1636662223

Ocena ryzyka w ubezpieczeniach na życie tego ryzyka zaliczyć można czynniki wpływające bezpośrednio na zdrowie człowieka (kurz, hałas), jak i oddziaływanie pośrednie (stres, pośpiech)^{1 2}.

Ryzyko pozazawodowe wiąże się z czynnościami pozazawodowymi wykonywanymi przez ubezpieczonego w wolnym czasie. W ostatnim czasie warto zauważyć wzrost znaczenia tego typu ryzyka, co może wynikać z wydłużenia się czasu wolnego i popularyzacji czynnych form odpoczynku.

Ryzyko finansowe w ubezpieczeniach na życie wiąże się z niebezpieczeństwem swojego rodzaju nad-ubezpieczenia. Nadubezpieczenie definiowane jest jako ubezpieczenie zbyt drogie w stosunku do dochodów rozporządzalnych ubezpieczającego, bądź nadmierne w stosunku do interesu ubezpiecze-niowego^x.

Ocena ryzyka w ubezpieczeniach na życie składa się z dwóch elementów składowych: selekcji ryzyka, klasyfikacji ryzyka.

W ramach procesu selekcji ryzyka firma ubezpieczeniowa dokonuje oceny indywidualnych wniosków ubezpieczeniowych pod kątem reprezentowanego przez nich ryzyka w celu podjęcia decyzji o ich przyjęciu do ubezpieczenia bądź odrzucenia czy odroczenia. Odroczenie ma miejsce w sytuacji, gdy nie ma możliwości właściwej oceny ryzyka w rozpatrywanym momencie, a gdy możliwość taka może się pojawić w niedalekiej przyszłości. Podstawowym, a zarówno bezpośrednim celem procesu selekcji jest przeciwdziałanie procesowi niekorzystnej samoselekcji dokonywanej przez osoby chcące się ubezpieczyć.

Drugim elementem składowym procesu oceny ryzyka jest klasyfikacja przyjętych wniosków ubezpieczeniowych do określonych klas ryzyka. Swoje bezpośrednie przełożenie ma to na zastosowanie taryfy składek. W trakcie klasyfikacji następuje przydział ubezpieczonego do grupy klientów reprezentujących zbliżone prawdopodobieństwo ryzyka³. Bezpośrednim celem klasyfikacji ryzyka jest doprowadzenie do sytuacji, w której ubezpieczenie jest zawarte na warunkach i przy poziomie składki odzwierciedlającym stopień jego ryzyka.

Początkowym etapem klasyfikacji klientów, a tym samym konstrukcji taryfy składek jest wyodrębnienie klasy (grupy) standardowej. Grupa ta będzie odzwierciedlała przeciętne ryzyko dla całego portfela ubezpieczonych, a osoby do niej zaliczone obciążone będą przeciętną składką. Grupa standardowa powinna być liczna i obejmować wystarczająco duży procent ubezpieczonych (ok. 90% ubezpieczonych). Wtedy zmniejszy się prawdopodobieństwo odchylenia od przeciętnego ryzyka oraz zmniejszą się koszty administracji portfelem ubezpieczeniowym⁴.

Obok klasy standardowej, niezbędne jest utworzenie klas substandardowych o podwyższonym ryzyku ubezpieczeniowym, jak również o podwyższonej składce ubezpieczeniowej. Konieczne jest, aby liczba tych klas gwarantowała zachowanie równowagi pomiędzy wymaganiami minimalnymi (wynikającymi

Tamże, s. 66-67.

Tamże, s. 67.

H. Jasiulewicz, Underwriting w ubezpieczeniach na życie, [w:] S. Ostatewicz (red.), Metody oceny i porządkowania ryzyka w ubezpieczeniach życiowych, Wyd. AE, Wrocław 2000, s.117.

Monkiewicz J., Podstawy ubezpieczeń..., dz. cyt., s. 68-69.