63654
Rozpad ozonu następuje w wyniku reakcji z udziałem katalizatora (X), którym może być chlor, tlenek azotu lub rodnik wodorotlenowy 03 + X —* OX + 02 0X + O — X + 02
Cząstka pełniąca rolę katalizatora jest uwalniana po reakcji i może wziąć udział w rozbijaniu kolejnych cząstek ozonu. Jest to istotna cecha reakcji rozpadu ozonu, która oznacza zwielokrotnienie efektywności katalizatora.
Rozpad ozonu może zachodzić również w wyniku reakcji 03 + UV —• 02 + O
dla której niezbędne jest promieniowanie ultrafioletowe o długości fal 0,24-0,31 u m.
Stężenie ozonu w stratosferze regulowane jest więc przez cztery reakcje, zwane reakcjami Chapmana
02 + UV —* O + O O + 02 —* 03
03 + UV — 02 + O O + 03 — 02 + 02
W pierwszej reakcji bierze udział promieniowanie < 0,242 n m, w trzeciej - promieniowanie 0,24-0,31 u m.
W przeciwieństwie do rosnącej koncentracji ozonu troposferycznego, w stratosferze od połowy lat 1970, następuje zmniejszanie się zawartości ozonu. W rezultacie, niezależnie od zmian w warstwie przyziemnej, gdzie ozonu jest niewiele, maleje też całkowita zawartość ozonu w atmosferze. Ubytki te występują przede wszystkim w strefach polarnych; pierwsze doniesienia o zaniku warstwy ozonowej nad Antarktydą pochodziły z 1985 r. Od tego czasu zaczęto mówić o dziurach ozonowych - oznaczają one zanik stratosferycznego maksimum w pionowym profilu stężenia ozonu w atmosferze. Całkowita zawartość ozonu nad Antarktydą maleje okresowo nawet do 110 DU, natomiast w samej ozonosferze na wiosnę ozon zanika niemal zupełnie. Podobne zjawisko występowało też w niektórych latach(np. w 1992 r.) nad strefą polarną na półkuli północnej. Nawet w Polsce zawartość ozonu obniżyła się przejściowo w zimie 1992 do 193 DU. Głównym czynnikiem, odpowiedzialnym za niszczenie ozonu w stratosferze, są związki węgla, chloru, bromu i fluoru, zwane freonami i halonami. Pojawiły się one w atmosferze w 1
połowie XX wieku; ich produkcję rozpoczęła korporacja General Motors w 1928 r. Miały one zastąpić toksyczny amoniak w urządzeniach chłodniczych. Freony stosowane były także we wszelkiego rodzaju rozpylaczach, jako środki sterylizujące narzędzia medyczne i odtłuszczające elementy elektroniczne. Wydawały się całkowicie nieszkodliwe, nie ulegały rozpadowi w dolnej atmosferze, były tanie w produkcji. Do głównych substancji w tej grupie należą freon 11(CFCI3), freon 12 (CFCI2) oraz halony CclF2Br, CF3Br i inne.
W latach 1980. stwierdzono, że w stratosferze, pod wpływem promieniowania słonecznego freony rozpadają się. Uwalnia się m.in. chlor, ktorego jedna cząsteczka potrafi zniszczyć nawet 100 tys. cząsteczek ozonu. Dzieje się tak, ponieważ w reakcji rozpadu ozonu chlor pełni jedynie rolę katalizatora i po zniszczeniu jednej cząsteczki jest gotow do niszczenia następnych, dopoki nie zostanie związany w jakiejś innej reakcji chemicznej, np. z
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
P5101345 I Praykbuiowa reakcja i udziałem katalizatora: woda utleniona - rozkład katalizowany przez:
Pokrywanie węglików spiekanych warstwą TiC w temperaturze 80(H-1100°C następuje w wyniku reakcjiTiCl
Zdjęcie076 Synteza polinukleotydu DNA następuje w wyniku reakcji polimeryzacji Reakcja syntezy zacho
P5101345 I Praykbuiowa reakcja i udziałem katalizatora: woda utleniona - rozkład katalizowany przez:
środowisko, w którym może być dwóch wygranych. W ten sposób następuje też podniesienie wartości nasz
IMG30 (4) 150 150 następujący: Efekt uruchomienia tego tn-pliku może być t0206_26 Nazwa pliku może
Redukcja różnorodności Analiza Pareto może być przeprowadzona według dochodów lub udziału we wpływac
50 I 8. Przyczyną wystąpienia reakcji alergicznej ii typu może być: a. Przewlekły
50 (2) I 8. Przyczyną wystąpienia reakcji alergicznej ii typu może być: a. Przewl
O na dzień zakończenia działalności przez jednostkę, którym może być m.in. dzień jej sprzedaży,
2. Udział studenta w pracach obozu naukowego może być podstawą zaliczenia w całości lub w części pra
więcej podobnych podstron