116581

l emat 2: Metody pomiaru natężenia przepływu wocłv w r/.ecc

Wyróżniamy metody:

1. bezpośrednie

• wolumetryczna- objętościowa- jest dokładna, gdy stosuje się ja w warunkach, gdzie istnieje możliwość całościowego uchwycenia strumienia przepływającej wody. Stosowana do pomiaru natężenia przepływu w małych ciekach. Za pomocą naczynia o znanej pojemności dokonuje się bezpośredniego pomiaru ilości przepływającej wody. Pomiar powtarza się 3- krotnie, a wynik się uśrednia Natężenie oblicz się ze wzoni: Q= V/T V- objętość wody w naczyniu

T- średni czas napełnienia naczynia

• chemiczna- metoda konduktometryczna z jednorazowym dozowaniem substancji wskaźnikowej Stosuje się do badania rzek o przepływie turbulentnym, nie większym niż kilkanaście m³/s.. W takim przepływie można dobrze wymieszać substancję wskaźnikową, która zwykle jest NaCl. Dokonując pomiaru należy znaleźć odpowiednie miejsce do wprowadzenia jednorazowego roztwom pierwotnego, a także profil kontrolny, który powinien być w takiej odległości, by na wyznaczonym odcinku nastąpiło pełne wymieszanie roztwoiu z wodą rzeczną. Odległość miedzy punktem wlania roztwom, a profilem kontrolnym powinna być 2-3 razy większa niż długość odcinka mieszania.

• przelewów cechowanvch-przv budowlach wodnych są zainstalowane urządzenia przelewowe: progi, zastawki. Ze wzgl. Na kształt otworu dzielone są na: prostokątne, trójkątne, kołowe, trapezowe, złożone. Zwykle stosuje się przelewy trójkątne o różnym stopniu rozwarcia. Powszecline są także pizełewy złożone stosowane przy jak największej pojemności pomiaru. Błąd pomiarowy wynosi zaledwie 1-3%. Tą metodą określa się grubość warstwy wody h, która przelewa się nad korona przelewu. Pomiaru dokonuje się co najmniej na odległości 3-4 h od korony przelewu.

2. Pośrednie- polegają na pomiarze prędkości wody w korycie rzeki:

• metoda pływakowa- bada się nią wody o ruchu zbliżonym do laminamego. W pomiarach stosuje się pływaki hydrometryczne, które mierzą powierzclmiową prędkość wody. Pływakiem swobodnym może być kawałek drewna o ciężarze właściwym mniejszym od ciężaru właściwego wody. Pomiaru dokonuje się na prostym odcinku rzeki, któiy powinien być 4-5 razy dłuższy niż szerszy. Przekroje końcowe należy oznaczyć, a potem dokonać kilku pomiarów czasu płynięcia pływaków na wybranym odcinku. Liczba pomiarów jest zależna od szerokości cieku i warunków płynięcia wody. Po wykonaniu kilku pomiarów oblicza się średni czas przepływu.

• metoda młynkowa- polega na punktowych pomiarach prędkości wody za pomocą młynka hydrometrycznego. Pomiar wykonuje się w profilach o dostatecznie długim odcinku rzeki. Profil powinien być oddalony od urządzeń zakłócający cli równomierność przepływni (śluzy, filary mostowe). Pomiary wykonuje się wzdłuż pionów hydrometrycznych. Przy rozmieszczeniu pionów uw^rzględnia się szerokość izeki, kształt dna koiyta, rozkład strug płynącej wody.