56151
Sokrates naraził się na śmierć dla cnoty - wolał umrzeć, niż wyrzec się swoich przekonań i nakazów sumienia. Cnota - rozumiana przez niego jako poznanie, ukierunkowanie się i wzrost ku dobru, którego pragnie każda dusza1 - okazuje się rzeczywistością, dla której warto poświęcić swoje życie. Takie świadectwo musiało mieć niebagatelny wpływ na Platona. Słusznie więc mógł napisać P. Hadot: „Śmierć Sokratesa to wydarzenie przełomowe, kładące grunt pod platonizm”2.
Sokrates zastanawiał się nad tym, jak poznajemy. Zwrócił uwagę na zagadnienie myślenia dyskursywnego (konkretnego) i intuicyjnego (domyślnego). Sokrates rozróżniał przedstawienia i pojęcia. Pojęcia chwytają to co jest wspólne wszystkim przedstawieniom. Pojęcie to to, czym coś jest. Pojęcie w przeciwieństwie do przedstawienia staje się źródłem poznania pew nego. Ogólne pojęcie nie dotyka zmiennej rzeczywistości, więc jest prawdziwe. Pojęcia odkrywamy w naszym ludzkim języku. Przedstawienia podlegają fałszowi, bo są nam podsuwane przez zmienną rzeczywistość. Sokrates jako pierwszy zastosował indukcję czyli przejście od szczegółu do ogółu. Sokratyczna ironia prowadziła do poszukiwania prawdy. Udawanie nieświadomości, o to o co się pyta, wyśmiewanie, ironizowanie z błędnych myśli twierdzeń. Ironia towarzyszyła wydobywaniu prawdy. Filozofię rozumiał jako system w ychowania obywatela praw ego, znającego swe obow iązki i praw a.
Głównym problemem etyki Sokratesa jest zagadnienie dobra. Ogólne pojęcie dobra według Sokratesa kształtuje duszę i otwiera serca. Dobro to taki czynnik duszy, który broni ją przed namiętnościami. Dobro to czynnik rozumu, a nie woli. Poglądy etyczne Sokratesa wyrażają, ze cnota jest dobrem bezwzględnym (dla dóbr moralnych trzeba posiąść dobro niższe, pozorne)- cnota jest jedna. Tezy etyczne Sokratesa prowadziły do stwierdzenia, ze tylko dobro daje prawdziwe szczęście i prawdziwy pożytek. Sokrates w przeciwieństwie do sofistów kładzie duży nacisk na powszechność prawd moralnych. Drugą metodą wydobywania prawdy (obok ironii) była metoda pytań. Sokrates przyw iązyw ał też dużo uw agi spraw ie państw a. Życie w państw ie uznaw ał za obowiązek i drogę do szczęścia człow ieka. Twierdził, że dobro państwa zależy od gospodarowania nim i organizowania go przez ludzi władzy. Cnota jest celem człowieka, a wiedza ośrodkiem do tego celu.
Okoliczności śmierci Sokratesa.
W 399 roku p.n.e. zostało wniesione oskarżenie przeciwko Sokratesowi. Oskarżono Sokratesa:
I Sokrates nie uznaje bogów oficjalnie czczonych w państwie;
II Sokrates psuje młodzież.
W istocie oskarżono Sokratesa o przestępstwo polityczne.
Exkurs: Za życia Sokratesa dokonały się trzy przemiany polityczne w Atenach:
I okres: rozkwit demokracji ateńskiej nazywany złotym wiekiem demokracji ateńskiej; kończy się gwałtownie procesem o zbezczeszczenie herm (słupów zwieńczone głowami
Por. Platon, Menon, 81 e.
P Hadot, Filozofia jako ćwiczenie duchowe, tłum. z franc. R Domański. Warszawa 1992, 35.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Św. Augustyn 17. Za co Sokrates został skazany na śmierć (zarzuty)? demoralizacja
scandjvutmpf 01 8 czajeni narażać się na śmierć w tysiącznych bitwach, dla samćj tylko ambicyi i sza
śmierci. Dla nauczycieli ważną informacją jest, że osoby starsze uczą się efektywnie, gdy same mogą
skanuj0006 (400) (Einstellung) na sam komunikat, skupienie się na komunikacie dla niego samego — to
skanuj0017 (Einstellung) na sam komunikat, skupienie się na komunikacie dla niego samego — to poetyc
img214 214 Mechaniczno obliczanie powierzchni na napach dla celów technicznych i gospodarczych wykon
Zablokowali „pasy śmierci” Będzie sygnalizacja świetlna na przejściu dla pieszych na Trasie Czeskiej
IMGI79 (4) tli. Dlatego musi ono poznać pozycje społeczne poszczególnych ludzi, ażeby nie narazić si
page0008 8 Potrzeba nam teraz charakterów i energii, zdobywających się na te czynne cnoty, które
page0131 121 ku morzu — ozem się dzieje, że lokomotywy, gdy zmiażdży człowieka, nie skazujemy na&nb
page0131 121 ku morzu — ozem się dzieje, że lokomotywy, gdy zmiażdży człowieka, nie skazujemy na&nb
page0433 krytyka teichmCllkra. 431 przez życie ca Je gotował się na śmierć, podtrzymywany nadzieją
więcej podobnych podstron