7245

Legendarna data założenia Rzymu 753r p.n.e. jest także datą początku prawa rzymskiego, ale jego rozwój nie kończy się z upadkiem państwa zachodniorzymskiego, lecz trwa nadal w części wschodniej. Rozwoj prawa rzymskiego podzielony jest na części:

1) Okres prawa archaicznego (753r p.n.e. - połowa III w p.n.e.). W tym okresie prawo obywateli, ąuińtes, zwane stąd prawem kwirytalnym, to przede wszystkim prawo zwyczajowe, zastępowane stopniowo ustawami oraz aziałalnością magistratur jurysdykcyjnych. Dzięki ustawie XII Tablic oraz działalności interpretacyjnej uczonych-prawników, zaczyna stopniowo wyłaniać się to, co nazywamy systemem prawa.

2) Okresu rozwoju i prawa klasycznego (do 235r n.c.). Prowadzone przez Rzymian zwycięskie wojny zaborcze spowodowały nagromadzenie dużych bogactw i napływ rzeszy niewolników. Dynamiczny rozwój produkcji , a co za tym idzie intensywna wymiana towarowa, także międzynarodowa powoduje pojawienie się nowej gałęzi prawa - ius gentium. Zmiana ustroju państwa przejście od republiki do pryncypatu spowodowało pojawienie się nowych czynników prawotwórczych (senat, cesarz, nauka prawa). Dlatego też nastąpił podział na podokresy : prawo przedklasyczne i prawo klasyczne. Dzięki wszystkim tym czynnikom prawotwórczym prawo rzymskie osiągnęło wtedy szczyt swojego rozwoju.

3) Okres schyłkowy - okres poklasvcznv (do 565r n.e.). Ogólny upadek gospodarczy Rzymu pociągnął za sobą kryzys we wszystkich dziedzinach życia społecznego. Kryzys ogarnął także prawo pochodzące z wielu źródeł. Prawo klasyczne staje się niezrozumiałe dla przeciętnych urzędników państwowych, występują tendencje do unifikacji całego prawa z jednej strony, oraz pospolitowania się prawa klasycznego z drugiej. Jedynym źródłem prawa bvłv konstytucje cesarzy. Upadek twórczej jurysprudencji i pozostałych czynników prawotwórczych spowodował wzrost znaczenia i aktywności szkół prawniczych na wschodzie i na zachodzie. One przyczyniły się do ostatniego w dziejach prawodawstwa ziywu, jakim była działalność kodyfikacyjna Justyniana.

3. Prawo zwyczajowe

We wszystkich państwach pierwotnych, również i w czasach najdawniejszych w Rzymie źródłem prawa był zwyczaj.

Ukształtowane na jego podstawie prawo zwie się „prawem zwyczajowym”. W Rzymie określają je jako mos maiorum albo consuetudo. Zwyczaj kształtował się w wyniku ciągłości i niezmienności jakiegoś postępowania. Stosowany w^r społeczności zorganizowanej, podniesiony zostaje ao rangi normy prawnej wówczas, gdy uznany jest dobrowolnie przez dłuższy czas w sposób niezmieniony.

Rola prawa zwyczajowego, tak ogromna w zamierzchłych czasacli, słabnie wraz z pojawieniem się nowych czynników prawotwórczych: edyktu pretorskiego oraz działalności jurysprudencji.

Według koncepcji rzymskiej p^.Q..Ł^maiQ^,e-iea.,milczac.ym wyiaLem.-YvQlL.ludu. w przeciwieństwie do ustawy, w której wola ta objawiona jest wyraźnie. Prawo zwyczajowe , jako niepisane, nie sprzyja poczuciu pewności prawnej, niezbędnej w każdej społeczności zorganizowanej i stwarza dogodne warunki do nadużyć również ze strony tych, którym powierzono nadzór nad jego respektowaniem. W wyniku tych nadużyć ze strony patrycjuszowskich sędziów w roku 450 p.n.e. powstała słynna Ustawa XII Tablic - źródło wszelkiego prawa. Na jej treść złożyło się przede wszystkim obowiązujące prawo zwyczajowe.

4. Ustawa XII Tablic

Według trądy:ji antycznej ustawa tą swe ppwfląpję .łąwtjzjęę^ą fląppwę^ym żgsMęm ?juszv w stosunku do patrycjuj nęgo). PJebejusze '

>meną kapłanów - a

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
1.2.2 Maszyny Turinga Jeśli język jest na tyle skomplikowany, że dla rozpoznania jego słów nie wysta
Fosfor czerwony nie jest tak łatwopalny jak fosfor biały, ale jego ugaszenie również jest bardzo tru
Niedopuszczalne jest żądanie uchylenia wyroku z jakichkolwiek innych przyczyn. Jego uchylenie nie mo
Sponsoring jest jedną z szybciej rozwijających się form promocji. Jego rozwój wynika w dużym stopniu
CCF20090831136 248 Samowkdza jakim jest sam w sobie i dla siebie samego. Ale, jak wiemy, nie zaistn
Wniosek nie udowodniono jaka jest natura agresji (instynktowna czy wyuczona), ale na pewno nie jest
PA180603 wszystkimi organizmami i ich zależności od czynników biotopu. Założeniem sozologii jest tak
ochrona środowiska (6) wszystkimi organizmami i ich zależności od czynników biotopu. Założeniem sozo
DSC08372 Założenia polskiego systemu przeciwdziałania bioterroryzmowi Planowane jest także
skanuj0023 Możliwe jest także usytuowanie budynku przy granicy w przypadku równoczesnej budowy z sąs
Gennep Obrz?dy przej?cia0 z jednej sytuacji społecznej do innej, ułatwiają owo przejście albo war
12

więcej podobnych podstron