plik


2012-05-16 CHOROBY UKAADU MOCZOWEGO Czynno[ nerek GBwnym zadaniem nerek jest zabezpieczenie staBo[ci [rodowiska wewntrznego organizmu poprzez wydalanie nadmiaru wody, soli mineralnych i innych substancji zbdnych i/lub szkodliwych, ktre powstaj podczas procesw metabolicznych albo s przyjmowane np. z pokarmem. Nerki s odpowiedzialne za zachowanie staBej objto[ci, ci[nienia osmotycznego oraz skBadu elektrolitowego pBynw ustrojowych. 1 2012-05-16 Mo|na wyr|ni cztery gBwne kategorie czynno[ci nerek: " czynno[ regulacyjna (utrzymanie staBej objto[ci, skBadu i odczynu pBynw ustrojowych bez wzgldu na warunki zewntrzne, zapobieganie utracie substancji niezbdnych do |ycia, np. wody, sodu, potasu), " wydalnicza (usuwanie z organizmu zbdnych koDcowych produktw przemiany materii, np. mocznika, kwasu moczowego, fosforanw), wewntrzwydzielnicza (produkcja i wydzielanie m.in. reniny, " angiotensyny II, prostaglandyny, erytropoetyny, aktywnej witaminy D3), " metaboliczna (wytwarzanie licznych substancji oraz degradacja wielu hormonw i zwizkw aktywnych biologicznie). Powy|sze funkcje s speBniane m.in. dziki procesowi filtracji (przesczania), majcemu miejsce w kBbuszkach nerkowych, oraz dziki procesom wchBaniania zwrotnego (reabsorbcji) i wydzielania, jakie zachodz w cewkach nerkowych. " Przesczanie kBbuszkowe jest podstawowym procesem powstawania moczu. Polega ono na przechodzeniu wody osocza i wszystkich substancji w niej rozpuszczonych (z wyjtkiem wikszo[ci biaBek) z wBo[niczek, poprzez trjwarstwow bBon filtracyjn, do [wiatBa torebki kBbuszka nerkowego (torebki Bowmana). W cigu jednej minuty przepBywa przez nerki okoBo 1000-1200) ml krwi (tj. 550-650 ml osocza). 2 2012-05-16 We wszystkich kBbuszkach nerkowych powstaje w cigu doby okoBo 180 litrw przesczu (moczu pierwotnego). Przescz zbierany w torebce kBbuszka przechodzi do [wiatBa cewek nerkowych, gdzie zachodzi wchBanianie zwrotne (reabsorbcja), bdca drugim - po filtracji kBbuszkowej - procesem (regulowanym przez niektre hormony i enzymy) przebiegajcym na wielk skal. Reabsorpcji podlega okoBo 98-99% moczu pierwotnego. WchBanianiu temu ulega m.in. okoBo 180 litrw wody, 1100 gram chlorku sodu i 150 gram glukozy. 3 2012-05-16 Badanie oglne moczu " Barwa sBomkowa  mocz jasnoczerwony - krwinkomocz, hemoglobinuria, spo|ycie burakw " przejrzysto[  zmniejszona - ropomocz, wzrost soli mineralnych " zapach  amoniakalny przy zaleganiu moczu w pcherzu " gsto[ wzgldna (ci|ar wBa[ciwy) 1024-1026 " odczyn pH 4,8-7,4 " biaBkomocz fizjologiczny 2-20mg% Badanie oglne moczu c.d. Badanie osadu: ocena ilo[ci krwinek, leukocytw, nabBonkw, waBeczkw szklistych " Erytrocyty  norma do 5 wpw " Leukocyty  norma do 3 wpw " NabBonki  do 1-2 w 10 pw " WaBeczki szkliste (biaBko) do 1-2 w 10 pw 4 2012-05-16 BIAAKOMOCZ " BiaBkomocz fizjologiczny 2-20mg% " biaBkomocz czynno[ciowy - po wysiBku fizycznym, po przegrzaniu, ozibieniu, w czasie chorb gorczkowych, " biaBkomocz ortostytyczny - zale|ny od pionizacji ciaBa, wystpuje w czasie dnia, zanika w nocy " oznaczanie ilo[ci biaBka w dobowej zbirce moczu Krwinkomocz i krwiomocz " >5 erytrocytw wpw / krwinkomocz " >0.5 ml krwi w 1 l moczu / krwiomocz Przyczyny: " KBbuszkowe zapalenie nerek " Hiperkalciuria " Kamica " Nefropatia typu IgA " Zapalenie pcherza moczowego " Nowotwory ukBadu moczowego 5 2012-05-16 Badanie