122839
Ten uniwersalizm jest umiarkowany, nie sposób nie zauważyć, ze miedzy wyrazami różnych języków nie ma odpowiedniości 1:1. Nie chodzi o określenia kultury materialnej. Jest tak, że w języku japońskim są takie pojecie, które nie maja swoich odpowiedników w żadnym języku - opisują swoją ideę. Nie trzeba daleko szukać - W. twierdzi, że angielskie soul, w znaczeniu obiegowym, nie znaczy tego, co rosyjskie /Jywa i polskie dusza. Te słowa nie są swoimi odpowiednikami.
Co zdaniem Wierzbickiej ma być najprostszą ideą? Bez których nasze myślenie nie może się obejść? Przy pomocy tych kilkudziesięciu pojęć można wyjaśnić znaczenia wszystkich słów we wszystkich językach. Idee podstawowe dla człowieka dostały nazwy po polsku, ale można to pokazać w dowolnym języku.
1. Elementy nominalne - ja, ty, ktoś, coś,ludzie.
Ja i ty: normalnie, mówi się że ja - nadawca, mówiący. Czyli ja nie może być pojęciem pierwotnym, skoro się definiuje. Ale WIERZBICKA MÓWI TAK - MÓWIĄCY, NADAWCA, JEST NIETOŻSAME Z JA. Ja to nie jest zawsze mówiący, jest się ja, jak się nie mówi. Czyli nie można eksplikować ja przez mówiące.
Ktoś coś: mówiło się : osobowe - nieosobowe. Ale chodzi o to, ze jeżeli powiem, słyszałam coś miłego, to nie wiadomo, czy to była rzecz, mogło być zachowanie. Skoro są ktosie, to po co nam ludzie - to odróżnienie pierwotne człowieka od boga.
2. Określniki - ten, ta, to, ten sam, inny, niektóre
3. Kwantyfikatory - jeden, dwa, dużo, wszystko, wszystkie, wszędzie Dużo - policzalny i niepoliczalny. Są języki, które tego nie odróżniają.
Wszyscy: pozdrowienia dla wszystkich, do diabła z tym wszystkim. Takie wszystkie, których nie można eksplikować.
4. Elementy powiększające - więcej
5. Predykaty mentalne - myśleć, wiedzieć, chcieć.
Jeżeli człowiek przyjrzał się, jak słowniki definiują wiedzieć, myśleć, czuć, to widać, ze podają one definicje sprzeczne tych określeń.
6. P. niementalne-
7. Działania zdarzenia
8. Przytrafiać się
9. Ewaluatory - dobry zły
Dobry może oznaczać - chcę tego, złe - nie chcę tego. Dobry i zły są powiązane ze sobą, ale nie jest tak, ze zły - nieprawda ze - dobry.
10. Deskryptory
Duży, mały. Nieeksplikowane bez błędnego koła. Tradycyjnie - duży eksplikuje się przez „większy niż norma dla danej grupy". Można powiedzieć, ze ktoś jest wysoki, tak naprawdę bez wiedzy, jak wygląda zbiór referencjalny. To, że nie wiem, jaki jest standardowy pigmej, nie przeszkadza mi mówić, ze „jak na pigmeja jest wysoki" - są jakieś moje oczekiwania. Teza, ze tłumaczymy małe przez mniejszy, a duży przez większy, oznacza, ze w każdym języku musza istnieć określenia większy, mniejszy. A nie we wszystkich są.
11. Czas
12. Przestrzeń
13. Partonomia i taksonomia - część, rodzaj
Część - ważna część dla konstrukcji dzierżawczych, rzeczy zbywalne i niezbywalne. Moja ręka/ mój samochód - można pogłaskać po ręce kogoś, ale nie po samochodzie, nawet jeśli w
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
- pierwotna koncepcja zakłada, że ten model jest niezmienny i nie da się na n
Egzamin Algebra3 Ale to nie robi różnicy już chyba, czy ten nawias jest czy nie? Zdaje mi się że nie
Pytania ■ Co się dzieje w domu gdy jest awaria i nie ma prądu? ■
10 (247) Oto drugie jest zadanie -nie ma czasu na oklaski! -trzeba znaleźć pięć szczegółów, które ró
DSC00028 (29) • Tam gdzie dach jest prosty nie ma //iele zag eć kominów świetlików
Konkluzja tych spostrzeżeń historycznych i współczesnych jest prosta: nie ma jednego społeczeństwa
0 0 066328088 middle RODZAJE SEXU 1. Studencka - jest z kim, nie ma gdzie. 2. &nb
Łagodność ŁAGODNOŚĆ Łagodność jest o2naką siły, nie słabości. W łagodności jest MOC i nie ma w niej
OSOBOWOŚĆ JEST WRODZONA!!! Nie ma na świecie dwóch osób z identycznymi odciskami palców i chyba nikt
Wymiany fonematów samogł. w grupach ionol. w oświetl, hist. IGI zu rozwojowego, jest wtórna i nie ma
CCF20090601 004 (w pierwszym ułamku jest^o), więc nie ma (x - x o) i (xo - x o), w drugim jest/(xi),
CCF20090601 004 (w pierwszym ułamku jest^o), więc nie ma (x - x o) i (xo - x o), w drugim jest/(xi),
1. W sytuacji eskalacji konfliktu ( kiedy niechęć jest duża i nie ma mowy o
więcej podobnych podstron