73631

WYKŁADNIA PRAWA

Najczęściej przyjmuje się, że wykładnia prawa jest to operacja myślowa polegająca na ustaleniu sensu i znaczenia przepisów prawnych (wykładnia prawa polega na odkodowywaniu z przepisów prawnych norm prawnych).

Wykładnia prawa przebiega według pewnych reguł zwanych regułami egzegezy prawnej. Reguły egzegezy nie są nigdzie spisane, nie przybierają form przepisów prawnych, a funkcjonują w świadomości i doktrynie prawniczej.

Ze względu na stosowane dyrektywy (sposoby) wykładni można wyróżnić następujące rodzaje wykładni prawa:

■    wykładnia językowa,

■    wykładnia systemowa,

■    wykładnia funkcjonalna (celowościowa).

Pomocniczo można stosować wykładnię porównawczą i wykładnie historyczną.

Wykładnia językowa jest najważniejszym rodzajem wykładni w systemie prawa stanowionego. Wykładnia językowa stanowi zawsze punkt wyjścia wykładni. Wykładnia językowa polega na ustaleniu sensu i znaczenia przepisu w kontekście języka prawnego (języka tekstu prawnego X języka prawniczego (języka wypowiedzi o prawie) i języka potocznego.

W ramach wykładni językowej funkcjonują szczegółowe dyrektywy wykładni, takie jak np.:

Jeżeli istnieje definicja ustawowa (legalna), to nie można określonemu zwrotowi, terminowi nadawać innego znaczenia.

Nie wolno tak interpretować przepisu, aby cokolwiek pominąć (każde słowo jest ważne).

Wykładnia systemowa polega na ustaleniu sensu i znaczenia przepisu w kontekście systemu prawa. Wykładnia systemowa opiera się na założeniu: aby zrozumieć element należy odnieść się do całości. Przy wykładni systemowej istotną rolę odgrywają zasady prawa. tzn. jeżeli na gruncie wykładni językowej mamy wątpliwości, wówczas wybieramy takie znaczenie przepisu, które jest zgodne z systemem prawa. Przy wykładni systemowej istotną rolę odgrywa również umieszczenie przepisu w tekście prawnym, tzw. interpretacja "argumenłum arubrictf.

Wykładnia funkcjonalna polega na odwołaniu się do celów i funkcji prawa. W wykładni funkcjonalnej dużą rolę odgrywają oceny moralne, ekonomiczne, religijne, polityczne. Z tego względu wykładnia funkcjonalna może się okazać wykładnią najmniej precyzyjną. Kiedy nie mamy wątpliwości codo wykładni językowej i wykładni systemowej, szukamy odpowiedzi dodatkowo w zakresie wykładni funkcjonalnej.

Rodzaje wykładni ze względu na wynik • można tu wyróżnić :

wykładnię dosłowną (literalną), która polega na tym. że wyinterpretowany zakres językowy pokrywa się z zakresem pozajęzykowym.

-    wykładnię rozszerzającą kiedy to wyinterpretowany zakres pozajęzykowy jest szerszy od językowego.

-    wykładnię zwężającą, kiedy zakres językowy jest węższy od pozajęzykowego.

Rodzaje wykładni ze względu na moc wiążącą:

wykładnia doktrynalna dokonywana przez naukę prawa. Wykładnia doktrynalna oderwana jest od konkremego stanu faktycznego.

wykładnia operatywna dokonywana np. przez sądy w procesie stosowania prawą która to wykładnia ma ścisły związek z określonym stanem faktycznym.

w ykładnia legalna jest to powszechnie wiążąca wykładnia ustaw. W Polsce do 1997 roku kompetencje do dokonywania wykładni legalnej miał Trybunał Konstytucyjny.

wykładnia autentyczna, która dokonywana jest przez organ, który w-ydał dany przepis (definicje

ustawowe).

uchwały Sądu Najwyższego wpisane do Księgi Zasad Prawnych zawierające interpretacje prawa, które wiąże Sąd Najwyższy we wszystkich sprawach.

Od aktów wykładni należy odróżniać teorie wykładni, czyli rozważania na temat wykładni i jej rezultatów. Wyróżniamy tzw.: teorie statyczne wykładni, które zakładają że przepis prawa winien mieć jedno raz na zawsze ustalone znaczenie. U podstaw tych teorii leżą takie wartości jak „pewność prawa” i „bezpieczeństwo prawne”.

teorie dynamiczne wykładiu. które zakładają że znaczeiue przepisów powinno się zmieniać w zależności od kontekstu politycznego, społecznego i gospodarczego. U podstaw tych teorii leży taka wartość jak „zbliżenie prawa do życia”

1

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
POJĘCIE WYKŁADNI PRAWA. TYPY WYKŁADNI PRAWA. Wykładnia prawa jest to operacja myślowa w toku której
Przyjmuje się, że każda informacja jest przyswajana przez jedną z trzech istniejących struktur: (i)
Zarządzanie ryzykiem projektów inwestycyjnych 355 W wzorze (2) przyjmuje się, że stopa dyskontowa je
Przyjmuje się, że rozkład nacisków jest równomierny i wynosi: < kd V-%-l(d2 - D2)n gdzie: n - lic
„Ostatnią rzeczą którą się odkrywa pisząc książkę, jest to, co należy pomieścić na
„Ostatnią rzeczą którą się odkrywa pisząc książkę, jest to, co należy pomieścić na
„Ostatnią rzeczą którą się odkrywa pisząc książkę, jest to, co należy pomieścić na
14 Ekonomia w ochronie zdrowia sugerują, że bardzo prawdopodobne jest to, iż roczne wydatki na ochro
„Ostatnią rzeczą którą się odkrywa pisząc książkę, jest to, co należy pomieścić na
13.10.2010Wykład 3 WYKŁADNIA PRAWA Wykładnia prawa - jest to zespól czynności których celem jest
Wykładnia prawa Uwagi wstępne —    WYKŁADNIA to swoisty proces myślowy polegający na
gliniane statuetki. Przyjmuje się, że były one, w większości wytwarzane na miejscu. Datowane są na c
KANCELARIA PREZESA RADY MINISTRÓW Przyjmuje się, że istnieją trzy niezbędne warunki procesu
img012 (36) •    Przyjmuje się, że objętość nastawu i objętość wina po fermentac
img240 panujących w opakowaniach nie są w stanie wykonywać funkcji życiowych. Przyjmuje się, że jest

więcej podobnych podstron