bakteriologiczne moczu " Stwierdzenie obecno[ci bakterii " Identyfikacja bakterii " Wra|liwo[ na leki przeciwbakteryjne FaBszywie dodatnie wyniki  nieprawidBowe pobranie moczu Parametry biochemiczne w diagnostyce chorb ukBadu moczowego " St|enie kreatyniny  czuBy wskaznik przesczania kBbuszkowego  kreatynina w caBo[ci przechodzi do przesaczu kBbuszkowego (ocena czynno[ci wydalniczej nerek)  norma 0,4-1,2 mg% (35/106 umol/l) " St|enie mocznika i kwasu moczowego  w caBo[ci przechodzi do przesczu kBbuszkowego, ale potem jest wchBaniany w cewkach  nie jest tak miarodajny jak st|enie kreatyniny 6 2012-05-16 Zaka|enie ukBadu moczowego (ZUM) " Najczstsze zaka|enie bakteryjne wieku dziecicego  do 7 r.|. ok. 8% dziewczynek i ok. 2 % chBopcw choruje na ZUM " Przyczyna: bakterie Gram-ujemne pochodzce z przewodu pokarmowego  Escherichia coli  80-90% Postacie ZUM " Zapalenie pcherza moczowego (cystitis) " Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek (pyelonephritis acuta) " Przewlekle odmiedniczkowe zapalenie nerek (pyelonephritis chronica) 7 2012-05-16 Zapalenie pcherza moczowego (cystitis) Objawy " Czste i bolesne parcie na mocz - dzieci starsze " Niepokj, pBacz w czasie mikcji  dzieci mBodsze " Przebieg bezgorczkowy, temperatura ciala nie przekracza 38 C Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek " Gorczka powyzej 38 C najbardziej staBy objaw " Dzieci starsze  bl w okolicy ledzwiowej i w przebiegu moczowodw " Noworodki i niemowlta  objawy nietypowe 8 2012-05-16 Objawy ostre odmiedniczkowego zapalenia nerek u noworodkow i niemowlt Noworodki Niemowlta Gorczka lub hipotermia Gorczka Niech do ssania Brak Baknienia Nadmierny ubytek masy ciaBa Brak przyrostu masy ciala Wymioty Wymioty Wzdcia brzucha Wzdcie brzucha, objawy kolki gazowej Objawy z OUN: drgawki, utrata przytomno[ci, niepokj, Rozdra|nienie lub senno[ wiotko[ Przeczulica PrzedBu|ona |Btaczka Blado[ lub szare zabarwienie Sinica skry Wyprzenia Badania laboratoryjne " Bakteriomocz 105kolonii/ml " Ropomocz > 10 leukocytw wpw w osadzie, w moczu >3 wpw " Upo[ledzenie zdolno[ci zagszczania moczu " Morfologia: OB, leukocytoza z odmBodzeniem obrazu " C-reaktywnego biaBka w surowicy 9 2012-05-16 Leczenie " WyjaBowienie ukladu moczowego  Zaka|enie objawowe musi by leczone bezwBocznie (nie czekamy na wynik antybiotykoghramu, ale zawsze pobieramy posiew moczu !!!) " Usuniecie przyczyny (zBogi, odpBywy) " Zapobieganie nawrotom Leczenie " Zapalenie pcherza (bez gorczki)  u dzieci >14 r.|.  leczenie 3- dniowe: Furagin, 5-8 mg/kg 3x, Biseptol 20-40 mg/kg 2x, Nevigramon 50 mg/kg 3x dzieci <14 lat  leczenie dBu|sze  7 dni " Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek (zaka|enia ukBadu moczowego z gorczk)  leczenie antybiotykami: ampicylina 75-150 mg/kg, amoksycylina 50-100 mg/kg, Augmentin 90- 120 mg/kg, Unasyn 25-50 mg/kg dzieci 6 r.|. - 10 dni antybiotyk parenteralnie, potem 3 tygodnie leczenie profilaktyczne (Furagin, Biseptol) Dzieci>6 r.