108244

najpierw mamy zwrócić uwagę nosi czerwoną szatę. Takie sterowanie porządkiem postrzegania obecne było już w malarstwie dawnym. Np. „Złożenie do grobu” Caravaggia. Kompozycja obrazu sprawia, że wzrok widza wędruje ku kolejnym elementom przedstawienia. Najpierw skupiamy się na najbardziej ekspresywnym elemencie w prawym górnym rogu następnie po przekątnej obrazu itd.

Malarstwo i literatura mają wspólne techniki kompozycyjne, np. „Leganda o św. Aleksym” wykazuje zewnętrzny i wewnętrzny podział oparty na liczbie 5. Zasada takiego podziału pozostałaby zagadką, gdyby nie to. że ugmpowania postaci w najstarszych romańskich tympanonach oparte są również na liczbie 5. Odzwierciedla to pięć postaci z obrazów romańskich.

Jednak najważniejsze wydają się odpowiedniości strukturalne. Np. przeniesienie zasady fabuły utworu na formę konstrukcji poliptyku, np. sekwencje obrazów - związek fabularny, np. Droga Krzyżowa.

Bardziej szczegółowym badaniom odpowiedniości literatury i malarstwa zajął się Borys Uspienski. W swoim artykule: „Strukturalna wspólnota różnych rodzajów sztuk” podkreśla jedność formalnych chwytów kompozycyjnych w literaturze i sztukach plastycznych . Zestawianie malarstwa i literatury okazało się możliwe, gdyż zarówno dzieło literackie jak i utwór plastyczny w większym lub mniejszym stopniu charakteryzuje się względną odrębnością, czyli stanowi szczególny mikroświat, zorganizowany według swoich własnych, specyficznych reguł. Możemy tak zrobić, gdyż, jak to powiedział prof. Kasperski: „Artefakty odmienne kulturowo są wzajemnie porównywalne” (Cokolwiek to znaczy...;)) 1. Zarówno w literaturze, jak iw malarstwie mamy do czynienia z różnymi punktami widzenia autora.

Może to być wewnętrzny lub zewnętrzny punkt widzenia.

Zewnętrzny w literaturze: Narrator opisuje wydarzenia z boku, jest obserwatorem. Zajmuje pozycje zewnętrzną wobec opisywanych zdarzeń, np. „Lalka” Prusa

Wewnętrzny w literaturze: Narrator przyjmuje punkt widzenia któregoś z uczestników opowieści, np. „Pamiętnik starego subiekta” w „Lalce”.

Zewnętrzny i wewnętrzny punkt widzenia wchodzą we wzajemne relacje. Np. w „Nocach i dniach” Dąbrowskiej mamy raz punkt widzenia wewnętrzny, raz wewnętrzny, narrator "przełącza się” np. myśli Barbary - krytyka Bogumiła, jaki to on jest przyziemny i prosty i za chwilę opis domu.

Taka zewnętrzność i wewnętrzność punktu widzenia może przejawiać się w różnych planach: ideologii, frazeologii, charakterystyki czasowo-przestrzennej i psychologii.

Podobnego rodzaju opozycja zewnętrznego i wewnętrznego punku widzenia ma duże znaczenie w konstrukcji dzieła malarskiego.

Zewnętrzny w malarstwie: Malarz utożsami się z odbiorcą, widzi świat jego oczami. Zajmuje pozycję obserwatora poza światem przedstawionym. Autor parzy na świat w obrazie, tak jakby widział go przez okno. Taka zewnętrzna pozycja autora została uwzględniona przez teoretyków Odrodzenia. Według nich obraz jest właśnie „oknem na świat”. Taka pozycja malarza jest charakterystyczna od Odrodzenia po dziś.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Prosimy uczniów, o to aby przeglądając kolorowe czasopisma, zwrócili uwagę i wybrali takie zdjęcia,
historia dyplomacji (174) nych znajdujemy w nich niewiele. Warto jednak zwrócić uwagę na takie wydaw
86942 skanuj0009 6 W uakcic pokazu warto zwrócić uwagę na takie kwestie, jak: >    
skanuj0063 (54) • w zakresie kończyn trzeba zwrócić uwagę na; >    budowę, znieksz
fotografowanie architektury nie. fy- Fotografując ogólną sylwetkę budynku (całość) w perspektyw:® t
METODOLOGIA BADAŃpraca naukowa - charakterystyka (2) Należy również zwrócić uwagę, że poprawność
skrypt087 (2) 172 Laboratorium Podstaw Elektrotechniki / e=- p Należy więc zwrócić uwagę, że wzory (
zdj?cie1366 Wynik badania densytometrycznego często ma postać kolorowego wydruku. Zawsze trzeba zwró

więcej podobnych podstron