53825
- zasady współżycia społecznego,
- społeczno- gospodarcze przeznaczenie prawa
Nadużycie nie jest wymysłem prawa socjalistycznego! Tylko w common law odrzucono tę koncepcję. W systemach kontynentalnych przyjmuje się rzymską zasadę:
SUMMUM IUS SUMMA INIURIA najwyższe prawo najwyższym bezprawiem.
Sądy tymczasem stosowały przepisy o nadużycia prawa do wszelkiego rodzaju praw podmiotowych:
- oddalanie powództw windykacyjnych wytaczanych przez właścicieli nieruchomości rolnych w związku z nieformalnym obrotem nieruchomościami ( żądanie zwrotu stanowiło wg sądów nadużycie prawa własności),
- sąd odmówił wydania krowy od PGR,
- sąd odmówił eksmisji j.g.u. ( sprzeczne z moralnością socjalistyczną )
TECHNIKA KLAUZUL GENERALNYCH- analiza orzecznictwa wskazała, że zbyt szerokie i liberalne stosowanie przepisów o nadużyciu prawa prowadzi niekiedy do przechodzenia do porządku dziennego nad obowiązującymi przepisami, do traktowania przepisów o nadużyciu prawa jako normy nadrzędnej w stosunku do innych norm.
Inny przykład: . w nazistowskich Niemczech obowiązywał tak znakomity kodeks jak BGB, a sądy odmawiały stosowania przepisu twierdząc, że stosowanie przepisu wykracza poza dobre obyczaje czy dobrą wiarę.
4) Te tendencje zostały przełamane po wejściu w życie kc odpadł argument w postaci niedostosowania doktryny do stosunków społecznych. Podkreślano, że stosowanie art. 5 należy ograniczyć. Ocena w sprawę nadużycia prawa podmiotowego musi być oparta na dokładnym zbadaniu stanu faktycznego. Nie można stosować żadnych stereotypów. Art. 5 ma zastosowanie także do oceny działań osób prawnych.
Zgodnie z art. 5- nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze:
1) SPOŁECZNO GOSPODARCZYM PRZEZNACZENIEM TEGO PRAWA lub:
2 ZASADAMI WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO.
W okresie socjalizmu zastąpiły wszystkie poprzednio występujące klauzule. Obowiązek ich przestrzegania zawarty był w Art. 72. Konstytucji PRL. Jest to bez wątpienia pojęcie ocenne. Wprowadza się je, aby uelastycznić stosowanie prawa. Odpowiadają one zasadom moralnym, odnoszącym się do stosunków międzyludzkich ( z punktu widzenia dobra i zła ). Mogą to też być pewne reguły obyczajowe ( np. orkiestra na pogrzebie zamiast grać marsz pogrzebowy gra oberka ). W latach 90. powstał problem: czy wyeliminować zasady współżycia społecznego i powrócić do wcześniej stosowranych?- np. prof. Stępski z UJ. TYcść tej klauzuli zmieniło jednak orzecznictwo. Pojęcie to jest powoli zastępowrane przez pojęcie w^lędów słuszności ( Art. 417.- odszkodowanie od władzy publicznej ).
Ze względu na funkcję, którą w ramach odwołujących się do zasad współżycia społecznego praepisów, przepisy te mają spełniać:
a) przepisy, w' których naruszanie zasad współżycia społecznego spotyka się z dezaprobatą ze strony ustawodawcy, w tym sensie, że wiąże on ujemne skutki prawne z tym zachowaniem się:
- art. 5 ( zob. wyż.),
- art. 58 §2 ( nieważność czynności prawTnej- patrz, niż )
- art. 93 (fikcja ziszczenia się warunku,
- art. 754 ( prowadzący cudze sprawy bez zlecenia ),
- art. 1008 ( uporczywe postępowanie wbrew woli spadkodawcy w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego uznane jest za potencjalną przyczynę wydziedziczenia ),
- art. 56 §2 kro ( wyłączenie dopuszczalności rozwodu, jeśli byłby on sprzeczny z zasadami współżycia społecznego
b) przepisy, w którym powstanie, zmiana lub ustanie konkretnych praw czy obowiązków uzależnione są od oceny danego stosunku prawnego z punktu widzenia zasad współżycia społecznego.
- art. 411 pkt 2- wyłączający roszczenia z tytułu nienależnego świadczenia, jeżeli spełnione świadczenie odpowiadało zasadom współżycia społecznego,
- Art. 4172- władza publiczna ( zastąpiono względami słuszności ) odpowiada za szkody wryrządzonc przy wykonywaniu władzy’, nawet jeśli było zgodne z prawem, ale powstała szkoda na osobie. Poszkodowany może domagać się odszkodowania, jeśli wymagają tego zasady współżycia społecznego,
- art. 419, 428 i 431 §2- wypadki, w których odpowiedzialność za szkodę oparta zostaje na wymaganiach zasad współżycia społecznego.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Zdjęcie1232 4. Zasady współżycia społecznego - termin pochodzeniu radzieckiego, ai
Zasady współżycia społecznego są kolejnym elementem wyznaczającym granice prawa własności ( art. 140
SCRIPTA COMENIANA LESNENSIA NR 8 45 ogólnie - zasady współżycia społecznego. Gdy jednostka przyswoi,
okoliczności, w których zostało ono złożone, zasady współżycia społecznego i ustalone
img045 0 ustawy □ zasady współżycia społecznego 0
Obowiązek przestrzegania zasad współżycia sjtolccznego Zasady współżycia społecznego odgrywają
165 wzrośnie współzależność procesów społeczno-gospodarczych zachodzących w makroskali i w skalach
(Zawiera normy określające zasady ustroju politycznego i społeczno- gospodarczego, kompetencje podst
4. zasady społecznej gospodarki rynkowej Zasada ta wyrażona jest w art. 20 konstytucji, który stanow
Europejski przemysł tworzyw sztucznych: filar społeczno-gospodarczy • Producenci tworzyw 0 Przetwórc
skanuj 1 T Pojęcie socjologii. ,2. Współżycie społeczne (czynniki przyrodnicze, kulturalne, społeczn
więcej podobnych podstron