|. - 3 dni antybiotyk parenteralnie, potem 7 dni doustnie " OdpBywy  niezale|nie od wieku  profilaktyka zaka|eD  1-5 lat Furagin w dawce 1mg/kg lub Biseptol 6 mg/kg w 1 dawce 10 2012-05-16 PrzewlekBe odmiedniczkowe zapalenie nerek Powstaje w nastpstwie " Powtarzajcego si OOZN " Kamica i wapnica nerek " Neurogenne zaburzenia czynno[ci pcherza " OdpBywy wsteczne wewntrznerkowe " Wady z utrudnieniem odpBywu moczu Czynniki sprzyjajce: " MBody wiek " Opznione lub nieskuteczne leczenie " Zaka|enie bakteriami trudnymi do wyeliminowania z mi|szu nerki (Klebsiella, Proteus, Pseudomonas) OdpByw (refluks) pcherzowo-moczowodowy OdpByw pcherzowo-moczowodowy (reflux) jest patologicznym zjawiskiem polegajcym na cofaniu si moczu z pcherza do grnych drg moczowych " Norma - mechanizm zastawkowy w uj[ciu moczowodu do pcherza nie pozwala na cofanie si moczu 11 2012-05-16 Refluks pcherzowo- moczowodowy " Czsto wspBistnieje u dzieci z zaka|eniami ukBadu moczowego, im mBodsze dziecko tym wiksze prawdopodobieDstwo istnienia refluksu " OdpByw mo|e prowadzi do odpByww wewntrznerkowych uszkodzenie nerki nefropatia odpBywowa niewydolno[ nerek Refluks pcherzowo-moczowodowy " OdpByw wystpuje u 1-2 dzieci na 1000, pi razy cz[ciej u dziewczt ni| u chBopcw. " Jego obecno[ wykrywa si u 30-70% dzieci zgBaszajcych si do lekarza z powodu zaka|enia ukBadu moczowego - u okoBo 1/3 z tych dzieci stwierdza si obecno[ blizn pozapalnych w mi|szu nerek ju| podczas pierwszego badania prowadzcego do ustalenia rozpoznania 12 2012-05-16 Rodzaje refluksu: " Refluks pierwotny (70% odpByww)  wada wrodzona  jest przejawem nieprawidBowej czynno[ci poBczenia moczowodowo-pcherzowego. Jego gBwn przyczyn jest skrcenie wewntrzpcherzowego pod[luzwkowego odcinka moczowodu " Refluks wtrny (30% odpByww)  powstaje w wyniku organicznej lub czynno[ciowej przeszkody podpcherzowej (zastawka cewki, zw|enie cewki, stulejka, dyssynergia wypieraczowo- zwieraczowa), w przebiegu zaburzeD unerwienia pcherza, w rezultacie jatrogennego uszkodzenia poBczenia moczowodowo- pcherzowego ReguB winno by, aby po ka|de udokumentowane zaka|enie w drogach moczowych miaBo peBn diagnostyk drg moczowych. Winna ona obejmowa: a. badanie oglne moczu, b. badania moczu na posiew i antybiotykooporno[, c. ultrasonografi jamy brzusznej (USG), d. cystouretrografi mikcyjn (CUM). 13 2012-05-16 Postpowanie diagnostyczne Ka|de dziecko z ZUM musi mie wykonane USG nerki !!!!! USG bez zmian USG blizny Wszyscy chBopcy Dziewczynki dziewczynki < 5r.|. >5 r.|. Zaburzenia mikcji OdpBywy w rodzinie cystouretrografia mikcyjna Nawrt zaka|enia 14 2012-05-16 ZespB nerczycowy Stan kliniczny spowodowany biaBkomoczem (straty biaBka >50 mg/kg/dob) Etiopatogeneza z.n. " Najcz[ciej idiopatyczny zespB nerczycowy z minimalnymi zmianami w kBbuszkach nerkowych (przyczyna nieznana) tzw. nerczyca lipidowa " PodBo|e immunologiczne z.n.  produkcja czynnika (limfokiny produkowane przez limfocyty T), ktry wpBywa na zmian przepuszczalno[ci bBony filtracyjnej kBbuszka nerkowego 15 2012-05-16 BiaBkomocz immuno odporno[ci globulin Utrata bialek  no[nikw Fe, Ca, wit. D, hormonow tarczycy HDL Hiperlipemia Hipoalbuminemia Utrata alfa1- Syntezy antytrypsyny,pl cholesterolu, azminogenu, trjglicerydw i antytrombiny III masy lipoprotein w Ca zw. mi[niowej wtrobie z biaBkiem (wyniszczenie) Zakrzepy, skrzepliny obrzki czynnikw IX, hipowolemia XI, XII Ostra czynnikw V, niewydolno[ Wstrzs VII, VIII, X nerek fibrynogenu Leczenie " Od 40 lat lekiem z wyboru s glikokortykosterydy " Prednisom 60 mg/m2 przez 4 tyg., a nastpnie4-40 mg/m2/48h " Je[li brak remisji to zespB nerczycowy sterydooporny  jest to wskazanie do biopsji nerki " Remisja u 92% dzieci, ale utrzymuje si ona tylko u 40% powy|ej 6 m-cy " Sterydooporno[  cyklofosfamid, cyklosporyna A " U 60% dzieci sterydoopornych dochodzi do schylkowej niewydolno[ci nerek 16 2012-05-16 Leczenie objawowe " Dieta z nisk zawarto[ci sodu i odpowiedni poda| bialka " Leki zwikszajce objto[ osocza -20% albuminy (1- 4ml/kg), dextran 40 000 (10ml/kg) " Zapobieganie zakrzepom: acenokumarol, kwas acetylosalicylowy " Zapobieganie osteoporozie nerczycowej i posteroidowej  kalcifediol " Zmniejszenie hiperlipemii  dieta wegetariaDska z soj, cholestyramina " Zapobieganie zaka|eniom  szczepienia, pielgnacja " Leki sodopdne  hydrochlorotiazyd, furosemid (pamita o lekach zwikszajcych objto[ osocza) Pierwotne kBbuszkowe zapalenie nerek " Proces patologiczny uszkadzajcy pierwotnie kBbuszki nerkowe " Przyczyna: Reakcja immunologiczna na r|ne antygeny np. bakterie w surowicy obecne kr|ce kompleksy immunologiczne, w kBbuszkach obecne zBogi immunoglobulin, aktywacja ukladu dopeBniacza i mediatorow zapalenia (cytokin) 17 2012-05-16 Ostre kBbuszkowe zapalenie nerek " Wystpuje u dzieci w wieku 7-10 lat, rzadki <3 r.|. " Cz[ciej u chBopcw " Choroba zwizana z paciorkowcami beta- hemolizujcymi, wywoBujcymi zaka|enie gornych drg oddechowych " Choroba zaczyna si 7-15 dni po infekcji " Objawy:  pocztkowo niecharakterystyczne  gorze samopoczucie, blado[, nudno[ci, ble brzucha, stany podgorczkowe  Nastpnie skapomocz (rzadko bezmocz), krwiomocz, obrzki  Zmniejzenie przesczania kBbuszkowego doprowadza do hiperwolemii, nadci[nienia krwi i niewydolno[co kr|enia  U cz[ci chorych wystpuje ostra niewydolno[ nerek Badania laboratoryjne " Krwinkomocz " Bialkomocz " JaBowy ropomocz " kreatyniny " ASO " poziomu C3 18 2012-05-16 Leczenie " Wszyscy chorzy hospitalizowani " Leczenie objawowe: furosemid, leki onni|ajce ci[nienie " 7-10 dni penicylina ( profilaktyczne podawanie debecyliny, gdy utrzymuje si wysokie ASO) Ostra niewydolno[ nerek " Nagle ustanie (zmniejszenie si) czynno[ci wydalniczej nerek w stopniu uniemo|liwiajcym utrzymanie homeostazy " U wikszo[ci przebiega ze skpomoczem lub bezmoczem  Skpomocz, gdy diureza <180 ml/m2 19 2012-05-16 Obraz kliniczny ONN " Obrzki " Dyselekrolitemia " Kwasica " Retencja produktow przemiany azotowej " Brak czynno[ci wewntrzwydzielniczej nerek Przednerkowa ONW Nerkowa ONW Zanerkowa ONN Postacie ONN " Przednerkowa: nagle obni|enie przesczania spowodowane hipowolemi lub obni|eniem ci[nienia krwi  biegunka, wymioty, krwotoki, rozlegle oparzenia " Nerkowa: stany uszkadzajce cewki nerkowe = nefrotoksyny, ostre [rdmi|szowe zapalenie nerek, kBbuszkowe zapalenie nerek " Zanerkowa: zamknicie drogi odpBywu  niedro|no[ cewki moczowej i moczowodu z powodu kamicy, wad wrodzonych 20 2012-05-16 Leczenie " Objawowe " Nerkozastpcze  dializy  mo|liwie wcze[nie  Dializa otrzewnowa  metoda z wyboru  hemodializa 50% chorych wraca do elnego zdrowia 20% umiera z powodu powiklaD 21

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wykład układ moczowo płciowy
układ moczowo płciowy
Układ moczowy
14 Układ moczowy TSM
Wykład 6 Układ regulacji (jego zadanie i struktura)
Układ moczowy
wykład 1 układ nerwowy
Wykład 2 UKŁAD WGS 84
układ moczowo płciowy
Układ moczowy
Diagnostyka 3 uklad moczowy
Uklad moczowy i dokrewny
Układ moczowy
Badanie układ moczowy
uklad moczowy opis
wykład Układ współrzędnych, system i układ odniesienia
UKŁAD MOCZOWY

więcej podobnych podstron