-cioprzymiotnikowe, przewaga Sejmu:
* Senat tylko uczestniczył w uchwalaniu ustaw;
* Sejm ostateczny głos w ustawodawstwie, szeroka kontrola rządu (zwykłe votum nieufności dla gabinetu lub ministra), rozwiązanie parlamentu tylko na mocy uchwały Sejmu lub prezydent za zgodą Senatu;
- Prezydent wybierany przez Zgromadzenie Narodowe, ponosił jedynie odpowiedzialność konstytucyjną przed Trybunałem Stanu. Powoływał rząd.
-* brak stabilnej większości w Sejmie, częste upadki gabinetów -» zamach majowy w 1926
Nowela sierpniowa (2 sierpnia 1926 r.)
-» To osiem artykułów regulujących poniższe kwestie, będące wypadkową różnych koncepcji, kompromisów i taktycznych rozgrywek, wzmacniające władzę wykonawczą kosztem ustawodawczej:
- w sprawach budżetowych - obowiązek zakończenia prac nad projektem budżetu w ściśle określonym terminie (5 miesięcy) przez obie izby, a w razie nie ukończenia prac projekt wchodził w życie w postaci, w jakiej został zgłoszony jako projekt rządowy, albo w postaci uchwalonej przez tą izbę, która ukończyła prace w terminie. W tym czasie nie można było zamknąć sesji parlamentu;
- prezydent otrzymał prawo rozwiązania parlamentu na wniosek RM umotywowany orędziem, ale tylko raz z tego samego powodu. Oznaczało to, że sejm stracił swoje prawo do rozwiązania się swoją uchwałą;
- w czasie, gdy obie izby są rozwiązane prezydent może wydawać w razie nagłej konieczności rozporządzenia z mocą ustawy. Rozporządzenia te nie mogły jednak dotyczyć problemów najwyższej wagi, jak np. zmiany konstytucji, ustalania budżetu państwa, albo zaciągania zobowiązań finansowych i politycznych wobec innych państw itd. Rozporządzenia te traciły moc, jeśli nie zostały przedstawione Sejmowi w ciągu 14 dni po najbliższym posiedzeniu albo, jeśli Sejm je uchylił;
- wniosek o votum nieufności dla rządu nie może być głosowany na tym samym posiedzeniu, na którym został zgłoszony;
- sankcja za naruszenie konstytucyjnego zakazu pobierania przez posła lub senatora korzyści od rządu. W razie stwierdzenia przez SN złamania tego zakazu członek parlamentu tracił mandat i korzyści otrzymane od rządu.
-» koniec lat 20'tych to ciągła walka obozu sanacji z partiami opozycyjnymi i dopiero wybory brzeskie w 1930 r. doprowadziły do wygrania większość mandatów w parlamencie -» rozpoczęto procedurę uchwalania konstytucji (choć nie trzymano się jej)
Konstytucja kwietniowa (23 kwietnia 1933 r.)
- autorytarna forma rządów, prezydent ma pierwsze miejsce w państwie, wybierany przez Zgromadzenie Elektorów (większość wyłaniania przez Sejm i Senat), ale jeśli ustępujący prezydent wskazał swego następcę, to wybory powszechne;
- prezydent mianował następcę na wypadek wojny -» pozwoliło na ciągłość władzy po 1939 r.;
- brak jakiejkolwiek odpowiedzialności prezydenta;
- prezydent powoływał rząd i dokonywał w nim zmian (choć rząd ponosił odpowiedzialność polityczną przed Sejmem);
- prezydent mógł w każdym momencie rozwiązać parlament i miał szerokie kompetencje prawodawcze;
1
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
KU NOWET KONSTYTUCJI KONSTYTUCIE MI ĘDZYWOIENNE Konstytucja marcowa (17 marca 1921 r.) -
KIJ NOWEI KONSTYTUCJI KONSTYTUCTE MIĘDZYWOTENNE Konstytucja marcowa (17 marca 1921 r.) -
Konstytucja marcowa i kwietniowa. Analiza porównawcza konstytucja marcowa (17 marca 1921
KONSTYTUCJA MARCOWA 17.III. 1921 Suwerenność narodu, podz. władz, gwarancje praw
KU NOWEJ KONSTYTUCJII. Konstytucje międzywojenne. 1. Konstytucja z 17 marca 1921
Konstytucja marcowa I kwietniowa 17 marca 1921 r. odrodzone państwo polskie przyjęło oficjalna nazwę
USTAWA z dnia 17 marca 1921 roku• KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. W Imię
DSCN1714 USTAWA z dnia 2 sierpnia 1926 r. zmieniająca i uzupełniająca Konstytucją Rzeczypospolitej s
projekt nowej konstytucji. Działalność de Klerka i Mandoli przyniosła im międzynarodowe uznanie i Po
1921-1926 17 III 1921 - konstytucja marcowa - ograniczono władzę prezydenta, władza ustawodawcza&nbs
330 PIK KU SZA KONSTYTUCYA AUSTRYACKA. dwoma tygodniami kartę konstytucyjną czeską, nie zostawiając
Obraz6 (106) Treść konstytucji marcowej wskazywała na zamiar daleko idącej decentralizacji administ
Historia polskiego sądownictwa administracyjnego • Konstytucja Marcowa
21273 P1680473 Prezydent w nowej Konstytucji zmtal usytuowany jako zasadniczy ‘nr*, w systemie ustro
PREZYDENT W USTROJU II RP Akt prawy Opis Konstytucja marcowa z 1921 a. Władza
więcej podobnych podstron