3236691874

3236691874



2 Rozdział I. Zagadnienia ogólne

§ 1. Pojęcie, istota oraz wartości bezpieczeństwa narodowego

Pojęcie bezpieczeństwa jest jednym z najczęściej używanych terminów w języku dyplomacji i polityki. Definicje leksykalne identyfikują bezpieczeństwo z pewnością, zabezpieczeniem i wskazują, że oznacza ono brak zagrożenia oraz ochronę przed zagrożeniem1. Z kolei według Słownika tenninów z zakresu psychologii dowodzenia i zarządzania (s. 17) - bezpieczeństwo jest stanem, który daje poczucie pewności i gwarantuje tak jego zachowanie, jak i szansę na doskonalenie. Jest to jedna z podstawowych potrzeb człowieka, odznaczająca się brakiem ryzyka utraty czegoś, co człowieka szczególnie ceni. Stąd wyróżnia się m.in. bezpieczeństwo globalne, regionalne, narodowe; bezpieczeństwo militarne, polityczne, społeczne; bezpieczeństwo fizyczne, psychiczne, socjalne; bezpieczeństwo strukturalne i personalne.

W znaczeniu ogólnospołecznym bezpieczeństwo obejmuje zaspokojenie potrzeb: istnienia, przetrwania, pewności, stabilności, całości, tożsamości (identyczności), niezależności, ochrony poziomu i jakości życia. Bezpieczeństwo, będąc ze swej istoty naczelną potrzebą człowieka i - szerzej - grup społecznych, jest zarazem podstawową potrzebą państw i systemów międzynarodowych, a jego brak wywołuje niepokój i poczucie zagrożenia. Jest to tzw. egzystencjalna potrzeba wyrastająca z obiektywnych warunków bytowania narodów i z relacji pomiędzy nimi. Potrzeba ta stwarza przesłanki dążeń do jej zaspokojenia. Przechodząc od fazy aspiracyjnej do realizacyjnej, potrzeby egzystencjalne poszczególnych państw i systemów międzynarodowych stają się interesami egzystencjalnymi. Takimi właśnie interesami stają się potrzeby bezpieczeństwa2.

W świetle powyższego nadrzędność bezpieczeństwa nad innymi dziedzinami jest dość szczególna, albowiem jest wartością, której osiąganie stanowi powinność elementarną, stojącą ponad różnorakimi społeczno-ekonomicznymi, historycznymi i kulturowymi przejawami aktywności społecznej. Co zaś istotne, bezpieczeństwo posiada charakter interdyscyplinarny i utylitarny, nie może i nie powinno być rozpatrywane jako wartość odrębna od innych3.

Dla większego zrozumienia pojęcia bezpieczeństwa wydaje się być użyteczne wyodrębnienie jego trzech wymiarów: podmiotowego, przedmiotowego i procesualnego (perspektywicznego). Przy czym w wymiarze podmiotowym oznacza ono pewność istnienia i przetrwania danego uczestnika życia społecznego; w wymiarze przedmiotowym - pewność jego stanu posiadania (w tym tożsamości)

1

   R. Zięba, Pojęcie i istota bezpieczeństwa państwa w stosunkach międzynarodowych. Sprawy Międzynarodowe 1989, Nr 10, s. 49-50.

2

   J. Kukułka, Bezpieczeństwo a współpraca europejska: współzależności i sprzeczności interesów. Sprawy Międzynarodowe 1982, Nr 7, s. 32.

3

   W. Kitler, Podstawowe kategorie bezpieczelistwa narodowego, [w:] W. Kitler,A. Skrobacz, Bezpieczeństwo ludności cywilnej. Pojęcie, organizacja i zadania w czasie pokoju, kryzysu i wojny, Warszawa 2010, s. 12.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
§ 1. Pojęcie, istota oraz wartości bezpieczeństwa narodowego 3 i swobód rozwojowych; w wymiarze zaś
§ 1. Pojęcie, istota oraz wartości bezpieczeństwa narodowego 5 b)    dotyczy celów
6 Rozdział I. Zagadnienia ogólne czeństwa oraz traktowania państwa jako suwerennego podmiotu w stosu
PwTiR013 24 Rozdział 1 wspólnotowe, orzecznictwo sądowe, zwyczaje oraz wartości tkwiące u podstaw fu
Rozdział pierwszyZAGADNIENIA OGÓLNE1. Pojęcia podstawowe 1. Prawo karne procesowe, zwane postępowani
page0038 ZAGADNIENIA OGOLNE Pojęcie deskrypcji określonej (zwanej też deskrypcją indywidualną lub je
Rozdział I. Zagadnienia ogólne prawa gospodarczego 6.    W myśl przepisów ustawy o
Rozdział I. Zagadnienia ogólne prawa gospodarczego 12.    Osoby fizyczne prowadzące
Rozdział I. Zagadnienia ogólne prawa gospodarczego 19.    Osoba fizyczna w wieku 6 la
Rozdział I. Zagadnienia ogólne prawa gospodarczego b)    nie może być samodzielnym

więcej podobnych podstron